Μαρία Βιγκλιάρη: "Το βιβλίο είναι μια κατάθεση ψυχής, γεμάτο δυνατά συναισθήματα που σε κατακλύζουν!"

 

1. Ποια ήταν η αρχική έμπνευση πίσω από τη δημιουργία του “Αμάραντα και Αλμύρα”;; Τι σας ώθησε να γράψετε αυτή την ιστορία;

-Πάντα με εξίταραν οι φάροι, οι ερημίτες της πέτρας και της αλμύρας, γεμάτοι αλήθεια και μυστήριο μαζί... Ο καθένας με τη δική του μοναδική άγραφη ιστορία και τον δικό του μύθο, με καλούσε να μου φανερώσει τα εσώψυχα μυστικά του. Και μεγαλωμένη σε ένα νησί με έναν από τους πρώτους και πιο όμορφους φάρους της Ελλάδας, ήταν μονόδρομος το θέμα του…

2. Οι φάροι και τα αμάραντα λουλούδια είναι σημαντικά σύμβολα στο βιβλίο σας. Τι αντιπροσωπεύουν για εσάς και πώς επιλέξατε να τα εντάξετε στην ιστορία;

- Οι φάροι, αυτοί οι ακοίμητοι φρουροί των θαλασσών που έχουν σκοπό να ενώνουν αιώνια τον άνθρωπο με τη ζωή, αντιπροσωπεύουν μια οξύμωρη αλήθεια. Γιατί ενώ για τους στεριανούς, είναι το σύμβολο της απομόνωσης και της μοναξιάς, για τους ταξιδευτές είναι το σύμβολο της ελπίδας και της προστασίας για τον προσανατολισμό τους.  

Τα αμάραντα απ’ την άλλη, είναι τα χρυσαφιά λουλούδια της υπαίθρου, που είναι πάντα ανθισμένα, καταφέρνοντας να έχουν νικήσει τον χρόνο και να συμβολίζουν την αιώνια αγάπη, αυτή που δεν πεθαίνει ποτέ, που δεν ξεφτίζει, που δεν κομματιάζεται.

Αυτά τα δυο στοιχεία που επέλεξα να εντάξω στην ιστορία μου, ο φάρος σε κάθε  άκρο της γης, μαζί με τα αμάραντα ακλόνητα ανάμεσα στους βράχους, ως σύμβολα του άσβεστου φωτός και της παντοτινής αγάπης, έχουν τη δύναμη ακόμα και μέσα σε ένα τοπίο που αποπνέει απόλυτη μοναξιά, να συνθέτουν την πιο συγκλονιστική και ελπιδοφόρα εικόνα του κόσμου…

3. Ο χαρακτήρας του Βλάση, του τελευταίου φαροφύλακα, είναι κεντρικός στην αφήγηση. Τι σας ενέπνευσε να δημιουργήσετε αυτόν τον χαρακτήρα και τη μοναχική του ζωή;

-Οι συνεντεύξεις των φαροφυλάκων και ιδιαιτέρως του τελευταίου φαροφύλακα του Κάβου Μαλιά, όπως και τα ημερολόγια των φάρων που έπεσαν στα χέρια μου καθώς  έψαχνα στοιχεία, με επηρέασαν πολύ. Επίσης σαγηνεύτηκα και από ένα μέρος που δεν το γνώριζα αλλά μου συστήθηκε και με κατέκτησε, η Λακωνία. Ίσως και γιατί όσο θυμάμαι τον ψαρά παππού μου, ήταν ο κάβο Μαλιάς αναπόσπαστο κομμάτι στα χείλη και στις ιστορίες του…. Και φυσικά οι αφηγήσεις του πατέρα μου που ήταν καπετάνιος και με βοήθησε πολύ στην ορθή προσέγγιση του θέματος.

