Είδαμε και προτείνουμε: Outro του Jean-Luc Lagarce
Outro του Jean-Luc Lagarce
Θέατρο ΠΛΥΦΑ
Ένα καθηλωτικό έργο με εξαιρετικές ερμηνείες που πραγματεύεται συναισθήματα, πίκρες, απογοητεύσεις και ενοχές «αυτού που φεύγει και αυτών που μένουν».
Το OUTRO (ο Άλλος) τοποθετείται σε ένα άκρως συμβατικό οικογενειακό περιβάλλον. Ο Άλλος είναι ταυτόχρονα ο ξένος αλλά και ο πολύ οικείος. Το έργο πραγματεύεται το θέμα της απουσίας του γιου και της επιστροφής του στην οικογένειά του.
Ο Λουκάς, επιτυχημένος συγγραφέας, επιστρέφει στη γενέτειρά του μετά από πολλά χρονιά απουσίας και ουσιαστικής σιωπής –η μόνη επικοινωνία που έχει με την οικογένειά του είναι μέσω κάποιων στερεότυπων καρτ-ποστάλ. Επιστρέφει στη μικρή επαρχιακή πόλη από την οποία έφυγε ξαφνικά μια μέρα χωρίς να πει μια λέξη. Πίσω έχουν μείνει η μητέρα, η αδερφή του Σουζάνα και ο αδερφός του Αντώνης που είναι παντρεμένος, ήδη πατέρας και προστάτης όλης της οικογένειας. Η επίσκεψη διαρκεί μια μέρα η οποία περνά γρήγορα μέσα στη «σιωπή» του Λουκά και το κατηγορώ των άλλων. Η επιστροφή έχει ως στόχο μια συμφιλίωση ή έστω την παροχή εξηγήσεων εκ μέρους του Λουκά προς τους άλλους. Ο Λουκάς βιώνει τη μοναξιά της μεγάλης πόλης σε αναζήτηση της αποδοχής για την ομοφυλοφιλία του και της ολοκλήρωσης της προσωπικότητάς του. Μήπως πιστεύει πως η υποδοχή που οι άλλοι του επιφυλάσσουν θα είναι διαφορετική? Ο Αντώνης εξανίσταται από την επιστροφή του αδερφού του, γιατί πιστεύει πως ο Λουκάς απέτυχε στις ευθύνες του και άφησε τον μικρό του αδερφό να τις αναλάβει.
Το έργο όμως μας δείχνει όχι μόνο το πώς αισθάνεται ένας άνθρωπος ο οποίος «φαίνεται» διαφορετικός στα μάτια των άλλων, αλλά το κυριότερο το πώς αισθάνονται όλοι αυτοί που άφησε πίσω του. Και αυτό είναι και η κυριότερη διαφορά από τη βιβλική παραβολή. Ο γιός που μένει πίσω φαίνεται να δικαιώνεται στα μάτια των θεατών, καθώς είναι αυτός που παλεύει συνεχώς με τα ατελείωτα «γιατί» της φυγής του μεγάλου αδερφού. Η επιστροφή του Άλλου λοιπόν δεν επισφραγίζει την επανένωση, αφού δεν ανοίγει τον δρόμο για εναρμόνιση των σχέσεων μεταξύ των μελών της οικογένειας. Αντίθετα αυξάνει την ένταση, την κρίση και την έλλειψη κατανόησης.
Το διάφανο σκηνικό αφήνει τον θεατή να δει τη διαρρύθμιση του σπιτιού αλλά και τα συναισθήματα που αναπτύσσονται καθόλη τη διάρκεια του έργου. Η παρουσία των καθρεπτών αντανακλά με τον καλύτερο τρόπο την ένταση των συναισθημάτων των πρωταγωνιστών. Μια μητέρα που δεν θέλει να αποδεχτεί την ομοφυλοφιλία του γιού της, ένας μικρός αδερφός που νιώθει ότι απέτυχε να υπερασπίσει την ευαισθησία και την ιδιαιτερότητα του μεγάλου αδερφού, μιαν αδερφή που θέλει να δείξει τη χαρά της, αλλά που οι συνεχείς καυγάδες και η αμηχανία που κυριαρχεί δεν την αφήνουν.
Από αυτή την άποψη, η σύγκρουση στο έργο σχετίζεται με τις οικογενειακές σχέσεις και με την ίδια τη γλώσσα που φέρνει διχόνοια. Ο λόγος στην προκείμενη περίπτωση αποτυγχάνει να κατονομάσει ή να εξηγήσει την πραγματικότητα και προκαλεί έχθρα και παρεξηγήσεις. Πράγματι, τα λόγια είναι το έναυσμα για διαφωνίες και εχθρότητα. Ο λόγος στηρίζεται στο θέμα της ενοχής για το ρόλο του μεγαλύτερου αδερφού, έναν ρόλο που φέρεται να ανέλαβε εξ ανάγκης ο μικρότερος αδερφός, Αντώνης. Η σύζυγός του προσπαθεί να κατευνάσει την ένταση αλλά από την άλλη πλευρά, προκαλεί τον θυμό του Αντώνη, εξ ου και το χάσμα μεταξύ της πρόθεσης για ειρήνη και της αντίδρασής του. Η τραγωδία αρθρώνεται σύμφωνα με τρεις συνιστώσες, στην προκειμένη περίπτωση την έλλειψη κατανόησης και από τις δυο πλευρές, το κενό και την απουσία.
Στην πραγματικότητα, οι χαρακτήρες αποτυγχάνουν να επικοινωνήσουν και γίνονται θύματα παρεξηγήσεων και παρερμηνειών. Οι ενδόμυχες σκέψεις παρουσιάζονται με μορφή μονολόγων και επαναλήψεων. Έτσι, ο Άλλος είναι δύσκολα κατανοητός ως άτομο αφού είναι το μόνιμο αντικείμενο απόρριψης ή ψυχρότητας αντιληπτό σε όλες τις σκηνές. Τα μέλη της οικογένειας τονίζουν την απόσταση του Λουκά, την αδιαφορία του και την παραφωνία του με το περιβάλλον στο οποίο υποτίθεται ότι ανήκει.
Όλοι μιλούν, αλλά δεν μπορούν πραγματικά να επικοινωνήσουν με το άτομο με το οποίο μιλάνε. Η κοινοτοπία των απαντήσεων, η αγένεια και η λεκτική βία προδίδουν έναν καταπιεσμένο θυμό και ένα ασυνείδητο μίσος. Ωστόσο, το οικογενειακό δικαστήριο που κατηγορεί τον Λουκά για την απουσία του δεν παρέχει στον κατηγορούμενο το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Το χάσμα που χωρίζει τον πρωταγωνιστή από την οικογένειά του και η τραγικότητα του έργου οφείλονται στο γεγονός ο Λουκάς αποτυγχάνει στο να αναλάβει το ρόλο του πατέρα, του μεγάλου απόντα, κάτι που τελικά καθορίζει και αναδιαμορφώνει τις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας.
Ρεσιτάλ ερμηνειών σε ένα συγκλονιστικό έργο! Και πάλι μπραβο!
Μαρία Κουμαριανού
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου