Ρενάτα Ντελία: "Πιστεύω πως όλοι μας θέλουμε να είμαστε ξεχωριστοί, μοναδικοί, ίσως γιατί αυτό θα μας έκανε αναντικατάστατους μέσα στην περατότητα μας".
Στη σημερινή μας συνέντευξη, μιλάμε μαζί της για την έμπνευση πίσω από το βιβλίο, τις θεματικές που το διατρέχουν και το πώς η ίδια αντιλαμβάνεται την αγάπη, τον έρωτα και την αυτογνωσία. Ένα ταξίδι μέσα από τις σελίδες της, που ίσως μας κάνει να αναρωτηθούμε: τελικά, ποια είναι η σωστή κατεύθυνση στην πορεία της καρδιάς;
Ευχαριστώ πολύ για το ενδιαφέρον σας για το βιβλίο μου Μπρος Εγώ και Πίσω Έρωτας και για τις πολύ εύστοχες και καίριες ερωτήσεις σας. Θα μπορούσα να γράψω σελίδες για κάθε μία από αυτές γιατί, όπως η Ειρήνη, είμαι και εγώ υπεραναλυτική, αλλά προσπάθησα να απαντήσω όσο πιο συνοπτικά και στοχευμένα μπορώ. Προσοχή γιατί υπάρχουν μερικά σημεία που προδίδουν την πλοκή.
Τι σας ενέπνευσε να γράψετε την ιστορία της Ειρήνης και ποια είναι η βασική θεματική που θέλατε να εξερευνήσετε μέσα από αυτή;
Η ιστορία ξεκίνησε από πολύ προσωπική στιγμή . Την εμπνεύστηκα στην εφηβεία, ως εξιδανικευμένη εκδοχή ενός μονόπλευρου έρωτα. Για αυτό ξεκίνησα να γράφω την Ειρήνη, για να ζήσω τον έρωτα μέσα από εκείνη όπως τον φανταζόμουν και τον ήθελα και όπως δεν μου προσφερόταν στην πραγματικότητα. Με τα χρόνια, την άλλαξα την ιστορία, την προσάρμοσα και της πρόσθεσα στοιχεία επομένως είναι σαν να μεγάλωσε και να ωρίμασε και εκείνη μαζί μου όπως και εγώ μαζί της. Βασικό θέμα είναι προφανώς ο έρωτας και πώς επηρεάζει την ζωή μας και τις αποφάσεις μας τόσο σε αφηγηματικό όσο και σε αναγνωστικό επίπεδο. Όπως η Ειρήνη και ο Αντώνης, οι δύο πρωταγωνιστές, βρίσκουν στον έρωτα αποδοχή και συμφιλίωση, έτσι πιστεύω και οι ρομαντικές ιστορίες μπορούν να προσφέρουν κάποιο αποκούμπι, παρηγοριά και αισιοδοξία.
Η σχέση ανάμεσα στις δίδυμες αδελφές, Ειρήνη και Άννα, φαίνεται να είναι κεντρικό στοιχείο της αφήγησης. Τι σας γοητεύει στις αδελφικές σχέσεις και πώς επηρεάζουν την προσωπική ταυτότητα;
Ίσως ακουστεί περίεργο, αλλά εγώ δεν έχω αδέρφια. Είμαι μοναχοπαίδι και ενδεχομένως για αυτό να με συναρπάζουν οι αδερφικές σχέσεις ως αντικείμενο εξερεύνησης, πόσο δε μάλλον όταν μιλάμε για σχέση μεταξύ δίδυμων αδερφών. Στην περίπτωση της Ειρήνης και της Άννας, η σχέση τους είναι ταυτόχρονα πολύ συγκεκριμένη, είναι δύο δίδυμα που μοιάζουν πάρα πολύ, και την ίδια στιγμή πιστεύω σχεδόν καθολική: είναι το αποτύπωμα της αναρώτησης αν δεν ήμουν αυτό που είμαι, ποια θα ήμουν; Η αγωνία της Ειρήνης είναι υπαρξιακή και πανανθρώπινη: είμαστε αποτέλεσμα των επιλογών μας ή απλά γεννηθήκαμε έτσι και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για αυτό; Όταν έχεις μία δίδυμη αδερφή που είναι το ακριβές αντίγραφο σου, αυτή η αγωνία μεγεθύνεται και γιγαντώνεται και για αυτό χρησιμοποίησα αυτήν την συνθήκη για το μυθιστόρημα, σαν σημείο εστίασης.
Η Ειρήνη προσπαθεί να βρει τη δική της ταυτότητα ενώ μοιάζει εξωτερικά με την Άννα. Πιστεύετε ότι η ανάγκη διαφοροποίησης είναι κάτι που βιώνουν όλοι οι άνθρωποι σε κάποια φάση της ζωής τους;
Πιστεύω πως ναι. Πιστεύω πως όλοι μας θέλουμε να είμαστε ξεχωριστοί, μοναδικοί, ίσως γιατί αυτό θα μας έκανε αναντικατάστατους μέσα στην περατότητα μας, ότι ζήσαμε και εμείς και αφήσαμε το στίγμα μας με κάποιο τρόπο σε αυτήν την ζωή και όταν φύγουμε ο κόσμος θα είναι λίγο πιο διαφορετικός από πριν. Πιστεύω επίσης πως αυτή μας η ανάγκη παίζει καίριο ρόλο στην επιθυμία μας να ερωτευτούμε και στην έλξη που ασκεί επάνω μας η εμπειρία αυτή. Ίσως γιατί στον έρωτα είναι που αισθανόμαστε πιο μοναδικοί από κάθε άλλη στιγμή, ότι σημαίνουμε κάτι ξεχωριστό και απόλυτο για κάποιον άλλον άνθρωπο. Για αυτό νομίζω η έννοια της ταυτότητας και του ανακαλύπτω τον εαυτό μου είναι τόσο συνυφασμένη με τον έρωτα. Όπως λέει και η Ειρήνη προς το τέλος του βιβλίου, μόνο οι άνθρωποι που μας αγαπάνε μάς καθιστούν μοναδικούς.
Ο έρωτας της Ειρήνης για τον Αντώνη περιπλέκει τα πράγματα. Πόσο δύσκολη είναι η γραμμή ανάμεσα στο προσωπικό συναίσθημα και στις κοινωνικές ή οικογενειακές προσδοκίες;
Νομίζω αυτό εξαρτάται αρκετά από την καταστασιακότητα του καθενός. Παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, η θρησκεία, η εθνότητα παίζουν καταλυτικό ρόλο στο πόσο μεγάλη και αδιαπέραστη είναι αυτή η γραμμή καθώς και στην επιθυμία μας να την ξεπεράσουμε. Στην περίπτωση της Ειρήνης και του Αντώνη, η σχέση τους δοκιμάζεται όχι μόνο από την ανάγκη της Ειρήνης να ξεχωρίσει και του Αντώνη να την οριοθετήσει, αλλά και από το πώς το κοινωνικό και οικογενειακό περιβάλλον τού ς έχει γαλουχήσει να αντιλαμβάνονται την έννοια και την αξία της ταυτότητας. Ο Αντώνης είναι άντρας σε μία πατριαρχική κοινωνία και ξέρει πολύ καλά τον ρόλο του μέσα σε αυτήν, δεν έχει αμφισημίες, τελειώνει τις σπουδές του, κάνει την στρατιωτική θητεία του, αναλαμβάνει την δουλειά του πατέρα του και περιμένει πως η Ειρήνη θα ακολουθήσει σε αυτό αναλαμβάνοντας αντίστοιχα τον δικό της ρόλο, κυρίως όσον αφορά την σχέση τους, το οποίο κατά κανόνα μεταφράζεται σε οικογένεια και παιδιά. Αντίθετα, η Ειρήνη γνωρίζει τον ρόλο που της αναλογεί στην ίδια κοινωνία ως γυναίκα και αντιδρά σε αυτόν. Δεν της αρκεί η συνθηκολόγηση, θέλει να χαράξει τον δικό της δρόμο και απαιτεί από τον Αντώνη να την υποστηρίξει. Εκεί είναι που συγκρούονται δύο αξιακά συστήματα και ο εγωισμός και οι κοινωνικές προσδοκίες υπερβαίνουν της αγάπης. Στο μυθιστόρημα, ο Αντώνης και η Ειρήνη καταφέρνουν να ξεπεράσουν τα στεγανά που έχουν οριστεί για αυτούς. Στην πραγματική ζωή δεν μπορούν και δεν θέλουν όλοι να το κάνουν.
