Φοίβος Μαρκαντώνης: "Όλοι μας έχουμε απορριφθεί, αδικηθεί ή μας έχουν εκμεταλλευτεί".

 

1. Τι σας ενέπνευσε να γράψετε το Κρυφτό με το σκοτάδι;

Ανέκαθεν ήθελα να ασχοληθώ συγγραφικά με τα μεταφυσικά ή τα διηγήματα τρόμου και μυστηρίου. Μέχρι το καλοκαίρι που μας πέρασε έγραφα διηγήματα και νουβέλες που ήταν βασισμένα στα προσωπικά μου βιώματα, αλλά και σε βιώματα πολύ καλών μου φίλων ή στενών μου συγγενών. Μέχρι που συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να εγκαταλείψω για λίγο να καταθέτω να αποτυπώνω την προσωπική μου «κατάθεση ψυχής» στο χαρτί γιατί λογικό θα ήταν κάποια στιγμή να γινόμουν γραφικός, αλλά το χειρότερο να στέρευα από ιδέες και να επαναλαμβανόμουν. Τον Ιούνιο λοιπόν που μας πέρασε δύο πολύ καλές μου φίλες συγγραφείς, μου πρότειναν να συμμετάσχω σε μια συλλογή διηγημάτων τρόμου με τίτλο Dark Legends, η οποία βασιζόταν σε παλιούς τρομακτικούς και μεταφυσικούς θρύλους. Κάθισα λοιπόν και έγραψα το διήγημα «Ο Συμφοιτητής». Ένα διήγημα που αναφέρεται στο μεταφυσικό αλλά και στην αδελφική φιλία. Μιλάει για έναν απλό μεταπτυχιακό φοιτητή ο οποίος ζει μια ανιαρή καθημερινή ζωή μέχρι που γνωρίζει τον Μάξιμο. Έναν άλλο φοιτητή από διαφορετικό τμήμα ο οποίος εμφανίζεται και εξαφανίζεται από την ζωή του Θάνου μυστηριωδώς. Η αλήθεια είναι ότι αλλάζει την ζωή του Θάνου προς το καλύτερο. Αυτό το διήγημα έχει εμπνευστεί από τον μύθο του Κάστορα και του Πολυδεύκη που μοιράστηκαν την αθανασία. Αφού λοιπόν απέσπασα καλά σχόλια για αυτήν την πρώτη μου απόπειρα, συνέχιζα να γράφω και άλλα διηγήματα που είχαν να κάνουν με τρόμο και μυστήριο. Μέχρι τέλη Αυγούστου ολοκλήρωσα την συλλογή με όλα αυτά τα διηγήματα τα οποία έχουν έντονο το στοιχείο και του μεταφυσικού αλλά πολύ περισσότερο του μυστηρίου. Βέβαια όπως θα δούμε στην συνέχεια υπάρχουν και κάποια ακόμη διηγήματα που περιγράφουν καταστάσεις οι οποίες μπορούν να συμβούν στον εκάστοτε άνθρωπο, όπως το κεφάλαιο «Λίγο πριν το διάλλειμα» και η «Αυτοδικία».

2. Πώς συνδυάζετε το υπερφυσικό στοιχείο με την πραγματικότητα στα διηγήματά σας;

Το υπερφυσικό στοιχείο κατά την ταπεινή μου γνώμη κρύβει έντονα μέσα του το πραγματικό στοιχείο. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω τα περισσότερα διηγήματα είναι περισσότερο ένας συνδυασμός μυστηρίου-τρόμου με το μεταφυσικό. Πολλές φορές στην ζωή μας ερχόμαστε αντιμέτωποι με καταστάσεις ή με πρόσωπα που είναι καρμικό να μην αποφευχθούν. Η αλήθεια είναι ότι το κλειδί σε όλα είναι να μάθει κανείς να σκέφτεται ορθά και με την λογική, κάτι που είναι πολύ δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο. Αν κάποιος έχει σωστό τρόπο σκέψης και δεν σκέφτεται και συνεπώς πράττει λανθασμένα, τότε μπορεί να αποφύγει τα δυσάρεστα συμβάντα. Το συγκεκριμένο το αναλύει πολύ σωστά και ο Αριστοτέλης στην Ποιητική του βασισμένος στην τραγωδία «Οιδίπους τύραννος». Συν τοις άλλοις έρχονται στιγμές που ακούμε στην καθημερινότητά μας πολλούς ανθρώπους να λένε το πόσο τους έχουν βλάψει, ή ακόμη χειρότερα πόσο τους έχουν εκμεταλλευτεί. Εκ πείρας μπορώ να πω ότι στην ζωή αυτή όλα για κάποιο λόγο γίνονται καθώς επίσης η ζωή είναι σαν ένα κύκλο. Αν βλάψεις κάποιον το κακό σου επιστρέφεται στο διπλάσιο, όπως αντίστοιχα με το αν προσφέρεις κάτι καλό σε κάποιον. Όλα σε αυτήν την ζωή πληρώνονται. Θα πω και κάτι που λέω στους μαθητές μου. «Μην κατηγορείς τους άλλους αν σου μιλήσουν άσχημα. Τόσα ξέρουν τόσα λένε. Και ποτέ μην τους επιτρέψεις να τσαλακώσουν την αξιοπρέπειά σου. Κανένας δεν είναι πιο πάνω από τον άλλον.»

