Μαρία Μπουφίδου-Γεωργοπούλου: "Τα περισσότερα ποιήματά μου είναι προϊόν πηγαίας έμπνευσης".

 

1.    Ποιο ήταν το ερέθισμα για τη δημιουργία της συλλογής «Ταξίδι με τον Πήγασο» και τι σημαίνει για εσάς ο Πήγασος ως σύμβολο;

Όλη η οικογένειά μου υπήρξε διωκόμενη από την περίοδο της χούντας και μετά, και οι συνθήκες που επικρατούσαν δεν ήταν βιώσιμες για ένα παιδί. Έτσι από μικρή είχα τάσεις φυγής απ’ αυτό το νοσηρό οικογενειακό περιβάλλον. Στα όνειρά μου έβλεπα τον εαυτό μου επάνω σε ένα φτερωτό άλογο, τον Πήγασο, να με πηγαίνει ψηλά στον ουρανό και να με ταξιδεύει σε μέρη πρωτόγνωρα μακριά από τη χώρα, που μας βρήκαν όλους μεγάλα δεινά.

 

2.    Τα ποιήματά σας περιέχουν ρεαλιστικά, σουρεαλιστικά και φουτουριστικά στοιχεία. Πώς συνδυάζονται αυτά τα διαφορετικά ύφη στη γραφή σας;

Στα περισσότερα ποιήματά μου το έναυσμα, ή ο πυρήνας, είναι ρεαλιστικό, και ως στόχο έχουν να καυτηριάσουν τα κακώς κείμενα. Σε πολλά έχω συμπεριλάβει στοιχεία σουρεαλισμού και λιγότερο φουτουρισμού, τα οποία δένουν μεταξύ τους μιας και αποδίδουν στο ποίημα ένα ολοκληρωμένο νόημα, αποτυπώνοντας και το στόχο, για τον οποίο γράφτηκαν, τη φυγή δηλαδή από την πραγματικότητα μέσω περισσότερο φανταστικών σχημάτων λόγων. Όπως όμως αναφέρω και στον πρόλογό μου, αν ο συνδυασμός αυτών όλων των λογοτεχνικών ρευμάτων είναι επιτυχής, αυτό επαφίεται στην κρίση του αναγνώστη.  

 

3.    Υπάρχει κάποιο ποίημα στη συλλογή που κατέχει ιδιαίτερη θέση στην καρδιά σας; Αν ναι, ποιο είναι αυτό και γιατί;

Το ποίημα «ΔΙΧΩΣ ΟΙΚΤΟ». Είναι το ποίημα που γράφηκε στη διάρκεια μιας σοβαρής περιπέτειας υγείας, με την οποία βρέθηκα αναπάντεχα αντιμέτωπη στο παρελθόν. Είναι μια κραυγή πόνου , που διακατέχει όλους τους ψυχικά ασθενείς και μέσα από αυτό το βίωμα αποκτούν δυνάμεις να συνεχίσουν τη ζωή τους. Αυτό το ποίημα αποτελεί μια έκφραση του πόθου όλων των ψυχικά αρρώστων για περισσότερη ελευθερία και ανθρώπινη μεταχείριση και σεβασμό στη διαφορετικότητά τους.

Ο Πλάτωνας τονίζει ότι πραγματικά δημοκρατικές κοινωνίες έχουν ως χαρακτηριστικά γνωρίσματα την ελευθερία της έκφρασης και το σεβασμό του διαφορετικού. Μιας και μου δίνεται η ευκαιρία, θα συνιστούσα στους αναγνώστες των έργων μου να διαβάσουν την Ιστορία της Τρέλας του Φουκώ, για να μάθουν τα μαρτύρια, που υπέστησαν οι ψυχασθενείς κατά τη διαδρομή των αιώνων, έχοντας συνάμα και την κοινωνική κατακραυγή.

4.    Ποιο είναι το κεντρικό μήνυμα ή συναίσθημα που θέλετε να μεταδώσετε στους αναγνώστες μέσω της συλλογής σας;

Την αγάπη στην ελευθερία και τη δύναμη να αγωνίζεται ο καθένας να πραγματοποιήσει τα ιδανικά και τις αξίες του.