Το βιβλίο ταξιδεύει τους αναγνώστες από την Αθήνα στο Αγκίστρι. Πώς επιλέξατε αυτά τα μέρη και τι ρόλο παίζει το σκηνικό στην αφήγηση;
Η Αθήνα ήταν μάλλον εκ των ων ουκ άνευ επιλογή εφόσον γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα και εμπνεύστηκα την ιστορία ενώσω ήμουν μαθήτρια. Σε αντίθεση με εμένα, που ζω στα περίχωρα, η Ειρήνη μένει σε πιο κεντρικό σημείο της Αθήνας. Αυτή η επιλογή έγινε κυρίως για να εξηγηθεί για ποιο λόγο ο Αντώνης δεν γνώριζε τόσο την ύπαρξη της, εφόσον το σχολείο τους ήταν πολυπληθές. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, η πλοκή μεταφέρεται στην Θεσσαλονίκη όπου ακολουθούμε τους Αντώνη και Ειρήνη ως φοιτητές. Το ότι η Ειρήνη έπρεπε να φύγει από την Αθήνα για να υπάρξει η απαραίτητη απόσταση από την αδερφή της ήταν δεδομένο. Το ότι επέλεξα την Θεσσαλονίκη έχει μάλλον να κάνει με τον χαρακτήρα της πόλης που είναι νομίζω πολύ πιο άμεσος από ό,τι η Αθήνα, κάτι που θα ενέπνεε και την σχέση του Αντώνη και της Ειρήνης να γίνει πιο στενή. Παρότι δεν είναι φίλοι, σε μία πόλη όπως η Θεσσαλονίκη θα έβγαζε νόημα να πέφτουν ο ένας πάνω στον άλλον, στην αρχή κατά τύχη και αργότερα όχι τόσο κατά τύχη. Ταυτόχρονα, δεν ήθελα να είναι ένα πολύ μικρό μέρος που θα περιόριζε τις κινήσεις και τις επιλογές τους. Όπως γίνεται σαφές στο βιβλίο, ήθελα να καταλήξουν μαζί από επιλογή και από μοίρα ταυτόχρονα. Επίσης, η σχολή που περνάει η Ειρήνη είναι από τις καλύτερες στην Ελλάδα και ήθελα να δώσω έμφαση σε αυτό της το επίτευγμα. Τέλος, η Θεσσαλονίκη έχει έναν αέρα κοσμοπολίτικο, ίσως λίγο εξωτικό και πολύ ερωτικό και όσοι έχουν ζήσει εκεί, ιδιαίτερα ως φοιτητές, μιλάνε για εκείνη ως κάτι το μαγικό. Παρότι εγώ δεν έχω σπουδάσει ούτε ζήσει στην Θεσσαλονίκη, ήθελα να μεταδώσω αυτήν την αίσθηση που μου έχει δημιουργηθεί και την οποία θεώρησα ιδανικό σκηνικό για να αναπτυχθεί μία ερωτική σχέση. Όσον αφορά το Αγκίστρι και τον γάμο που τους φέρνει ξανά κοντά, ήθελα μία ρομαντική ατμόσφαιρα γιατί θεωρώ πως το περιβάλλον παίζει καταλυτικό παράγοντα στα συναισθήματα που δημιουργούνται. Και τι πιο ρομαντικό από τέλος καλοκαιριού σε έναν γάμο σε ένα αρχοντικό σε ένα ελληνικό νησί; Πιστεύω ότι μάλλον οποιοδήποτε ελληνικό νησί θα είχε παρόμοια λειτουργία, εφόσον όλα μας τα νησιά είναι πανέμορφα με τον δικό τους τρόπο. Διάλεξα το Αγκίστρι ξανά για πρακτικούς λόγους. Κοντά στην Αθήνα για να πάει κάποιος Σαββατοκύριακο για γάμο και αρκετά μικρό, ώστε πάλι να υπάρχει αυτή η μοιραία, και εθελούσια, εκμηδένιση της απόστασης μεταξύ τους.