Όλα αυτά τα στοιχεία, με ενέπνευσαν βαθιά ώστε να δημιουργήσω τον Βλάση, έναν ερημικό φαροφύλακα που αγάπησα πολύ, από τον φάρο του Αη- Σώστη μέχρι της Παραπόλας και από τον φάρο του κάβου Μαλιά μέχρι τον φάρο των Σπετσών, ταγμένος σε ένα ιερό καθήκον, να ανάβει το καντήλι της θάλασσας μια ολόκληρη ζωή για να φωτίζει τον ιερό σκοπό του, έζησα μαζί του όλη την άγρια ερημιά της ψυχής του…

4. Πώς συνδέεται η δική σας σχέση με τη θάλασσα και τις Σπέτσες με την αφήγηση του βιβλίου; Υπάρχουν προσωπικές εμπειρίες που αντικατοπτρίζονται στην ιστορία;

-Προφανώς και είμαι γεμάτη από θάλασσα και από Σπέτσες! Γεννημένη και μεγαλωμένη σε αυτό το ιστορικό νησί, από οικογένεια ναυτικών, τα ερεθίσματα ήταν πηγαία και καθημερινά, τόσο από αφηγήσεις των δικών μου, όσο και από το νησιώτικο περίγυρο. Έτσι ξεκίνησε να γεννιέται η ιστορία και οι ήρωες του βιβλίου μου, ταιριάζοντας τη μυθοπλασία με αληθινά μέρη, γεγονότα, ήθη και έθιμα, συνυφασμένη σε πολλά σημεία με στοιχεία από προσωπικές εμπειρίες και οικογενειακές ιστορίες. Και ειδικά μέσα από τα καλοκαίρια της Γαλήνης, αναφέρω και περιγράφω πολλά βιώματα από υπέροχα παιδικά χρόνια που είχα την ευτυχία και την τύχη να ζήσω στο νησί μου.

5. Το βιβλίο σας εξερευνά θέματα όπως η μοναξιά, η αγάπη και η πνευματικότητα. Ποιο θεωρείτε ότι είναι το βασικό μήνυμα που θέλετε να μεταφέρετε στους αναγνώστες;

-Η αγάπη, σε όλες της τις μορφές, θα είναι πάντα ο κύριος πρωταγωνιστής των βιβλίων μου, γιατί χωρίς αυτή τίποτα δεν έχει αξία στη ζωή και αυτό είναι το βασικό μήνυμα της ιστορίας. Η μοναξιά εξευμενίζεται και εξαλείφεται όταν βασιλεύει η αγάπη, ενώ αντίθετα η πλάστιγγα της ζωής γέρνει προς αυτή, όταν η αγάπη λείπει. Η πνευματικότητα, η αναζήτηση δηλαδή του σκοπού της ζωής και η επίτευξη της εσωτερικής αρμονίας, θα είναι πάντα το ζητούμενο προς τη σωτηρία της ψυχής και στο βιβλίο μου αυτή αντιπροσωπεύεται από τον αγαπημένο μου Ελπίδιο. Έναν ερημίτη της στεριάς, που είναι ταγμένος να υπηρετεί το δικό του ιερό καθήκον, ν’ ανάβει τα καντήλια του Θεού, έχοντας επιλέξει συνειδητά να είναι φύλακας του μικρού ναού, κυματοθραύστης των αγριεμένων ψυχών αλλά και σημείο αναφοράς των ναυτικών, μοσχεύοντας στις καρδιές ό,τι αυτές αναζητούν, δύναμη, παρηγοριά, πίστη, αλήθεια και φως.

6. Πώς ήταν η διαδικασία της συγγραφής του βιβλίου; Είχατε κάποια συγκεκριμένη προσέγγιση ή μεθοδολογία κατά τη δημιουργία της ιστορίας;

‘Το δύσκολο δεν είναι να γράψεις ένα βιβλίο, το δύσκολο είναι να γράψεις δεύτερο…’, λένε, και το κατάλαβα αυτό πολύ έντονα, γιατί αν το πρώτο βιβλίο είχε άγνοια κινδύνου, το δεύτερο ήταν μεγάλο στοίχημα για τη συνέχεια. Και αυτό ήταν ένα διαφορετικό ταξίδι μέσα στην απαιτητική καθημερινότητα,  που έζησα με όλη μου την καρδιά, με θυσίες και ξενύχτια, που ονειρεύτηκα, μελέτησα, δάκρυσα, γονάτισα και ξανασηκώθηκα, παίρνοντας έτσι ένα ακόμα μάθημα ζωής για τη δύναμη της θέλησης και της επιμονής, μέχρι τη τελική δικαίωση της δημιουργίας…

Στη δική μου περίπτωση η συγγραφή είναι κάτι πηγαίο και ανειδίκευτο. Η προσέγγιση γίνεται με έρευνα στα σημεία, με τη φαντασία να καλπάζει και να ταξιδεύει και τον λυρισμό να ευφραίνει την ψυχή… Δεν ακολουθώ κάποια μεθοδολογία και δεν έχω παρακολουθήσει κάποιο μάθημα συγγραφής, χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι αυτό είναι και το σωστό. Έχω στο μυαλό μου το βασικό θέμα και χτίζω σκαλί σκαλί την ιστορία. Θα ήθελα να αναφέρω ακόμα, ότι στην πορεία αυτής της συγγραφής ξεπρόβαλλαν και κάποια απρόσμενα στοιχεία που δεν τα είχα υπολογίσει και έκαναν την ανατροπή. Το ένα ήταν μια μορφή που γράφτηκε σαν αναφορά, όντας πραγματικό πρόσωπο στον Κάβο Μαλιά, αλλά μετά έμελλε να παραμείνει μοιραία και να πρωταγωνιστήσει στην ιστορία μου, ο Ελπίδιος και βέβαια η εξέλιξη και το τέλος της ιστορίας που η αλήθεια είναι ότι αλλού ξεκίνησα εγώ να την πάω, αλλά τελικά πήγε εκεί που ήθελε αυτή να καταλήξει… Και μιλάω για μια διαφορετική μορφή αγάπης που φανερώθηκε και υπερίσχυσε στην πορεία του…

7. Η αφήγηση έχει έναν ποιητικό και νοσταλγικό τόνο. Πώς καταφέρατε να ενσωματώσετε αυτή την ατμόσφαιρα στην ιστορία σας;

-Αυτό το βιβλίο μου είναι βαθιά συναισθηματικό, περιγράφοντας την αγάπη σε όλες της τις εκδοχές, αλλά και τη μοναξιά, την ορφάνια, την απώλεια. Μου αρέσει πολύ η γλαφυρότητα στη γραφή και ο λυρισμός πολλές φορές με διακατέχει σφόδρα. Δεδομένου ότι η ιστορία εκτυλίσσεται μέσα 1960-1980, σε φάρους και επαρχία, θεωρώ ότι ταιριάζει απόλυτα αυτός ο ρομαντικός και νοσταλγικός τόνος με την ατμόσφαιρα της εποχής καθώς και με τα συναισθήματα και τις καταστάσεις που περιγράφω…

8. Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε κατά τη συγγραφή του “Αμάραντα και Αλμύρα”;;

-Η εύρεση του χρόνου συγγραφής πάντα θα είναι μεγάλη πρόκληση, μιας και δεν υπάρχει και είναι πάντα μεταμεσονύκτια. Και επίσης αυτή τη φορά, η ιστορία είχε πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες μέσα από ενδελεχής έρευνα, όπου επιθυμούσα να συμπαρασύρω τους αναγνώστες μου σε μονοπάτια γνώσης, χωρίς όμως να τους κουράσω. Και αυτή η ισορροπία, ήταν μια καινούρια πρόκληση σε αυτό το βιβλίο.

9. Συνδυάζετε την αγάπη σας για τη λογοτεχνία με τις άλλες δραστηριότητές σας στα κοινά και στον πολιτισμό των Σπετσών. Πώς ισορροπείτε αυτές τις δύο πλευρές της ζωής σας;

-Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, έγραφα, δημιουργώντας και ζώντας σε έναν δικό μου κόσμο. Όταν μεγάλωσα, ιδανικά ήθελα να κοιτάζω τη θάλασσα και να διαβάζω ή να γράφω… Η πραγματικότητα όμως είναι πιο πεζή αφού είναι γεμάτη επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις αλλά και άλλες δραστηριότητες.  Έτσι κουβαλάω την αγάπη για την λογοτεχνία μέσα μου όλη μέρα, αφουγκράζομαι, εμπνέομαι, ζω και το βράδυ, τις μοναδικές δικές μου ώρες, είμαι ελεύθερη και ανεμπόδιστη πια, να μπω στον μαγικό κόσμο της συγγραφής, να ταξιδέψω και να ισορροπήσω αυτές τις δυο αγαπημένες πλευρές της ζωής μου!

