Τα ποιητικά δοκίμια του Κώστα Κουτσουρέλη
Τι είναι η ποίηση και ποιον σκοπό επιτελεί; Παραμένει ο μοντερνισμός πηγή έμπνευσης για τους σημερινούς ποιητές ή, αντίθετα, ως νέος ακαδημαϊσμός, τους είναι πλέον βαρίδι; Ποιος ο δημόσιος ρόλος του ποιητή και ποια η σχέση του με την Αγορά; Είναι πράγματι αυτή μια σχέση ανταγωνιστική όπως πολλοί επιμένουν; Είναι η νεωτερική ποίηση εξ ορισμού αντιλυρική; Πώς διαδόθηκε η αντίληψη εκείνη που θέλει τον ποιητή αναξιοπαθή και παρία; Ποια είναι τα γνωρίσματα που πρέπει να έχει ένα παλαιότερο ποιητικό έργο για να θεωρείται ακόμη επίκαιρο; Ποια η σημασία της αρχιτεκτονικής δομής, της εκφραστικής οικονομίας, της σαφήνειας ή ασάφειας σε ένα ποίημα; Σε ποια ατμόσφαιρα κινείται η νεώτατη ποίησή μας; Γιατί τις τελευταίες δεκαετίες σημειώθηκε διεθνώς μια εντυπωσιακή στροφή προς τις παραδοσιακές ποιητικές φόρμες; Ποια είναι η θέση του τραγουδιού στην ποιητική μας παράδοση;
Δύο χρόνια μετά το πολυσυζητημένο Η τέχνη που αυτοκτονεί. Για το αδιέξοδο της ποίησης του καιρού μας (Μικρή Άρκτος, α’ έκδοση 2019, επανειλημμένες ανατυπώσεις έκτοτε), ο Κώστας Κουτσουρέλης επανέρχεται στο ποιητικό πρόβλημα της εποχής μας. Τα δώδεκα κείμενα που συναπαρτίζουν τον τόμο Τι είναι και τι δεν είναι η ποίηση υπακούουν σε μια συγγραφική πρόθεση συνθετική. Όλα τους δορυφορούν γύρω από το ίδιο νοερό σημείο, την κατάσταση της ποίησης σήμερα. Εξού και ο χαρακτηρισμός τους: ομόκεντρα δοκίμια.
Τη συλλογή ποιημάτων του Νίκου Φιλντίση «όλα τα αδέσποτα γατιά του ονείρου μου», αποτελούν τέσσερεις διακριτές ενότητες: του ιδιωτικού οράματος (καθ’ εαυτόν), των εγκόσμιων δρώμενων (κατά κόσμον), της ερωτικής μετάληψης (κατά πόθον) και της ποιητικής απο-σύνθεσης (κατά τους ποιητές).
Η σειρά με την οποία παρατίθεται οι ενότητες αυτές δομούν την δραματική πλοκή της συλλογής, μια επαγωγική διαδρομή από το μέρος στο όλον.
Καθ’ όλη την εξιστόρηση, στην ποίηση του Νίκου Φιλντίση, υποφώσκει το αίσθημα της αναζήτησης καταφυγίου, ένας ατέρμονος κύκλος ζωής, φθοράς και αναγέννησης, που ο ποιητής το αναζητά στα σύνορα του ρεαλισμού με τον μαγικό ρεαλισμό. Κάποια κείμενα συνδιαλέγονται με στίχους άλλων ποιημάτων -είτε πρωτότυπων είτε άλλων συγγραφέων- που στέκουν ως προμετωπίδες στην αρχή του ποιήματος. Αναπτύσσεται με τον τρόπο αυτό, ένα είδος συζήτησης, μια προσπάθεια επικοινωνίας με την ίδια την τέχνη της ποίησης, που κορυφώνεται και γίνεται ακόμα πιο εμφανής στην τελευταία ενότητα με την οποία κλείνει το βιβλίο.
Στον εσωτερικό αυτό διάλογο, υπάρχει και μια παράλληλη, δεύτερη αφηγηματική φωνή που συντίθεται μέσω ποιημάτων χαϊκού. Τα χαϊκού, τρίστιχα ποιήματα της ιαπωνικής παράδοσης, με έμφαση στα στοιχεία της φύσης και με μια μάλλον παιγνιώδη διάθεση, προσδίδουν δραματικότητα στην αφήγηση. Η ιδιαιτερότητα της συλλογής είναι πως τα χαϊκού βρίσκονται με τέτοιον τρόπο ποντισμένα ανάμεσα σε κάθε «κυρίως ποίημα», ώστε να μπορούν μεν να διαβαστούν αυτόνομα αλλά και υπό το πρίσμα του συγκείμενου.
Ένα ακόμη βασικό χαρακτηριστικό στοιχείο της συλλογής είναι τα παιχνιδίσματα με το μέτρο, με τον ίαμβο, με σχήματα τροχαϊκά και ανάπαιστους που προσδίδουν μια «παραδοσιακή» νότα γραφής υποδηλώνοντας έτσι έναν φόρο τιμής στην ίδια την ποιητική τέχνη, δηλαδή στην κατάθεση του λόγου που απαιτεί τεχνική.
Την επιμέλεια της συλλογής υπογράφει ο ποιητής Αλέξιος Μάινας.
Τα ποιήματα της συλλογής του νέου ποιητή Νίκου Φιλντίση, Όλα τα αδέσποτα γατιά του ονείρου μου, διάβασε ο συνθέτης Μιχάλης Καλογεράκης πριν εκδοθούν.
Σταμάτησε πάνω τους, τα αγάπησε –άλλωστε είχε έναν επιπλέον λόγο να δεθεί μαζί τους, αφού ανήκουν και οι δύο δημιουργοί στην ίδια γενιά. Η συνάντησή τους πάτησε πάνω στον δυνατό ποιητικό λόγο του Νίκου Φιλντίση (σύγχρονο και ζωντανό, πολύτροπο και στοχαστικό) και στην αγάπη του Μιχάλη Καλογεράκη να διαβάζει μουσικά τους ποιητές.
Ο Μ. Καλογεράκης μελοποίησε και ερμηνεύει τρία από τα ποιήματα της συλλογής (η λύπη είναι, σχήμα αδυνάτου, Σ’ ένα βότσαλο) τα οποία και συνοδεύουν την έκδοση σε cd.
Την ενορχήστρωση των τραγουδιών υπογράφει ο Θάνος Καλέας ενώ την διεύθυνση παραγωγής ο Παρασκευάς Καρασούλος.
Tα 2 τραγούδια ακούτε εδώ:
https://www.youtube.com/watch?
https://www.youtube.com/watch?
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου