Γιάννης Μυλόπουλος: "Αλήθεια τι θα ήταν ο κόσμος μας χωρίς τη δική μας μιλιά! "

 Ο Γιάννης Μυλόπουλος μας μιλάει για το νέο του βιβλίο, την αγάπη του για την συγγραφή, την ανάγκη των ανθρώπων για επικοινωνία και μας δίνει το δικό του αισιόδοξο μήνυμα για το νέο έτος που έρχεται!

  Νέο βιβλίο. Τι πραγματεύεται;

Tο σώμα, η δομή και η αφήγηση του κάθε κειμένου από τις σαράντα τέσσερις ιστορίες που προηγήθηκαν δεν γράφτηκαν τελικά στο κινητό τηλέφωνο, όπως φημολογείται επικοινωνιακά... Παρατηρώντας με διακριτικότητα ανυποψίαστους ανθρώπους για αρκετό καιρό, ερμηνεύοντας με προσοχή τις ποικιλόμορφες διαφορετικές αντιδράσεις τους – χωρίς φυσικά να το αντιλαμβάνονται πλήρως – κατέληξα να σκαρώνω το αρχικό σκιαγράφημα της κάθε ιστορίας στο κινητό μου, ώστε να μπορώ να πλάσω την κατασκευή ενός βασικού σεναρίου που στη συνέχεια θα διαμόρφωνε την μεστή πλοκή στην «ψηφιακή» γραφομηχανή του σπιτιού μου. Άτακτες σκέψεις και εμπνευσμένα ερεθίσματα, αυθόρμητες λέξεις, στιγμιαίες φωτογραφίες, εικονογραφημένες πραγματικότητες και αυθεντικές ιδέες που εμφανίστηκαν για να μείνουν στο υποσυνείδητο, δημιούργησαν ατελείωτες γραμμές ακατέργαστων κειμένων που γράφτηκαν σε στάσεις λεωφορείου, τραίνα, πλοία, αεροπλάνα, αεροδρόμια, κλινικές, μπαρ, παραλίες, βουνά, παγκάκια, πολιτιστικούς οργανισμούς, γήπεδα, συναυλίες, αίθουσες αναμονής, ατελείωτες ουρές σε κάποια τράπεζα ή δημόσια υπηρεσία και φυσικά σε αμέτρητα δωμάτια ξενοδοχείων ανάμεσα σε επαγγελματικά ταξίδια και εκδρομές αναψυχής στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Αυτοί και αρκετοί ακόμα, ήταν μερικοί από τους προφανείς χώρους έμπνευσης που κάδραραν τα τελευταία τρία χρόνια και σχεδίασαν επίμονα σύγχρονους χαρακτήρες οι οποίοι πρωταγωνίστησαν στις ιστορίες μου, κλέβοντας κρυφές ματιές στις ζωές τους, ξετυλίγοντας και πλέκοντας σταδιακά την πρώτη ύλη για την υφή σαράντα τεσσάρων μικρών διηγημάτων.

 

Πώς προέκυψε η επιλογή του τίτλου;

Η επιλογή είναι ξεκάθαρα τυχαία που όταν όμως μου ήρθε ως σειρά λέξεων σε μια ιστορία μέσα από το βιβλίο, κατέληξα ότι είναι τόσο δυνατή φράση αυτή που μόλις έγραψα, ώστε χωρίς δεύτερη σκέψη είχε βάλει σοβαρή «υποθήκη» για τον τίτλο του βιβλίου. Κι έτσι έγινε. Βέβαια να αναφέρω ότι ο τίτλος έχει και μια αλληγορική ερμηνεία καθώς παίζουμε με την ανάστροφη σημειολογία του εξωφύλλου και του οπισθόφυλλου αν παρατηρήσει κάποιος το βιβλίο. Συμπερασματικά να τονίσω πως τελικά δεν είναι τι βλέπουμε, τι ακούμε, τι αντιλαμβανόμαστε ως αισθήσεις και αισθήματα που παραπέμπουν στο «μήλο» του βιβλίου· αλλά το γιατί και το πως εξωτερικεύουμε αυτά τα συναισθήματα που προκαλούν μια στάση επικοινωνίας με τον συνομιλητή, τον αναγνώστη, τον δέκτη λόγου (γραπτού και προφορικού) από τον πομπό που μεταφέρει την τέχνη της ανθρώπινης επαφής και της αφήγησης. Αυτό προσπάθησε να πετύχει η συγγραφική πορεία αυτού του βιβλίου και νομίζω πως είναι σε καλό δρόμο.