 

5.    Ποια η σημασία του ταξιδιού, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά, στη ζωή και στην ποίησή σας;

Για εμένα η κυριολεξία και η μεταφορά του ταξιδιού είναι έννοιες ταυτόσημες και είναι το ταξίδι, που κάνει ο άνθρωπος στη ζωή του, τα βιώματά του, τα συναισθήματά του, από την ημέρα της γέννησής του μέχρι την ημέρα του θανάτου του.

 

6.    Ποιες είναι οι βασικές λογοτεχνικές ή ποιητικές σας επιρροές; Υπάρχουν συγκεκριμένοι ποιητές που σας ενέπνευσαν;

Στην ποίησή μου δέχτηκα ποικίλες επιδράσεις από λογοτεχνικά κείμενα, ποιήματα, από τη γραφή και διάφορες φιλοσοφικές θεωρίες, όπως ο  μαρξισμός και ο υπαρξισμός. Ποιητές που με ενέπνευσαν ήταν ο Καβάφης, ο Σεφέρης, Ο Πάμπλο Νερούδα και ο Μπέρτολτ Μπρέχτ.

 

7.    Ως φιλόλογος, ποια είναι η άποψή σας για τη θέση της ποίησης στην εκπαίδευση σήμερα;

Στα βιβλία των νέων ελληνικών στο γυμνάσιο και το λύκειο περιλαμβάνονται έργα αναγνωρισμένων ποιητών. Επειδή όμως το όλο εκπαιδευτικό σύστημα συνδέεται άμεσα με την προετοιμασία των μαθητών για τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, το ενδιαφέρον των μαθητών  επικεντρώνεται περισσότερο στη μελέτη των μαθημάτων, στα οποία θα εξεταστούν στις εισαγωγικές εξετάσεις. Η ενασχόλησή τους με την ποίηση και γενικότερα με τη λογοτεχνία θεωρείται από αυτούς ήσσονος σημασίας

 

8.    Ποια είναι η δημιουργική σας διαδικασία όταν γράφετε ποίηση; Ξεκινάτε από μια εικόνα, ένα συναίσθημα, ή κάτι άλλο;

Ξεκινώ και από εικόνες και από συναισθήματα, αλλά παίρνω ερεθίσματα για τη συγγραφή ποιημάτων και από τα έργα άλλων ποιητών.

 

9.    Πώς αποφασίζετε ποια ποιήματα θα περιληφθούν σε μια συλλογή;

Τα περισσότερα ποιήματά μου είναι προϊόν πηγαίας έμπνευσης. Σπάνια τα επεξεργάζομαι για δεύτερη και τρίτη φορά. Αν τα ποιήματα που έχω γράψει με καλύπτουν αισθητικά και νοηματικά, τα συμπεριλαμβάνω στη συλλογή μου.

 

10. Πώς νιώθετε όταν μοιράζεστε την ποίησή σας με το κοινό; Ποια ήταν η πιο συγκινητική αντίδραση που λάβατε ποτέ για ένα ποίημά σας;

Στη συγκεκριμένη ερώτησή σας δεν θα δώσω πλήρη απάντηση, μιας και είναι η πρώτη φορά, που εκδίδω έργα μου. Η προκείμενη ποιητική συλλογή, όπως αναφέρω και στον πρόλογό μου, είναι προϊόν της νεότητάς μου και η συλλογή των διηγημάτων μου «Γεια σου Παναγιώτη» είναι όψιμο δημιούργημά μου. Επιδιώκω την επαφή με το κοινό, άλλα λόγω του ότι υστερώ στη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας, αυτό δεν είναι εύκολο. Στη συνέχεια θα ασχοληθώ με πεζογραφία και μυθιστόρημα, αλλά ενδιάμεσα ή στο απώτερο μέλλον πιθανόν να ξαναγράψω ποιήματα. 