3. Τα ποιήματα του δεύτερου μέρους είναι περισσότερο αυτοβιογραφικά. Πόσο δύσκολο είναι να αποτυπώσει κανείς προσωπικά βιώματα στο χαρτί;

Στο κεφάλαιο «Μέσα στον λαβύρινθο του μυαλού» όπου υπάρχουν αμιγώς αυτοβιογραφικά, αφηγηματικά ποιήματα, αποτελεί το κομμάτι του βιβλίου από το οποίο ξεφεύγω λίγο από το γενικό και εισβάλλω στο ειδικό-προσωπικό. Τα συγκεκριμένα κείμενα γράφτηκαν το καλοκαίρι του 2023. Περνούσα μια πολύ άσχημη φάση της ζωής μου και ήμουν πολύ άσχημα ψυχολογικά. Έτσι λοιπόν αντί να κατηγορώ αυτούς που έπαιζαν με τα συναισθήματα ή εκείνους που εκμεταλλεύτηκαν καταστάσεις και συμφέροντα, τα αποτύπωνα στο χαρτί σαν ένα είδος ψυχοθεραπείας. Όχι μόνο δεν το θεωρώ δύσκολο, απεναντίας θεωρώ ότι αποτελεί μια ανάγκη του ανθρώπου να μοιραστεί με τους αναγνώστες κάποια πράγματα του ίδιου του εαυτού του. Υπάρχουν διάφορες πτυχές του εαυτού μας που ούτε εμείς οι ίδιοι δεν γνωρίζουμε. Μπορεί να φιλοξενούμαστε στο ίδιο μας το σώμα πολλά χρόνια, για όλη μας την ζωή αλλά πολλές πτυχές τις ανακαλύπτουμε ετεροχρονισμένα. Σε αυτό βοηθάει πάντοτε η συγγραφή ή κάποιος ειδικός.

4. Ποιο από τα κείμενα του βιβλίου θεωρείτε ότι σας αντιπροσωπεύει περισσότερο και γιατί;

Πέρα από τα αφηγηματικά ποιήματα, θεωρώ ότι με αντιπροσωπέυουν περισσότερο δύο διηγήματα. Το πρώτο είναι «Ο Συμφοιτητής», και αυτό όχι γιατί είναι το πρώτο που έγραψα, αλλά γιατί μιλάει πολύ για το θέμα της φιλίας, κάτι που για μένα είναι το πιο ιερό πράγμα που υπάρχει στον κόσμο, και το δέυτερο είναι ο μαχητής. Το κεφάλαιο «Ο Μαχητής» είναι σχεδόν αυτοβιογραφικό. Μιλάει για τα χρόνια που ήμουν στο Αγρίνιο και πήγα στην Πάτρα για σπουδές. Είχα περάσει στο πανεπιστήμιο κάτω από πολλές δυσκολίες και δεν το πίστευα ούτε εγώ ο ίδιος. Αρχικά υπήρχαν δύο πολύ καλοί μολυ φίλοι οι οποίοι με στήριξαν μέχρι τέλους και συνεχίζουν να το κάνουν. Ο Παναγιώτης Ράπτης και ο Λευτέρης Μπαρλίκας. Θυμάμαι με είχαν πιάσει τα υπαρξιακά μου και δεν ήθελα να πάω να σπουδάσω. Ήθελα να μείνω εκεί. Αλλά όπως λέει και ένα αρχάιο ρητό «Διαβάτη, δεν υπάρχει δρόμος. Τον δρόμο τον βρίσκεις περπατώντας», αποφάσισα να ξεπεράσω τις φοβίες μου και να πάω. Συνδύασα σε όλο αυτό το ταξίδι και έναν άλλο πολύ καλό μου φίλο, τον Μενέλαο ο οποίος είχε χάσει τον πατέρα του και αυτό αποτέλεσε ένα τεράστιο πλήγμα για εκείνον. Θαυμάζω τους ανθρώπους που έχουν χάσει έναν πολύ στενό τους συγγενή. Επειδή δεν το έχω ζήσει ακόμη, μεταφέρω στο χαρτί αυτές τις φοβίες μου και  τις μοιράζομαι με τους αναγνώστες. Δεν θα ξεχάσω ποτέ στη παιδική μου ηλικία είχα τρομάξει με ένα περίεργο κουστούμι στις απόκριες. Τότε έμαθα ότι όλος ο κόσμος φοβάται κάτι.

 

5. Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση στη συγγραφή ιστοριών που παίζουν «κρυφτό» με το σκοτάδι;

Όπως ανέφερα και παραπάνω όλοι μας φοβόμαστε κάτι. Αυτό που φοβόμαστε πολλές φορές είναι η αλήθεια. Φοβόμαστε να την ακούσουμε αλλά πολύ περισσότερο να την δεχτούμε. Η αλήθεια είναι αυτή που πολλές φορές μπορεί να καταστρέψει μια ανθρώπινη σχέση, αν αυτή βασιστεί σε ένα ψέμα. Το σκοτάδι είναι το ψέμα. Η αλήθεια είναι το φως. Οι ήρωες καλούνται να σκεφτούν ορθά ψύχραιμα και να πράξουν με σωστό τρόπο. Τις περισσότερες φορές όταν βρίσκεται κάποιος εν βρασμώ παίρνει τις λάθος αποφάσεις και μπορεί να του στοιχίσει τα πάντα. Σε περίπτωση όμως που αντιμετωπίζει τα πράγματα με ψυχραιμία και ηρεμία τότε μπορεί να πάρει τις πιο σωστές αποφάσεις. Ψυχραιμία και αλήθεια είναι τα δύο συστατικά που χρειάστηκαν οι ήρωες των έργων μου.

6. Πώς γεννήθηκε η ιδέα της ταινίας Αντιμέτωποι με το Παρελθόν και τι σας οδήγησε να ασχοληθείτε με τον κινηματογράφο;

Από μικρό παιδί με γοήτευε ο κινηματογράφος. Ήθελα ανέκαθεν να κάνω την δική μου ταινία. Να γράψω το δικό μου σενάριο και να υλοποιήσω την ιδέα μου. Μέχρι που συνάντησα τους δύο φίλους μου από την Red Light. Τον Χάρη Λιατζίρη που υπέγραψε το σενάριο και τον Χρήστο Αρφάνη που έκανε την σκηνοθεσία. Η συγκεκριμένη ταινία γεννήθηκε από μια ιδέα που είχα σχετικά με την προδοσία και την εκδίκηση. Και σε αυτό το κομμάτι της ταινίας οι ήρωες, ακόμη και οι πιο κακοί, κρύβουν ένα σκοτεινό παρελθόν. Κάτι που δικαιολογεί τις πράξεις τους και τους λυτρώνει στο τελος. Στην ταινία πρωταγωνιστούν ο Αντώνης Σανιάνος, η Αλεξάνδρα Αγγελοπούλου, η Δανάη Νεονάκη και ο Πέτρος Μπούφης, ενώ την μουσική και το τραγούδι τα υπογράφει ο Μιχάλης Σούμας.

7. Ποια ήταν η πιο απαιτητική στιγμή στη διαδικασία δημιουργίας της ταινίας;

Η πιο απαιτητική στιγμή της ταινίας ήταν η στιγμή της δολοφονίας. Η αλήθεια είναι ότι στην ταινία δεν παίζω εγώ. Ήταν να παίξω τον ρόλο του Μίλτου, του κακού της υπόθεσης, αλλά προτίμησα να τον ενσαρκώσει ο Πέτρος Μπούφης. Ο Πέτρος δεν είναι ηθοποιός. Τον γνώρισα στο σχολείο που διδάσκω. Είναι εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης, ήθελέ να πάιξει και εννοείται μετά χαράς τον έβαλα στην ταινία. Η αλήθεια είναι πώς παρόλο που δεν ήταν ηθοποιός, έβγαλε εις πέρας τον ρόλο του φόνου τέλεια! Λες και ήταν επαγγελματία. Γενικά όλα τα παιδιά είχαν φοβερή χημεία μεταξύ τους, καθώς και εγώ ένιωθα τρομερή ασφάλεια, δέος και συγκίνηση βλέποντάς τους να παίζουν. Θα τολμούσα να πω ότι ήταν από τις καλύτερες συνεργασίες που έχω κάνει.