 

 

 Διάφορες ανάλαφρες ιστορίες με δόση χιούμορ, καυστικό και διαχρονικό. Πως έγινε η επιλογή του θέματος;

Δε θα συμφωνήσω πως είναι ανάλαφρες οι περισσότερες ιστορίες. Είναι ίσως διαφορετικές με ένα νέο λογοτεχνικό αποτύπωμα, όπως είπανε κάποιοι βιβλιόφιλοι στις πρώτες αναγνώσεις τους. Ορισμένες μάλιστα έχουν έντονο το χιουμοριστικό στοιχείο. Άλλες πάλι έχουν μια ισχυρή δόση ρεαλισμού που αναμιγνύεται με μυθοπλαστικά στοιχεία και παράγεται ένα εικονογραφικό αποτέλεσμα λογοτεχνίας. Οφείλω να ομολογήσω, ότι οι πιο έξυπνες ιδέες που εξελίχθηκαν σε πετυχημένες ιστορίες – κατά την προσωπική μου γνώμη βέβαια – επινοήθηκαν στη διάρκεια σοβαρών επαγγελματικών συναντήσεων, όπου ορισμένες στιγμές βαριόμουν και έπληττα φρικτά, με αποτέλεσμα να βρίσκω παρηγοριά στο κινητό μου και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Λίγη ώρα αργότερα, καθώς συναντούσα προοδευτικά τον ηλιόλουστο ουρανό βγαίνοντας από το πολιτισμικό χωνευτήρι συνειδήσεων του συρμού κάποιας μεγάλης και πολύβουης πόλης, ένιωθα μια ισχυρή ανάγκη για μυθοπλαστική προσπάθεια και ενεργή αποτύπωση αυτής της επινοητικότητας. Γυρνώντας πίσω στο σπίτι ή στο δωμάτιο κάποιου ξενοδοχείου ή ακόμα και σε κάποιο καφέ που έβρισκα τυχαία για να ξαποστάσω, άφηνα την μορφή της εικόνας που σκεφτόμουν πιο πριν, να αποκτήσει τη δική της ερμηνεία. Γεμάτη λέξεις από ήχους και χρώματα του δρόμου. Στη διάρκεια αυτού του εξαιρετικά ενδιαφέροντος λογοτεχνικού ταξιδιού σκέφτηκα ότι τα βασικά ερεθίσματα που συντελούν για το γράψιμο δεν έχουν να κάνουν αποκλειστικά με την δημιουργικότητα και το ταλέντο. Έχουν να κάνουν με τη συστηματική ανάγκη μεταφοράς συγκυριών σε προτεινόμενο πέπλο εμπειριών. Μια συνθήκη από την οποία αναβιώνουν και παρουσιάζονται αθόρυβες προσωπικές μιλιές που μετατρέπονται απροκάλυπτα μέσα στον χρόνο σε αποκαλυπτικές στιγμές, αιχμαλωτίζοντας και χαρτογραφώντας την τέχνη της επαφής, η οποία μοιράζεται ανάμεσα στην επικοινωνία του αφηγητή με το περιεχόμενο της αφήγησης. Αλήθεια τι θα ήταν ο κόσμος μας χωρίς τη δική μας μιλιά!

 

  Είχατε κάποια επιρροή κατά την συγγραφή του;

Θα ήταν άδικο και λάθος να ισχυριστώ ότι όποιος γράφει σε επαγγελματικό επίπεδο δεν έχει επιρροές. Ολόκληρη η ζωή μας όπως έχει εξελιχθεί αποτελεί από μόνη της μια δωρεάν παροχή ενέργειας και κινήτρου έμπνευσης. Η δημιουργικότητα της γραφής βρίσκεται στην απλότητα της ζωής. Κι επειδή αυτόν τον χρόνο συνειδητοποιήσαμε πως η σύνθετη ζωή δεν μας πολυπηγαίνει, είναι ευκαιρία να εκτιμήσουμε τα απλά και βασικά πράγματα που μας κάνουν ευτυχισμένους. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο υπάρχει άφθονη επιρροή από σύγχρονες τέχνες που καθοδηγούν την ιδέα ενός συγγραφέα να την αποτυπώσει στο χαρτί. Σειρές, ταινίες, μουσικές, παραστατικές τέχνες, installation art, πολιτική, καλή διαφήμιση, κοινωνικές ανησυχίες, είναι συστατικά χαρακτηριστικά που δένουν στο τελικό αποτέλεσμα μιας συνταγής για καλή και ενδιαφέρουσα ροή γραψίματος.