10. Το βιβλίο σας έχει έντονη αίσθηση του τόπου. Πώς επηρεάζει ο τόπος καταγωγής σας τη συγγραφική σας φωνή και τη δημιουργία των χαρακτήρων σας;

- Ο τόπος και οι ρίζες μας μας είναι καταγεγραμμένες ανεξίτηλα στο DNA μας. Εγώ αγαπάω πάρα πολύ το νησί μου και είμαι πολύ περήφανη για την ιστορία του! Στο πρώτο βιβλίο μου ανέφερα ένα αόριστο νησί, αλλά με χαρακτηριστικά του δικού μου. Σε αυτό το βιβλίο το νησί πήρε όνομα και υπόσταση, το περιγράφω και το εκθειάζω μέσα από υπέροχα παιδικά χρόνια που έζησα σε αυτό. Εκ των πραγμάτων θεωρώ ότι τα βιώματα μας, ο τόπος καταγωγής μας, η νοοτροπία μας, οι αξίες, η παράδοση, επηρεάζουν απόλυτα το συγγραφικό ύφος, τη θεματολογία και τη δημιουργία των χαρακτήρων.

11. Πώς επηρεάζουν οι προσωπικές σας εμπειρίες και τα βιώματα τη λογοτεχνική σας δημιουργία;

-Όπως ανέφερα και παραπάνω οι προσωπικές εμπειρίες είναι απόλυτα συνυφασμένες με το ύφος της γραφής μου. Γεννήθηκα και ζω σε ένα νησί απ’ όπου αφουγκράζομαι και βιώνω καταστάσεις και ιστορίες μιας μικρής κοινωνίας, αλλά προσπαθώ να προχωρώ τη ζωή έχοντας και διευρυμένους ορίζοντες. Ταξιδεύω όσο μπορώ και διαβάζω, αντλώντας έμπνευση, γνώση και νέες ιδέες από άλλους κόσμους. Και αυτό το νέο παράθυρο διαφορετικής ματιάς, μαζί με τα βιώματα μου, περνάει ενδόμυχα στη γραφή και διαμορφώνουν μαζί τη λογοτεχνική δημιουργία.

12. Έχετε περάσει από διάφορες επαγγελματικές φάσεις πριν στραφείτε στη συγγραφή. Πώς αυτές οι εμπειρίες διαμόρφωσαν την προσέγγισή σας στη λογοτεχνία;

-Η κύρια επαγγελματική μου δραστηριότητα δεν έχει να κάνει σε τίποτα με τη συγγραφή. Η μόνη μου επαγγελματική φάση που είχε σχέση με τη λογοτεχνία ήταν όταν εργάστηκα κάποια καλοκαιρία γύρω στα 15 μου σε ένα βιβλιοπωλείο του νησιού. Τότε δεν ήμουν σίγουρη τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου , αλλά ήμουν σίγουρη για αυτή τη μαγική αίσθηση που ένιωσα σε αυτό το χώρο. Ο χρόνος κύλησε γρήγορα και οι καταστάσεις με έβαλαν σε άλλον δρόμο, δουλεύοντας σε επιχειρήσεις του νησιού μέχρι να κάνω το δικό μου κατάστημα. Το όνειρο της συγγραφής όμως παρέμενε στωικά πιστός συνοδοιπόρος και παρατηρητής, γράφοντας πάντα λίγο σε χρόνο δανεικό, μέχρι τον πρωτόγνωρο εγκλεισμό. Μαθημένη μια ζωή να δουλεύω, ξαφνικά ήρθα αντιμετώπιση με μια πρωτόγνωρη κατάσταση ελεύθερου χρόνου!  Ένιωσα τότε την ανάγκη να βάλω στόχο και στοίχημα με τον εαυτό μου να τελειώσω το πρώτο μου βιβλίο. Και η συγγραφή κατάφερε να γεμίσει αυτή τη δύσκολη περίοδο της ζωής μου με επιμονή, σκοπό, ελπίδα και δύναμη. Και κάπως έτσι, μέσα από τις στάχτες, σε μια περίοδο επαγγελματικής αδράνειας, το ταξίδι στο φως ξεκίνησε…

13. Ποια ήταν η αντίδραση του κοινού σας στο βιβλίο “Αμάραντα και Αλμύρα";Υπάρχει κάποιο σχόλιο ή ανατροφοδότηση που σας συγκίνησε ιδιαίτερα;

