Θίασος ΑΝΤΑΜΑ: "Η ευαισθησία μας για όσα συμβαίνουν στην κοινωνία, γίνεται καλλιτεχνική ευθύνη".

Ο Θίασος ΑΝΤΑΜΑ, μια καλλιτεχνική ομάδα που γεννήθηκε το 2018, αποτελείται αποκλειστικά από γυναίκες δημιουργούς, οι οποίες μοιράζονται ένα κοινό όραμα: να χρησιμοποιήσουν το θέατρο ως μέσο έκφρασης, αφύπνισης και κοινωνικής αλλαγής. Με έντονο ενδιαφέρον για τα σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα, η ομάδα προσεγγίζει τις θεατρικές της παραγωγές με μια ιδιαίτερη ματιά, που συνδυάζει την ευαισθησία, την καλλιτεχνική ευθύνη και τη συλλογικότητα.

Η νέα τους παράσταση, Πρόβα για τον κόσμο που έρχεται, εμπνέεται από το έργο του Τζάνι Ροντάρι και αντλεί υλικό από προσωπικές ιστορίες, αναμνήσεις και κοινωνικούς προβληματισμούς. Μέσα από μια αφήγηση που δανείζεται στοιχεία παραμυθιού, αλλά παραμένει βαθιά συνδεδεμένη με την πραγματικότητα, η παράσταση επιχειρεί να φωτίσει την ανάγκη για αλληλεγγύη, δράση και ελπίδα.

Στη συνέντευξη που ακολουθεί, τα μέλη του θιάσου μιλούν για τη διαδικασία δημιουργίας της παράστασης, τη σημασία της φαντασίας ως εργαλείο κατανόησης της κοινωνίας, τις προκλήσεις του σύγχρονου θεάτρου και το όραμά τους για το μέλλον.

Η παράσταση "Πρόβα για τον κόσμο που έρχεται" εμπνέεται από τον Τζάνι Ροντάρι και συνδέεται με προσωπικές ιστορίες. Πώς ανακαλύψατε αυτή τη σύνδεση και πώς επηρεάζει την προσέγγισή σας στη σκηνοθεσία και την ερμηνεία;

Aυτή η σύνδεση, υπήρχε μέσα στο ίδιο το έργο του Ροντάρι. Οι “Ιστορίες από το τηλέφωνο”, είναι ιστορίες που λεει ένας πατέρας στην κόρη του από το τηλέφωνο καθε βράδυ.Αυτό λειτούργησε ως αφορμή για να κάνουμε τις δικές μας συνδέσεις ,να θυμηθούμε δικές μας ιστορίες και βιώματα. Χρειάστηκε βέβαια να τα πλάσουμε και να σκεφτούμε  τι θέλουμε να πούμε μέσα από αυτές τις ιστορίες καθώς είναι πολυδιάστατες.Πολλές φορές μέσα από το διάβασμα των ιστοριών ξανά και ξανά καταλαβαίνεις ότι δεν θέλουν να πουν μόνο ένα πράγμα.Περισσότερο είναι το εφαλτήριο για να ενεργοποιήσουν τη σκέψη, τα συναισθήματα, τον προβληματισμό.Όλο αυτό το πλούσιο υλικό κληθήκαμε να το σεβαστούμε, να το διαχειριστούμε αλλά ταυτόχρονα και να το αναδείξουμε.

Η σχέση της πρωταγωνίστριας με τον πατέρα της είναι κεντρική στην αφήγηση. Πώς δουλέψατε για να αποδώσετε την ένταση και τη συγκίνηση αυτής της σχέσης στη σκηνή;

Η σχέση ενός παιδιού με τον γονιό του εμπεριέχει σχεδόν πάντα χαρά,λύπη,παράπονο.Από μόνη της σου δίνει δηλαδή μια μεγάλη γκάμα πάνω στην οποία κληθήκαμε να παίξουμε.Aπό την αρχή δεν υπήρχε ως στόχος η συγκίνηση ανάμεσα στη σχέση του πατέρα με την κόρη του.Εμείς απλά μεταφέρουμε αυτή τη σχέση στο κοινό με αλήθεια και ειλικρίνεια.

Ποιος είναι ο ρόλος της φαντασίας στην παράσταση και πώς λειτουργεί ως μέσο για να προσεγγίσετε θέματα όπως η αλληλεγγύη, η συλλογικότητα και η αλλαγή του κόσμου;

Η φαντασία είναι το εργαλείο που επιστρατεύεται ο μπαμπάς, ώστε να εξηγήσει στην κόρη του τον κόσμο καθώς αυτή μεγαλώνει. Στην προσπάθειά του να την φέρει σε επαφή με την σκληρότητα, την αδικία, αλλά και τις προοπτικές εξέλιξης και αλλαγής που θα συναντήσει, αποφασίζει να της γνωρίσει τον κόσμο μέσα από παραμύθια. Άλλωστε οι συμβολισμοί των παραμυθιών, υπογραμμίζουν εξαιρετικά τα νοήματα, κάνοντάς μας συχνά να τα αντιληφθούμε και να τα νιώσουμε ακόμα πιο έντονα, περιτυλίγοντάς τα απλώς με μια προστατευτική μεμβράνη για να μη χτυπήσουμε.

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση όταν προσπαθείτε να ενσωματώσετε κοινωνικά και πολιτικά μηνύματα σε μια παράσταση που βασίζεται σε παραμύθια;

Τα παραμύθια δεν είναι μονοσήμαντα. Η μεγαλύτερη πρόκληση λοιπόν, ήταν να φτάνει το περιεχόμενο του κάθε παραμυθιού, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια, στον θεατή. Να έχει φτάσει το καθένα τελικά, εντός της παράστασης, να εξυπηρετεί το σκοπό του την εκάστοτε στιγμή καθώς παραλληλίζεται με μια αλήθεια που όλοι γνωρίζουμε και έχουμε βιώσει.

Ο θίασός σας ιδρύθηκε το 2018 και έχει έντονο καλλιτεχνικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Ποιο θεωρείτε ότι είναι το μεγαλύτερο επίτευγμά σας μέχρι σήμερα;

Ο Θίασος Αντάμα ξεκίνησε το ταξίδι του το 2018 και συνεχίζει να πορεύεται με την αγάπη , τη θυσία και το μεράκι της πρώτης μέρας.Είμαστε ένας θίασος που αποτελείται από γυναίκες(Α-ντάμα) που μας αφορά ότι συμβαίνει και επηρεάζει την κοινωνία.Η ευαισθησία μας για όσα συμβαίνουν στην κοινωνία, γίνεται καλλιτεχνική ευθύνη για να μπορείς να κάνεις όχι τέχνη γενικά , αλλά εκείνη την τέχνη που συλλαμβάνει τον σφυγμό της εποχής της και προαισθάνεται το επερχόμενο.Για αυτούς τους λόγους και έχοντας πλήρει ταύτιση για το πως αντιλαμβανόμαστε το ρόλο μας ως καλλιτέχνες,μπορούμε και αντέχουμε σε όλες τις δυσκολίες που υπάρχουν για να κάνει κάποιος σήμερα τέχνη.Είναι επίτευγμα να κάνει μια ομάδα σήμερα τέχνη χωρίς πόρους και καμία στήριξη από το κράτος.Είναι επίτευγμα κάθε πρόβα που κάνεις ενώ έχεις παει μετά την δουλειά σου σε αυτή.Είναι επίτευγμα για έναν νεο καλλιτέχνη να κάνει αυτό που αγαπά και να μην κάνει ούτε βήμα πίσω από αυτό.Είναι επίτευγμα ενώ κάθεμερα σκέφτεσαι αν θα αντέξεις ,να σηκώνεσαι και να λες θα το κάνω.

Η σύνθεση του θιάσου περιλαμβάνει αποκλειστικά γυναίκες. Πώς η γυναικεία οπτική επηρεάζει τη δημιουργία και την επιλογή των θεμάτων σας;

Αν και πράγματι οι προηγούμενες παραστάσεις του θιάσου είχαν ως κεντρικό τους θέμα τη θέση της γυναίκας στην καπιταλιστική κοινωνία, στην Πρόβα για τον κόσμο που έρχεται, η γυναίκα βγαίνει από το μικροσκόπιο και επιχειρούμε να αναδείξουμε, ευρύτερα κοινωνικά κακώς κείμενα, με αισιοδοξία για το μέλλον, που όπως λέει κι ο φίλος Μαγιακόφσκι, “δε θα ‘ρθει από μονάχο του έτσι νέτο σκέτο, αν δεν πάρουμε μέτρα κι εμείς”.

Στο έργο σας συνδέετε παρελθοντικές εμπειρίες, προσωπικές αναμνήσεις και κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Ποιο μήνυμα θέλετε να αφήσετε στο κοινό μέσα από αυτήν την παράσταση;

Στις καθημερινές συζητήσεις με φίλους και συναδέλφους, φαίνεται πως τα προβλήματα που έρχονται από την κοινωνία στην οποία ζούμε είναι τεράστια και είναι κοινά για όλους. Οι περισσότεροι όμως νοιώθουν αδύναμοι να παλέψουν απέναντι σε αυτήν και είναι λογικό, γιατί μέσα σε αυτήν την καθημερινότητα πια η συλλογικότητα και η διεκδίκηση φαίνονται βουνό. Εμείς θέλουμε να αναδείξουμε ότι τα ίδια ζητήματα, σε μικρότερο ίσως βαθμό, υπήρχαν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν και να αυξάνονται αν δεν σηκώσουμε όλοι τα μανίκια και δεν στρωθούμε στην δουλειά.

Η τέχνη αναγνωρίζεται ως εργαλείο κοινωνικής αλλαγής. Πώς ελπίζετε ότι οι παραστάσεις σας θα επηρεάσουν τους θεατές να αναλάβουν ενεργό δράση για έναν καλύτερο κόσμο;

Ο Μπρεχτ έλεγε «Σκοπός του θεάτρου μου είναι να ξυπνήσει στον θεατή την επιθυμία να καταλάβει την κοινωνία στην οποία ζει και να μεθοδέψει σ’ αυτόν το μεράκι να πάρει μέρος στην αλλαγή της». Στόχος μας είναι μέσα από την δουλειά μας , να βάλουμε ερωτήματα και προβληματισμούς και να στρέψουμε το φακό εκεί που βλέπουμε να υπάρχει ένας δρόμος πιο φωτεινός και συλλογικός. Έναν στόχο για τον οποίο πάλευε και ο ίδιος ο Ροντάρι , αδιάκοπα μέχρι το τέλος. Για αυτούς τους λόγους θεωρώ πως κάθε σπόρος σκέψης που φυτεύουμε στο θεατή για να έρθει πιο κοντά στη βαθυτερη συνείδηση της ανθρωπιάς του και τις δυνάμεις του για την αλλαγή είναι ένα μικρό βήμα.

Πώς οραματίζεστε το μέλλον του θιάσου ΑΝΤΑΜΑ και ποιοι είναι οι καλλιτεχνικοί σας στόχοι για τα επόμενα χρόνια;

Μέσα στα σχέδιά μας λοιπόν, είναι το καλοκαίρι να ταξιδέψουμε την παράστασή μας σε επιλεγμένους σταθμούς, ενώ παράλληλα δίνουμε αντίστοιχο βάρος στο θεατρικό εργαστήρι του θιάσου. Φέτος ο θίασός μας λειτουργεί για πρώτη χρονιά θεατρικό εργαστήρι για παιδιά , ενώ έχει ήδη στο ενεργητικό του αντίστοιχα εργαστήρια σε ειδικά σχολεία.

Της Αλεξίας Βλάρα, 22/03/2025