Είδαμε και προτείνουμε: Αμφιβολία

 

Το έργο «Αμφιβολία» του John Patrick Shanley, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παπαγεωργίου, φέρνει στο προσκήνιο τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στη βεβαιότητα και την αμφιβολία, καθώς και τις επικίνδυνες συνέπειες της αναπόδεικτης υποψίας. Ο θεατής παρακολουθεί την αδυσώπητη σύγκρουση ανάμεσα στην Αδελφή Αλοίσιους, μια αυστηρή και συντηρητική διευθύντρια καθολικού σχολείου, και τον προοδευτικό ιερέα, πατέρα Φλυν, για την υποτιθέμενη σεξουαλική παρενόχληση ενός μαθητή. Η ατμόσφαιρα που δημιουργείται είναι ασφυκτική, καθώς τα θεμέλια της πίστης και των προσωπικών βεβαιοτήτων τίθενται υπό αμφισβήτηση, κάνοντας το κοινό να αναρωτηθεί πόσο εύκολα μπορεί κανείς να διαβάλει κάποιον χωρίς αδιάσειστα στοιχεία.

Η παράσταση ξεδιπλώνει με μαεστρία το ψυχολογικό βάρος της αβεβαιότητας, και θέτει προκλητικά το ερώτημα: πόσο σίγουροι μπορούμε να είμαστε όταν δεν έχουμε αποδείξεις; Η επιμονή της Αδελφής Αλοίσιους να υπερασπιστεί τις αρχές της, ακόμη και αν διακινδυνεύει την αλήθεια, αναδεικνύει την ανάγκη για ισορροπία ανάμεσα στην ηθική βεβαιότητα και την ανοιχτή αναζήτηση της αλήθειας. Πρόκειται για μια συγκλονιστική εξερεύνηση της ανθρώπινης τάσης να κρίνουμε, προσφέροντας ένα μάθημα για τους κινδύνους της παρερμηνείας και των προκαταλήψεων.

Η σκηνοθεσία του Γιώργου Παπαγεωργίου καταφέρνει με μια λιτή, αλλά άκρως ουσιαστική προσέγγιση, να αναδείξει το βάθος και την ένταση των ερμηνειών, αφήνοντας χώρο στους ηθοποιούς να «μιλήσουν» με κάθε βλέμμα, κίνηση, και σιωπή. Μέσα από μια συγκρατημένη σκηνοθετική γραμμή, οι λεπτομέρειες των συναισθημάτων και των ηθικών συγκρούσεων προβάλλονται έντονα, με τη σκηνή να μετατρέπεται σε πεδίο ψυχολογικού πολέμου, χωρίς υπερβολές ή τεχνάσματα που θα μπορούσαν να διασπάσουν την προσοχή του κοινού. Ο σκηνοθέτης επικεντρώνεται στις εκφράσεις των ηθοποιών και στους υπαινιγμούς της γλώσσας του σώματος, τονίζοντας με αυτό τον τρόπο την εσωτερική πάλη των χαρακτήρων ανάμεσα στην ηθική τους πεποίθηση και την αβεβαιότητα.

Οι ερμηνείες είναι καθηλωτικές, με την Φιλαρέτη Κομνηνού στον ρόλο της Αδελφής Αλοίσιους να ενσαρκώνει με αυστηρότητα και βάθος την απόλυτη πεποίθηση για την αλήθεια της, ακόμα και όταν τα στοιχεία είναι θολά. Η ένταση με την οποία αντιμετωπίζει τον πατέρα Φλυν, που υποδύεται ο Νικόλας Χανακούλας, δημιουργεί ένα εκρηκτικό δίδυμο στη σκηνή. Ο Χανακούλας, από την άλλη πλευρά, αποδίδει εξαιρετικά την ευαισθησία και την εσωτερική σύγκρουση ενός ανθρώπου που κατηγορείται για κάτι που αρνείται. Η Χριστίνα Χριστοδούλου και η Ξένια Ντάνια συμβάλλουν με σθένος στους δευτερεύοντες ρόλους, πλαισιώνοντας με αξιοσημείωτη λεπτότητα την εξέλιξη της πλοκής.

Το έργο, πέρα από την ιστορία μιας πιθανής αδικίας, εξετάζει το αν οι ισχυρές ενδείξεις αρκούν για να στιγματίσεις και να καταστρέψεις κάποιον. Η ερώτηση παραμένει αναπάντητη και προκλητική: πότε οι αμφιβολίες μάς προστατεύουν από τα λάθη και πότε μας καθιστούν ένοχους για ανεπανόρθωτες αδικίες; Ο σκηνοθέτης καταφέρνει να αφήσει την αίσθηση ότι η απόλυτη βεβαιότητα είναι πάντα επισφαλής και ότι η αμφιβολία έχει τη δική της θέση ως φρουρός ενάντια στην προκατάληψη.

Δυνατά σημεία της παράστασης είναι η ατμόσφαιρα που δημιουργεί η σκηνοθεσία, η εξαιρετική απόδοση των ηθοποιών και η ικανότητα της παραγωγής να αναδείξει τα ηθικά διλήμματα της εποχής μας, διατηρώντας τη συναισθηματική ένταση χωρίς να καταφεύγει σε υπερβολές.

Αδυναμίες εντοπίζονται σε ορισμένες στιγμές όπου η έλλειψη οπτικών στοιχείων (π.χ. σκηνικά ή μουσικές παρεμβάσεις) άφηνε κάποια θεατρικά στοιχεία ανεκμετάλλευτα, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι ήσσονος σημασίας. Παρόλα αυτά, η καθαρότητα της προσέγγισης ενισχύει τελικά την δύναμη του έργου, κρατώντας το κοινό σε μια διαρκή, δημιουργική αμφιβολία μέχρι το τέλος.

Tης Αλεξίας Βλάρα, 29/10/2024