Η Ευφροσύνη Μαντά- Λαζάρου μιλάει στο Open Mind

 

 

1.     Νέο βιβλίο. Μιλήστε μου για αυτό.

 

Βασισμένη σε ιστορικό γεγονός, γύρω από το οποίο έχουν δημιουργηθεί διάφοροι μύθοι, δημιουργώ μια άλλη εκδοχή.  Έξω από τον ιστορικό χρόνο δίνω φωνή στις γυναίκες για να εκφράσουν τη δική τους αλήθεια. Από τη στιγμή που το βιβλίο έχει εκδοθεί και κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία και το φαντάζομαι στα χέρια κάποιων αναγνωστών, απομακρύνομαι από το βιβλίο. Το παρατηρώ κι εγώ ως κάτι που αυτονομήθηκε να παίρνει το δρόμο του.

 

2.     «Tα κόκκινα ελάφια» πώς προέκυψε ο τίτλος;

Το ελάφι το συναντούμε ως σύμβολο σε πολλούς πολιτισμούς, στην παγκόσμια μυθολογία, σε θρύλους και θρησκείες. Εκφράζει μεταξύ άλλων την ευγένεια, την κομψότητα, την αθωότητα και την τρυφερότητα. Η ελαφίνα ως σύμβολο βρισκόταν ήδη μέσα σε στίχους στο ποιητικό μου έργο. « Ένα κορίτσι  δεκαεφτά χρονών αγκίστρωνε στον ουρανό το απόγευμα της πόλης. Βάδιζε μια φορά, ανάλαφρα σαν ελαφίνα στο Μακρύδρομο…» (Ο Νώε στην πόλη, εκδόσεις Πλανόδιο, 2012). Η ελαφίνα από το γνωστό δημοτικό τραγούδι με συγκινούσε πάντα από παιδί. Έκτοτε με παρακολουθεί η εικόνα της με αθώα και πανέμορφα μάτια. Ο τίτλος «Τα κόκκινα ελάφια»  δόθηκε προς το τέλος της συγγραφής. Η εικόνα όλων αυτών των πληγωμένων γυναικών, για τις οποίες έγραφα, διασταυρώθηκε με την παράξενη αγάπη του θύτη τους για τα ελάφια του. Η τρυφερότητα ίσως που χρειάζεται ακόμη και το τέρας, που δεν ξέρει καν την ανάγκη της και δεν έχει αναδυθεί μέσα του, ούτε μπορεί να την προσφέρει.

 

3.     Τρεις ιστορίες, τρεις γυναίκες, πολλά διαχρονικά μηνύματα. Πως και επιλέξατε αυτή την περίοδο;

Τρεις γυναίκες ως κεντρικά πρόσωπα και πολλές άλλες  γυναικείες μορφές μέσα στο κάδρο. Η περίοδος αυτή όπως και τα πρόσωπα παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Δεν τα επέλεξα όμως για να αφηγηθώ ξανά το μύθο τους. Δεν θα είχε νόημα. Όπως έχει γράψει για το βιβλίο μου η συγγραφέας, μεταφράστρια και κριτικός, Δέσποινα Πυρκεττή, «συνθέτω για την κεντρική ηρωίδα μια ασώματη φωνή έξω και πέρα από τον ιστορικό χρόνο, με την οποία αγγίζω διαισθητικά την ουσία πίσω από τα επιφαινόμενα.» Στη δική μου εκδοχή η Ευφροσύνη Βασιλείου δεν είναι ούτε αγία ούτε πόρνη. Είναι μια γυναίκα, που για δύο αιώνες πηγαινοέρχεται στον Άδη και στη Ζωή αποκτώντας  γνώσεις, σοφία και αυτογνωσία. Μιλάει έξω από τον ιστορικό χρόνο, μιλά στο παρόν. Αρνείται ακόμη και νεκρή να υποκύψει στις κατασκευασμένες ταυτότητες που της είχαν αποδοθεί.

 

4.     Πώς νιώθετε που είστε μέλος των εκδόσεων Βακχικόν;

Η συνεργασία με τον κ Νέστορα  Πουλάκο, τον κ Στράτο Προύσαλη  και όλη την ομάδα  κυλάει άψογα. Αισθάνομαι ότι υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη κι εκτίμηση. Θεωρώ ότι δεν είναι μόνο δική μου αίσθηση. Οι συγγραφείς νιώθουν κάθε στιγμή πως η ομάδα του Βακχικού αγκαλιάζει τα βιβλία τους με  ενδιαφέρον. 

5.     Πώς έγινε η επιλογή του εξωφύλλου σας;

«Οι  Έγκλειστες του μύθου», ο πίνακας που κοσμεί το εξώφυλλο, είναι έργο της Γκλόριας Μαραθεύτη. Είμαι ενθουσιασμένη όσο και ευγνώμων προς τη ζωγράφο.  Εκτιμώ πολύ το καλλιτεχνικό της έργο. Εκτιμώ επίσης, όσα έχει προσφέρει στους μαθητές της. Γνώρισα την Γκλόρια  ως συνάδελφο σε σχολεία της Λάρνακας. Υπάρχει μεταξύ μας μια διαρκής «συνάντηση» κι επικοινωνία μέσα από τα έργα μας.  Ως εκπαιδευτικοί είχαμε συνεργαστεί στο σχολείο. Ήταν μια γόνιμη και δημιουργική περίοδος. Όταν πρόσφατα είδα κάποια νέα έργα της, ήξερα πως δύο πίνακες ήταν λες και συνομιλούσαν με το θέμα του βιβλίου μου. Δεν είχαμε μιλήσει και δεν γνώριζε τι έγραφα. Μένουμε σε διαφορετικές πόλεις και συναντιόμαστε ελάχιστα. Όταν της μίλησα για το βιβλίο μου, τότε δόθηκε και ο τίτλος στον πίνακα.  Ευχαριστώ ιδιαιτέρως τον κ Στράτο Προύσαλη  για το ωραίο αποτέλεσμα.  

 

6.     Από πού εμπνέεστε;

Από την πραγματικότητα ή τις πραγματικότητες, όταν κάποια στοιχεία τους με συγκινούν και με ταράζουν σε σημείο που πυροδοτούν ένα στίχο ή μια αφήγηση. Είναι ως να παίρνω θέση απέναντι σε καταστάσεις και πρόσωπα, ως να θέλω να δημιουργήσω μια άλλη πραγματικότητα και να τακτοποιήσω μέσα μου ζητήματα, που εξεγείρουν την αντίδρασή μου. Στην ποίηση λειτουργώ κάπως διαφορετικά. Αναζητώ μια γλώσσα, θέλω να υποχρεώσω τις λέξεις να χωρέσουν  μια εμπειρία  και αντίληψη που ξεπερνά τα όρια της γλώσσας μου.

 

7.     Ένα μήνυμα προς τους αναγνώστες μας.

 

Εύχομαι να συναντούν όλο και πιο συναρπαστικά και σημαντικά βιβλία. Να διαβάζουν αυτά που μιλούν στην καρδιά τους, που τους συγκινούν και τους αναπαύουν, που συναντούν τα δικά τους ερωτήματα. 

Tης Αλεξίας Βλάρα, 18/12/2023