 

11. Πώς πιστεύετε ότι η ποίηση μπορεί να αγγίξει τον σύγχρονο αναγνώστη, σε έναν κόσμο γεμάτο τεχνολογία και γρήγορους ρυθμούς;

Ζούμε σε μια εποχή που η τεχνολογία κατέχει σημαντική θέση στη ζωή των περισσότερων ανθρώπων. Οι κοινωνίες έχουν γεμίσει από στείρους τεχνοκράτες και οι ανθρωπιστικές σπουδές, καθώς και η πρωτογενής δημιουργία έχουν τεθεί σε δεύτερη μοίρα. Πιστεύω, ωστόσο, ότι σε μια ζωή πεζή γεμάτη κομπιούτερ, ρομπότ, μηχανήματα, που σε κάνουν να σκέφτεσαι αυτόματα και μηχανιστικά, η ποίηση, όπως και η μουσική, λειτουργούν ψυχαναλυτικά.

 

12. Αν μπορούσατε να προτείνετε ένα μόνο ποίημα από τη συλλογή σας ως σημείο εκκίνησης για έναν νέο αναγνώστη, ποιο θα ήταν αυτό και γιατί;

Θα πρότεινα το ποίημα «ΤΑΞΙΔΙ ΜΕ ΤΟΝ ΠΗΓΑΣΟ», το οποίο δανείζει τον τίτλο στην ποιητική συλλογή. Είναι το ταξίδι του ανθρώπου γενικά, που με αμαξηλάτη το όνειρο (Πήγασος) μεταξύ λογικής και τρέλας θέλει να ξεφύγει από τη συμβατικότητα και να ταξιδέψει εκτός από τον τόπο του σε μέρη φτωχά και πρωτόγνωρα, όπου οι λαοί αγωνίζονται για την ελευθερία τους. Απ’ την Ελλάδα μέχρι τη Συρία και την Παλαιστίνη θα υπάρχει ένας «Κόμμοδος», που ενσαρκώνει την παραφροσύνη και την αλαζονεία της εξουσίας και με ρόπαλο (γκλομπ), τα όπλα και τη βία, θα προσπαθεί να την επιβάλει στους στερημένους και τους αδύναμους (ρακοσυλλέκτες, κρατούμενοι).  Διαλέγω αυτό το ποίημα, γιατί νομίζω ότι είναι το πιο αντιπροσωπευτικό στο να εκφράσει το ιστορικό γίγνεσθαι αυτή τη στιγμή.

 

13. Πώς βλέπετε τη δική σας ποιητική εξέλιξη από τη στιγμή που αρχίσατε να γράφετε μέχρι σήμερα;

Όπως προανέφερα η συγκεκριμένη ποιητικό συλλογή γράφτηκε στο σύνολό της τριανταπέντε χρόνια πριν . Τα ποιήματά μου, ωστόσο, νομίζω παραμένουν επίκαιρα, γι’ αυτό επεδίωξα να τα εκδώσω. Για χρόνια έμενε η συλλογή στο συρτάρι του γραφείου μου ανέκδοτη, γιατί υπήρχαν πολλές οικογενειακές υποχρεώσεις που έπρεπε να διευθετηθούν κατά προτεραιότητα. Για πολλά χρόνια σταμάτησα να γράφω και ξανάρχισα τρία χρόνια πριν, όχι όμως ποιήματα., αλλά διηγήματα, και έτσι προέκυψε η συλλογή διηγημάτων μου με τίτλο «Γεια σου Παναγιώτη». Στο μέλλον ίσως ξανασχοληθώ με την ποίηση.

 

14. Αν μπορούσατε να ταξιδέψετε με τον Πήγασο σε οποιαδήποτε εποχή ή τόπο, πού θα πηγαίνατε και γιατί;

Πιστεύω ότι θα πήγαινα στην εποχή της αναγέννησης, που είναι μια εποχή γεμάτη φως, επιστημονικά και καλλιτεχνικά επιτεύγματα, σε αντίθεση με το σκοταδισμό του Μεσαίωνα.

 

15. Ποιο είναι το πιο σημαντικό μάθημα που σας έχει διδάξει η ποίηση ως τρόπος ζωής;

Το πιο σημαντικό μάθημα που μου δίδαξε η ποίηση είναι το να ξεπερνώ τα προβλήματα που με στεναχωρούν και με κατατρύχουν, αλλά πρωτίστως και πάνω από όλα να «ονειρεύομαι». Εύχομαι χρόνια πολλά με πολλές και ευτυχείς πτήσεις με τον προσωπικό Πήγασο του καθενός σε κάθε αναγνώστη σας.

Της Αλεξίας Βλάρα, 20/12/2024