 

 Ποια είναι τα σχόλια των αναγνωστών;

Τα σχόλια και το ευρύτερο feedback των φίλων και αναγνωστών του #MyloBook, που διέθεσαν κάποιες ώρες από τη ζωή τους για να περάσουν μαζί με το βιβλίο, είναι ποικίλα. Σε μερικούς προκαλεί έκπληξη πως γίνεται να δημιουργηθούν τόσα συναισθήματα μέσα σε τόσο λίγες σελίδες από μια ιστορία. Σε άλλους βλέπω έναν έντονο προβληματισμό ότι η γραφή είναι νεωτεριστική, μεταμοντέρνα και δυσκολεύονται να ακολουθήσουν σε κάποια σημεία. Άλλοι πάλι κάνουν εικόνες τις λέξεις – και η αλήθεια είναι πως αυτή είναι η δική μου αγωνία, να μπορώ να δίνω συνοχή εικόνων σε πολλές λέξεις. Υπάρχουν και αυτοί που βλέπουν κριτικά το βιβλίο αλλά είμαι δεκτικός στην κριτική γιατί έτσι προχωράει το έργο ενός ανθρώπου που θέλει να έχει μέλλον, μακρύ ορίζοντα και προσαρμογή. Το σίγουρο είναι, αν αναλογιστούμε πως το βιβλίο κυκλοφόρησε στα βιβλιοπωλεία μόλις δέκα μέρες πριν το 2^ο lockdown, ότι η αντίδραση του κόσμου να ζητήσει και να αγοράσει το βιβλίο με ηλεκτρονικό τρόπο είναι σε εξαιρετικά επίπεδα και είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος γι΄αυτό. Βέβαια δεν συγκρίνεται με τίποτα η αίσθηση του βιβλιοπωλείου αλλά πάλι καλά που και μέσα στην καραντίνα υπάρχει ο ψηφιακός τρόπος να προμηθευόμαστε τα βιβλία που αγαπάμε και θέλουμε να μας κάνουν παρέα σε όλο αυτό που έμελλε να βιώσουμε ως γενιά και ανθρωπότητα.

 

 Σε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνει όλος ο κόσμος,  τι έχετε να πείτε ή να προτείνετε στους αναγνώστες και στο κοινό;

Ζούμε στιγμές γράφοντας ιστορία που θα αναφέρεται ως ορόσημο στις επόμενες δεκαετίες. Η μεταφορά θλίψης, απόγνωσης, σκεπτικισμού, φόβου και αγωνίας είναι καθημερινά βιώματα σε όλους μας. Η θετική στάση ζωής και η θετικότητα που μπορεί να βγάζει ένας άνθρωπος σε έναν άλλον είναι το μοναδικό αντιδοτο που βοηθάει την αλληλεγγύη. Η αλληλεγγύη αν είχε τιμή θα ήταν πανάκριβη σήμερα. Είναι μια αξία από μόνη της όμως που δεν ορίζεται με ανάλυση αλλά με μέγεθος ψυχής. Χρειάζεται να κοιτάξουμε το μέσα μας για να μπορέσουμε να συνδράμουμε με χρήσιμο τρόπο προς το έξω μας. Η τέχνη, τα βιβλία, οι άνθρωποι της δημιουργίας και της δημιουργικής βιομηχανίας οφείλουν να είναι παρόντες και χρήσιμοι απέναντι στην κοινωνία, διότι ξέρουμε πολύ καλά ότι στο τέλος της μέρας δεν είναι πόσα έχεις αλλά με πόσα είσαι οκ. Η περίοδος προσφέρεται για ατομική και ομαδική ενδοσκόπηση που τόσο πολύ χρειάζεται ο κόσμος αλλά πάνω στην φούρια του δεν έχει χρόνο να ανταπεξέλθει σε τέτοια «υπαρξιακά» ζητήματα. Έχουμε ευθύνη όλοι οι δημιουργοί να μην μεμψιμοιρούμε και να λέμε τι και ποιος φταίει αλλά πως θέλουμε να ζούμε και πως γίνεται να κάνουμε καλύτερη τη ζωή μας μέρα με την μέρα. Η ζωή το 2020 είναι δύσκολη, καμία αμφιβολία γι’ αυτό. Αλλά γίνεται δυσκολότερη αν εμείς την βλέπουμε δύσκολη. Η αρετή της υπομονής είναι σημαντικό εφόδιο για έναν άνθρωπο να προικιστεί. Ιδίως για έναν Έλληνα που δεν έχει να μάθει στην πειθαρχία και την επιμονή αλλά στην αταξία και την ευκολία. Όχι! Πρέπει να μάθουμε να ξε-μάθουμε από κάποιες βολικές καταστάσεις. Δέκα χρόνια οικονομικής κρίσης δεν ήταν ικανά να δείξουν πως ο κόσμος άλλαξε; Ε, το καταλάβαμε απότομα μέσα σε έναν χρόνο υγειονομικής κρίσης. Φρονώ πως το βιβλίο είναι πάντως το καλύτερο καταφύγιο σε τέτοιες εποχές. Ας μην είναι όμως μόνο τότε. Πρέπει να καταλάβουμε πως όσο περισσότερο διαβάζουμε τόσο περισσότερο πιθανόν να αποφύγουμε να καταλήξουμε θύματα και αποδέκτες μιας επόμενης κρίσης. Είναι στο χέρι μας. Ή καλύτερα στο μυαλό μας. Αυτή είναι η ευκαιρία να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και πιο ενεργώς σκεπτόμενοι πολίτες.