Πιστεύω πως είμαστε σε μεγάλο βαθμό γενετικά και βιολογικά καθορισμένοι. Τα γονίδια μας παίζουν τον πρωταρχικό ρόλο στην εξέλιξη μας , από την εξωτερική μας εμφάνιση και την υγεία μας μέχρι τα χούγια μας , τις προτιμήσεις μας , όλα. Από την άλλη μεριά, πιστεύω πως και το περιβάλλον μας επηρεάζει, σε μικρότερο βαθμό αλλά επηρεάζει, την διαμόρφωση μας ως χαρακτήρες. Αυτό μας οδηγεί σε μία τραμπάλα μεταξύ ας το πούμε φύσης και κοινωνίας όπου η επιλογή ως έννοια είναι αρκετά περιορισμένη. Όπως δεν διαλέγουμε, από όσο γνωρίζουμε τουλάχιστον, από ποιους γονείς θα γεννηθούμε, έτσι και δεν διαλέγουμε σε τι περιβάλλον θα γεννηθούμε. Με τον ίδιο τρόπο που η κληρονομικότητα μάς καθορίζει χωρίς να έχουμε κάποια επιλογή σε αυτό, έτσι και το περιβάλλον μας μπορεί να είναι τόσο απόλυτο και αρτηριοσκληρωτικό που να μην μπορούμε να ξεφύγουμε από τα στεγανά και τις πεποιθήσεις που μας έχουν περαστεί σαν παρακαταθήκη. Το μαγικό είναι πως τόσο η βιολογία μας όσο και η ψυχολογία μας μπορούν να κάνουν την υπέρβαση. Είναι γνωστό ότι η βιολογία ενός ατόμου επηρεάζεται από το περιβάλλον του, μέχρι και σε κυτταρικό επίπεδο. Αυτό είναι ακόμα περισσότερο εφικτό όταν μιλάμε για την νόηση και την διανόηση. Ο άνθρωπος έχει την δυνατότητα να αλλάξει μυαλά και να επιλέξει διαφορετικά από αυτό που έχει μάθει, έστω και αν είναι επίπονο ή πιο περιορισμένο από ό,τι ίσως πιστεύουμε. Για αυτό η παιδεία και η τέχνη είναι τόσο σημαντικές, μεταξύ των οποίων και τα βιβλία και η λογοτεχνία, γιατί είναι τα εργαλεία μας να βλέπουμε συνεχώς νέες οπτικές και να μην εγκλωβιζόμαστε σε αυτά που νομίζουμε για βεβαιότητα. Δεν εί μαστε άμοιροι του γονιδιακού λότ το που παίζεται κατά την σύλληψη μας και προφανώς δεν είμαστε και άμοιροι των ευθυνών μας . Υπάρχει πάντα επιλογή, όσο δύσκολη και αν είναι αυτή.
Υπάρχει κάποιος χαρακτήρας που σας δυσκόλεψε περισσότερο στη συγγραφή του; Ή κάποιος που αγαπήσατε ιδιαίτερα;
Ο χαρακτήρας που με δυσκόλεψε περισσότερο ήταν μάλλον ο Πάνος, το ερωτικό ενδιαφέρον της Ειρήνης στην αρχή του δεύτερου μέρους του βιβλίου. Σε αντίθεση με τους χαρακτήρες του πρώτου μέρους που τους είχα εμπνευστεί από την πρώτη απόπειρα να γράψω αυτήν την ιστορία, ο Πάνος προστέθηκε αρκετά αργότερα στην πλοκή. Ο ρόλος του είναι σημαντικός, παρότι σύντομος, και δεν ήθελα να δημιουργήσω μία μονοδιάστατη περσόνα που βρίσκεται εκεί απλά για να αποτελέσει αντίβαρο στον Αντώνη που είναι το βασικό ερωτικό ενδιαφέρον. Ήθελα να έχει την δική του προσωπικότητα και ιστορία που να δείχνει κάτι και για τον χαρακτήρα της Ειρήνης . Στην α ρχή τον είχα γράψει διαφορετικά και χρειάστηκε να τον αλλάξω αρκετά πριν εκδοθεί το βιβλίο, διατηρώντας ωστόσο την εικόνα που είχα για εκείνον στο μυαλό μου. Από τους χαρακτήρες που αγάπησα πιο πολύ , πέρα από την Ειρήνη και τον Αντώνη , θα έλεγα είναι η Άννα, η δίδυμη αδερφή της Ειρήνης . Είναι έξω καρδιά κα ι παρότι λίγο ατομίστρια δεν νομίζω ότι μπορείς να της κρατήσεις κακία. Επίσης, είναι πολύ δυναμική και ενώ συμμορφώνεται με τον κοινωνικό ρόλο της γυναίκας όπως τον ξέρουμε πολύ περισσότερο από ό,τι η Ειρήνη, και είναι ένας από τους βασικούς λόγους που η Ειρήνη αντιδ ρά συνέχεια ώστε να μην μοιάσει της αδερφής της , κατα φέρνει και εκείνη να βρει τον τρόπο να χαράξει την δική της πορεία και να επιτύχει τα όνειρα της , έστω και με κάποια αναπάντεχα σκαμπανεβάσματα.