8. Πώς πιστεύετε ότι το παρελθόν διαμορφώνει τον άνθρωπο και πώς αυτό το θέμα αποτυπώνεται στην ταινία σας;

Το παρελθόν είναι μια μεγάλη ιστορία. Για μένα κατέχει την μερίδα του λέοντος στην ζωή του ανθρώπου. Έρχονται στιγμές που τοα παρελθόν καθορίζει την ζωή του κάθε ανθρώπου. Αν μάλιστα κάποιος είναι καταδικασμένος να κουβαλάει το παρελθόν  του για όλη την  υπολοιπη ζωή του τότε δυστυχώς δεν μπορεί να απεγκλωβιστεί από αυτό. Όλοι μας έχουμε απορριφθεί, αδικηθεί ή μας έχουν εκμεταλλευτεί. Παρόλα αυτά δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να μένουμε δέσμιοι του παρελθόντος μας. Αν μας δινόταν η ευκαιρία να πατούσαμε ένα κουμπί και να γυρνούσαμε τον χρόνο πίσω με σκοπό να αλλάξουμε κάποια πράγματα, εγώ προσωπικά θα άλλαζα πολλά. Από συνεργασίες με άτομα σκάρτα, μέχρι κοπέλες που ερωτεύτηκα, μου έδωσαν ελπίδες και όταν πήραν αυτό που ήθελαν ή όταν είδαν ότι δεν μπορούσαν να το πάρουν απομακρύνθηκαν. Εμείς όμως θα πρέπει να μενουμε δυνατοί σε κάθε περίσταση. Όπως ο ρόλος του Άλκη στη ταινία. Τον ρόλο του Άλκη τον ενσαρκώνει με τεράστια επιτυχία ο πολύ καλός μου φίλος Αντώνης Σανιάνος. Επέλεξα να παίξει τον πρωταγωνιστή όχι μόνο επειδή είμαστε φίλοι πολλά χρόνια, όχι μόνο γιατί πιστέυω ακράδαντα στο μεγάλο του ταλέντο στον χώρο της υποκριτικής, αλλά επειδή και αυτός έχει περάσει δύσκολα στην ζωή του και έχει υποστεί αδικίες. Θα έλεγα ότι με τον Αντώνη μοιάζουμε πολύ σαν χαρακτηρες, γι αυτό και είμαστε τοσο καλόί φίλοι.

9. Υπάρχουν κοινά στοιχεία μεταξύ του βιβλίου και της ταινίας σας;

Μεταξύ του βιβλίου και τις ταινίας υπάρχουν αρκετά κοινά. Το βασικό είναι ότι μετά τον θάνατο της αγαπημένης συντρόφου του Άλκη, εμφανίζεται στην ζωή του με έναν μυστηριακό τρόπο η Δανάη, η οποία δεν ξεκαθαρίζουμε αν είναι υπαρκτό πρόσωπο, ή αν είναι μια μεταφυσική ύπαρξη σαν ένας φύλακας άγγελος που έρχεται να προστατέψει τον Άλκη από τον κίνδυνο που παραμονέυει. Συν τοις άλλοις υπάρχει και ο κίνδυνος που βρίσκεται συνεχώς κοντά στον Άλκη. Δεν υπάρχει τιποτε πιο επικίνδυνο στον κόσμο αυτό από ένα ψέυτικο φίλο ο οποίος θέλει το κακό σου. Γιατί αν έχεις κάποιον συνάδελφο στην δουλειά ο οποίος σε αντιπαθεί και το δείχνει ξέρεις ότι από αυτόν τον άνθρωπο οφέιλεις να προστατευτείς. Αν όμως συναναστρέφεσαι με κάποιον που υποκρίνεται πως σε αγαπάει και σε στηρίζει ενώ στην πραγματικότητα θέλει το κακό σου, αυτό βεβαίως αποτελεί μεγαλύτερο κίνδυνο. Γιατί απλούστατα για τον άνθρωπο που θεωρείς δικό σου δεν έχεις φτιαξει ασπίδα.

10. Τι μήνυμα θέλετε να αφήσετε στο κοινό μέσα από το βιβλίο και την ταινία σας;

Το μήνυμα που θέλωνα αφήσω μέσα από το βιβλίο μου, καθώς και από την ταινία μου είναι ότι δεν θα πρέπει να απογοητευόμαστε με την πρώτη δυσκολία, ούτε και να πάραδίδουμε τα όπλα. Ακόμη και αν κάνουμε μια γνωριμία που δεν θα μας βγεί σε καλό γιατί δεν είναι αυτό που περιμέναμε ή δεν ανταποκρίνεται σε όλα αυτά που είχαμε επενδύσει δεν πρέπει να απογοητευόμαστε  για κανένα λόγο. Ένα τελευταίο παράδειγμα είναι όταν γνώρισα την πολύ καλή μου φίλη Μαρία Κορωνέλλου η οποία με στηρίζει σαν την θεατρική μου αδερφή όπως την έχω ονομάσει... Συνοψίζοντας θα ήθελα να πώ ότιο η οικογένεια είναι πάνω απ’ όλα σε αυτόν τον κόσμο. Έχω σταθεί τυχερός σε αυτό γιατί έχω δύο υπέροχους γονείς και μια αδερφή μοναδική που με στηρίζουν σε κάθε μου βήμα.

Της Αλεξίας Βλάρα, 24/2/2025