 

Αγαπημένα βιβλία και συγγραφείς ή ποιητές.

Έχω αρκετούς αγαπημένους συγγραφείς που παρακολουθώ και θαυμάζω το περιεχόμενο από τη δουλειά τους, προσπαθώντας να δανειστώ και να εντάξω τα καλά τους στοιχεία όσο μπορώ και στο δικό μου στυλ συγγραφής. Θα ξεχώριζα την Sally Rouney, τον Garth Risk Hallber, τον Fredrick Blackman, τον Jo Nesbo, τον Γιάννη Σκαραγκά, τον Αλέξη Σταμάτη, τη Σώτη Τριανταφύλου, τον Αύγουστο Κορτώ, τον Paul Aster φυσικά και την Victoria Hislop για την εθνογραφική της αφήγηση. Σίγουρα είναι πολλοί ακόμα όπως ο Pascal Bruckner που διαβάζω τώρα το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο Ένας χρόνος και μια μέρα. Συμπαθώ ιδιαίτερα επίσης την Isabella Hammad με το απίστευτο έργο της Ο Παριζιάνος αλλά και ο David Graeber με το επικό Bullshit Jobs.

 

  Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια.

 

Στην COVID-19 εποχή όποιος κάνει σχέδια, μάλλον έχει υποτιμήσει την νέα παρέα του Θεού! Αστειεύομαι γιατί μας κάνει καλό θαρρώ να υπάρχει χιούμορ στη ζωή μας. Τουλάχιστον για μένα «δουλεύει» ως κινητήριος μοχλός. Τώρα, σχετικά με την παραγωγική δημιουργία βρίσκομαι στην ολοκλήρωση ενός νέου μυθιστορήματος και περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει με την νέα κατάσταση που διαμορφώνεται σχετικά με τις παρουσιάσεις και τις εκδηλώσεις πολιτισμού ώστε να μπορέσουμε να παρουσιάσουμε σε διάφορα events το βιβλίο «Δεν είναι το μήλο. Είναι η μιλιά». Επίσης δουλεύω μια καινούργια ιδέα για την τηλεόραση σε μορφή σειράς και συζητάμε για την μεταφορά του βιβλίου σε εικόνα. Θα δούμε!

 

   Ένα μήνυμα προς τους αναγνώστες μας.

Να προσπαθήσουμε όλοι μαζί να καταλάβουμε τον καθένα ξεχωριστά. Να παίρνουμε τον χρόνο μας για τον εαυτό μας με ένα καλό βιβλίο. Να μην κυνηγάμε μόνο την εικονική μας πτυχή αλλά και την ουσιαστική μας οπτική στα πράγματα. Η εποχή είναι δύσκολη και παράλληλα απαιτητική για νέες προκλήσεις και νέα ήθη. Υπάρχει και μια δόση καλού σε όλο αυτό που ζούμε, καθώς πιστεύω πολύ στους έφηβους, στις νεότερες ηλικίες και στην νέα διαμόρφωση της κοινωνίας που ακριβώς επειδή έχει περάσει στην πλειοψηφία της ζωής της δύσκολες μέρες, το μόνο που έχει να ελπίζει είναι η αλλαγή προς το καλύτερο χωρίς καμία προδιάθεση νοσταλγίας για το παρελθόν που δεν «έζησε».

 

 Μια ευχή για το νέο έτος.

Εύχομαι το 2021 – που είναι ένα έτος ορόσημο για την Ελλάδα – να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε περισσότερο τις μικρές καθημερινές απολαύσεις που δίνουν ευτυχία και στοργή στην κανονικότητα της ζωής μας.

 

Της Αλεξίας Βλάρα, 4/12/2020