Στο βιβλίο σας υπάρχουν σκηνές σε ένα σχολικό χορό και σε μια ερασιτεχνική θεατρική παράσταση. Τι συμβολίζουν αυτά τα γεγονότα στην εξέλιξη της Ειρήνης;
Ο χορός και η θεατρική παράσταση είναι καίρια σημεία στην πλοκή του βιβλίου. Στον χορό είναι που γίνεται η πρώτη ουσιαστική συνάντη ση της Ειρήνης με τον Αντώνη και τα γεγονότα εκείνης της νύχτας αρχικοποιούν και σηματοδοτούν την πορεία της σχέσης τους . Είναι επίσης η πρώτη φορά που η Ειρήνη μας λέει ότι αποφάσισε να αφεθεί και να σταματήσει για λίγο την συνεχή της προσπάθεια να μην μοιάζει στην Άννα. Είναι μία απέκδυση από το προσωπείο που είχε επιλέξει για τον εαυτό της , αν το θέλετε. Παρομοίως, την ημέρα της θεατρικής παράστασης, η Ειρήνη απογυμν ώνεται ξανά από τις προφάσεις της . Αν και στην θεατρική ομάδα συμμετέχει ως υποβολέας και δεν έχει συγκεκρ ιμένο ρόλο, ξανά φαίνεται ο φόβος της να ταυτοποιηθεί και να οριστ εί, μετά το πέρας της παράστασης, η Ειρήνη αντιλαμβάνεται πως έχει έρθει η στιγμή να αποκαλύψει τα αληθινά της αισθήματα για τον Αντώνη. Βασικά, δεν το αντιλαμβάνεται ακριβώς, τα συναισθήματα της την οδηγούν σε αυτήν την αλήθεια. Γνωρίζει ότι έφτασε το τέλος και πως ίσως να είναι η τελευταί α φορά που τον βλέπει . Από την επόμενη ημέρα, η παράσταση και η πρόβες θα έχουν τελειώσεικαι δεν θα υπάρχει πια αφορμή να τον συναντά . Θα πρέπει επομένως να κάνει την υπέρβαση και να δείξει μόνη της ότι τον θέλει στην ζωή της και όχι ω ς φίλο, όπως του είχ ε πει, αλλά ως ερωτικό σύντροφο. Φοβάται, αλλά τελικά το κορίτσι μας , και το αγόρι μας γιατί και ο Αντώνης συμμετέχει ενεργά σε αυτήν την αποκάλυψη, είναι γενναίοι.
Ποιο ήταν το μεγαλύτερο στοίχημα για εσάς στη συγγραφή αυτού του βιβλίου;
Να καταφέρω να γράψω μία ιστορία που θα είναι απλή αλλά πολυεπίπεδη ταυτόχρονα. Ήθελα η ιστορία της Ειρήνης και του Αντώνη να αγγίξει πολύ κόσμο με την απλότητα και την καθημερινότητα της . Πρόκειται για δύο παιδιά που ερωτεύονται και παλεύουν να βρουν την άκρη μέσα από προβλήματα που δεν είναι εξωγενή, πόλεμος ας πούμε, αλλά εσωτερικά και για αυτό πανανθρώπινα και βασικά: ποιος είμαι και πού πάω και πώς μπορώ παρά αυτά τα βασανιστικά ερωτήματα να διατηρήσω την βαθιά μου επαφή με έναν άλλον άνθρωπο που έχει τα δικά του ερωτήματα και αγωνίες. Ποιος είναι ο ρόλος της αγάπης ουσιαστικά σε μία σύγχρονη ερωτική ιστορία; Αυτή είναι η απορία που πραγματεύεται το βιβλίο και στην οποία ελπίζω να κατάφερα να δώσω όχι απάντηση αλλά μία κατεύθυνση.
Αν οι αναγνώστες κρατούσαν μόνο ένα μήνυμα από το βιβλίο σας, ποιο θα θέλατε να είναι αυτό;
Ειλικρινά ελπίζω να μην πάρουν μόνο ένα μήνυμα, αλλά αν είναι να κρατήσουν κάτι, θα ήθελα να είναι αίσθηση παρά οτιδήποτε άλλο. Έχω προσέξει ότι για τα βιβλία που αγαπώ πολύ, θυμάμαι περισσότερο την αίσθηση που είχα όταν τα διάβαζα παρά την πλοκή ή τα μηνύματα τους . Έτσι λοιπόν και εγώ, θα ήθελα σε όποιο άτομο διαβάσει το Μπρος Εγώ και Πίσω Έρωτας να του μείνει μία ωραία , γεμάτη αίσθηση που θα το συντροφεύει και μετά το τέλος της ανάγνωσης και όταν θα το φέρνει καμιά φορά ξανά στο μυαλό του να σκέφτεται ότι αυτό το βιβλίο το χόρτασε με αισθήματα.
Της Αλεξίας Βλάρα, 30/03/2025
.png)
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου