Είδαμε και προτείνουμε: Football του Θανάση Τριαρίδη

 

Είχα πολύ καιρό να παρακολουθήσω μια τόσο ανατρεπτική παράσταση, όπου η έννοια του πολιτισμού αποδομείται στα πιο βασικά συστατικά της και η έννοια του «πολιτισμένου» ανατρέπεται μέσα από ένα άθλημα που θεωρείται ότι ενώνει κυριολεκτικά τους ανθρώπους ανά την υφήλιο ανεξαρτήτως χρώματος, φυλετικής και κοινωνικής καταγωγής.

Το έργο μας παρουσιάζει μέσα από τη συγκλονιστική ερμηνεία του Σήφη Πολυζωίδη την ιστορία του ποδοσφαίρου ως μέρος ή και κυρίαρχο συστατικό της ιστορίας του Δυτικού Πολιτισμού. Και λέω κυρίαρχο, γιατί από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας το ποδόσφαιρό υφίστατο όχι μόνο ως άθλημα, αλλά και ως μέσο εκφοβισμού, τρόμου, κυριαρχίας. Είναι θεωρώ το μόνο άθλημα το οποίο έχει τόσο λατρευτεί, αλλά και μισηθεί, αναλυθεί, απαγορευτεί, ένα άθλημα για το οποίο έχουν γραφτεί χιλιάδες σελίδες αναλύσεων και επαίνων, αλλά και χιλιάδες άλλες σελίδες έχουν αποσιωπηθεί γιατί αποκαλύπτουν το πόσο αυτό το άθλημα έγινε όργανο βίας και μίσους ανά τους αιώνες, πόσους πολιτισμούς κατέστρεψε και πόσα θύματα δημιούργησε. Και αν η διάσταση αυτή του ποδοσφαίρου φαίνεται υπερβολική, το FOOTBALL έρχεται να μας δείξει πως ότι πιστεύαμε ίσως και να μην ισχύει, ότι και εμείς ως θεατές έχουμε έστω και λίγη μεταχρονολογημένη ευθύνη στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας…

Στα χέρια λοιπόν του Σήφη Πολυζωίδη, όλη η κρυμμένη αγανάκτηση, ο πόνος, η πνιγμένη αδικία παίρνει φωνή. Το πρόσωπο του Φ –του φιλάθλου- που ενσαρκώνει ο Πολυζωίδης σε μιαν ερμηνεία-σταθμό- έρχεται να μας μιλήσει «αυτοβούλως», παρ’όλες τις αντίθετες «οδηγίες εκ μέρους της παραγωγής», και να μας ταρακουνήσει, να μας σοκάρει να μας ωθήσει να διαμαρτυρηθούμε και να δούμε την πραγματικότητα έτσι όπως είναι και όχι όπως νομίζαμε ή θα θέλαμε να είναι.

Ο μονόλογος του Τριαρίδη είναι συγκλονιστικός –όπως άλλωστε όλα του τα έργα-, αλλά γίνεται πιο αιχμηρός γιατί βάζει και τον ίδιο τον θεατή «να παίξει μπάλα» -κυριολεκτικά και μεταφορικά- τον μπλέκει σε ηθικά διλήμματα, τον καλεί να πάρει θέση. Αλλά το έργο δεν θα «μιλούσε» τόσο εύγλωττα στους θεατές αν η μπάλα δεν είχε και κάθε φορά άλλη σύσταση αποτελούμενη πότε από μαλλιά παρθένων, πότε από ύφασμα, πότε από λάμες και πότε από το κεφάλι του αντιπάλου ή το σωματάκι κάποιου παιδιού…

Όλοι οι θεσμοί βρίσκονται στο στόχαστρο του συγγραφέα: η παιδεία, η θρησκεία, η πολιτική, η τέχνη, και άλλοτε άμεσα και άλλοτε έμμεσα συνδέονται με τα παραλειπόμενα της ιστορίας του ποδοσφαίρου.

Συγχαρητήρια αξίζουν στην καταπληκτική σκηνοθεσία-σκηνογραφία που μας μεταφέρει στο χώρο αλλά και στα παρασκήνια ενός γηπέδου και μας ταξιδεύει στις χώρες από τις οποίες πέρασε κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Εντυπωσιάστηκα από την κίνηση του ηθοποιού που με μεγάλη ακρίβεια κατόρθωσε να αποδώσει διαφορετικούς ρόλους μέσα σε 90 λεπτά, δημιουργώντας μιαν διαδραστική παράσταση, όπου ο θεατής «ποτέ δεν χαλαρώνει και είναι πάντα σε ετοιμότητα».

Το συστήνω ανεπιφύλακτα! Χίλια μπράβο!

Της Μαρίας Κουμαριανού, 30/04/2025