-Πριν λίγα χρόνια έκανα το πρώτο μου τόλμημα και ένα βιβλίο γεννήθηκε και αγαπήθηκε πολύ. Και ήταν αυτή η αγάπη το κύριο έναυσμα και η κινητήριος δύναμη να συνεχίσω… Και η συνέχεια ήρθε με το δεύτερο πνευματικό μου παιδί το «Αμάραντα και Αλμύρα» το οποίο αγκαλιάστηκε θερμά και αγαπιέται πολύ. Είναι πολύ μεγάλη η χαρά και η ευγνωμοσύνη μου για τα υπέροχα σχόλια του κόσμου, τις συγκινητικές τους αντιδράσεις ακόμα και τις ευχαριστίες τους(!) για αυτά που ένιωσαν, όπως μου μετέφεραν, διαβάζοντάς το! Το βιβλίο είναι μια κατάθεση ψυχής, γεμάτο δυνατά συναισθήματα που σε κατακλύζουν! Τους εντυπωσίασε η μεστή και συναισθηματική γραφή, οι ζωντανές δυνατές περιγραφές που ταξιδεύουν, οι σμιλευμένοι χαρακτήρες που αγγίζουν, η περίτεχνη πλοκή που σε κρατάει σε εγρήγορση και η αγάπη που συγκινεί πολύ και ταρακουνά συθέμελα όλο τον κόσμο!

 Πολλά υπέροχα σχόλια με έχουν συγκινήσει, αλλά με άγγιξε βαθιά όταν άκουσα επαναλαμβανόμενα από κάποιους αναγνώστες το, «Τι μπορεί να έχεις μέσα σου και γράφεις έτσι;»… Επίσης όταν ένας αξιόλογος ιστορικός και συγγραφέας μου είπε από καρδιάς, «Δε σου κρύβω ότι ζήλεψα κάποια κομμάτια από το βιβλίο σου, ήθελα να τα είχα γράψει εγώ!» το βρήκα βαθιά τιμητικό! Και ακόμα πολλοί άλλοι, είπαν ότι ήταν τόσο ζωντανό και περιγραφικό που θα ήθελαν να το δουν σε ταινία! Αυτό θα ήταν και το πιο υπέροχο ονειρικό σενάριο!!!

14. Πώς βλέπετε τον ρόλο της λογοτεχνίας στην προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και της τοπικής ιστορίας;

-Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο της ιστορίας που διανύουμε, που γίνονται τα πάντα θυσία στον βωμό της παγκοσμιοποίησης, η πολιτιστική κληρονομιά και η ταυτότητα του τόπου μας να διασωθούν, είναι πιο επιτακτικές από ποτέ. Η λογοτεχνία και γενικότερα κάθε είδους τέχνη που βοηθά στη διατήρηση των ηθικών και παραδοσιακών αξιών μας, είναι σημαντικά και πολύτιμα μέσα!

15. Ποια είναι τα επόμενα σας σχέδια στη λογοτεχνία; Έχετε κάποια νέα έργα υπό επεξεργασία ή ιδέες για μελλοντικά βιβλία;

-Η επόμενη ιδέα έχει γεννηθεί χρόνια τώρα… Δεν ήθελα να την ακουμπήσω γιατί θέλει ιδιαίτερη αναζήτηση και έρευνα. Αλλά η απόφαση πάρθηκε και είμαι διατεθειμένη να ταξιδέψω με ανυπομονησία σε αυτούς τους νέους ανεξερεύνητους ορίζοντες και να τους κατακτήσω… και ας είναι πάλι πάνω στο νησί μου!!! (αυτό ήταν σπόιλερ!)

16. Τι συμβουλή θα δίνατε σε νέους συγγραφείς που θέλουν να αναδείξουν την προσωπική τους ιστορία και τον τόπο τους μέσω της λογοτεχνίας;

-Τελευταία διαβάζω πολλούς τέτοιους συγγραφείς, από διάφορα μέρη της Ελλάδας που γράφουν για τον τόπο τους, προβάλλοντας έτσι ιστορία, ήθη και έθιμα! Για μένα είναι πολύ σημαντική και υπέροχη η μάθηση συνδυαστικά με τη λογοτεχνία και για αυτό, αυτές οι προσπάθειες μου αρέσουν και της επικροτώ εγκάρδια! Πρέπει να κρατήσουμε ζωντανή την πολιτιστική μας κληρονομιά και τις ρίζες μας!

Tης Αλεξίας Βλάρα, 25/9/2024

 

Σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συνέντευξη και τη φιλοξενία!

Εύχομαι το νέο μου παιδί, να αγαπηθεί πολύ, να ανοίξει τα φτερά του σε όσους ουρανούς το περιμένουν και να φωτίσει σαν φάρος όσες θάλασσες το καρτερούν…