Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Άγνωστοι ήρωες του 1940 και ο αγώνας των Ελλήνων στην Κατοχή

 


Λίγο πριν τις τρεις τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 η ιταλική κυβέρνηση παρέδωσε στη χώρα μας ένα τελεσίγραφο. Ο Ιωάννης Μεταξάς, απηχώντας το αίσθημα του Έθνους, αρνήθηκε να το ικανοποιήσει και λίγες ώρες μετά ξεκίνησε η σφοδρή επίθεση του Μουσολίνι, ο οποίος τελικά ηττήθηκε τους επόμενους μήνες στα βουνά της Ηπείρου. Όμως, η φασιστική λαίλαπα που κατέκαιγε την Ευρώπη δεν άργησε να σκεπάσει ολόκληρα τα Βαλκάνια.


Το Έπος του 1940 που έγραψε χρυσές σελίδες Ιστορίας, το ακολούθησε η επίθεση των Ναζί και στις 27 Απριλίου του 1941 η πανίσχυρη (και έως τότε ανίκητη) Βέρμαχτ εισήλθε στην Αθήνα. Για τα επόμενα χρόνια η χώρα μας έζησε την πιο σκοτεινή περίοδό της.
Ο πρώτος χειμώνας της Κατοχής σημαδεύτηκε από τον Λιμό, που είχε ως αποτέλεσμα να διαλυθεί κάθε κοινωνικός ιστός και να πεθάνουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι. Κάτι που συχνά δεν αποτυπώνεται στα βιβλία της Ιστορίας είναι η καθημερινότητα εκείνης της εποχής. Πώς ζούσαν οι άνθρωποι υπό το καθεστώς τρόμου; Ποιοι συγκροτούσαν το κράτος και τι συναλλαγές είχαν με τους κατακτητές; Ποια ήταν τα ελεεινά κυκλώματα που εκμεταλλεύονταν την τραγωδία για να κερδίσουν περιουσίες;



…Μπροστά από τον υπαστυνόμο Νίκο Αγραφιώτη περνούσε ένας μεσήλικας εφημεριδοπώλης, που διαλαλούσε τα νέα: «Νέες συλλήψεις μαυραγοριτών, δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών για τον νόμο περί επιταγών. Σκληρές μάχες στη Λιβύη. Όλα τα νέα!» «Πιάσε μου την Πρωία», τον διέταξε σχεδόν ο Αγραφιώτης. «Αμέσως, κύριε. Ορίστε η εφημερίδα σας. Πέντε δραχμές παρακαλώ».
Άνοιξε την εφημερίδα, προσπέρασε τα πρώτα θέματα, ήξερε ότι αυτά παρέχονταν από τη γερμανική υπηρεσία Προπαγάνδας. Οι τίτλοι για τις Αποτυχίες των Ρώσων εις τον νότιον τομέα της Πετρούπολης και τις Μάχες του Τομπρούκ με πανωλεθρία του Άγγλου Κάννιγκαμ προέρχονταν από ξένα τηλεγραφήματα από το Βερολίνο και τη Ρώμη. Η πληροφορία «εξ αρμοδίων πηγών» για άφιξη γερμανικών ποσοτήτων σιτηρών ήταν απλώς ο ευσεβής πόθος του λογοκριτή… 

Ο δημοσιογράφος Πάνος Αμυράς, στο ιστορικό μυθιστόρημα «Ο Λιμός», αφηγείται μερικές κρίσιμες μέρες της ζωής του υπαστυνόμου Νίκου Αγραφιώτη, τον Δεκέμβριο του 1941. Ο Αγραφιώτης, ένας από τους πεινασμένους Έλληνες, εξαναγκάζεται να διερευνήσει τη μυστηριώδη δολοφονία ενός μισητού αξιωματικού των Ες-Ες.

Ο Γερμανός είχε έρθει στην Αθήνα σε μια ειδική αποστολή από τον ίδιο τον Γιόζεφ Γκέμπελς και κάποιος άγνωστος τον μαχαίρωσε και τον εκπαραθύρωσε από το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία. Ο υπαστυνόμος Αγραφιώτης βρίσκεται σε μια απίστευτη θέση zugzwang: προς όποια κατεύθυνση και να κινηθεί, χάνει. Είτε βρει τον ένοχο είτε όχι, ο ίδιος μοιάζει καταδικασμένος.

…Η μαύρη αγορά στην Αθήνα έμοιαζε με Λερναία Ύδρα. Όσο η πείνα μεγάλωνε τόσο ξεφύτρωναν καινούρια κεφάλια. «Πρωτεύουσα» των μαυραγοριτών παρέμενε η περιοχή του ιστορικού κέντρου, πέριξ της Ομόνοιας και της Βαρβάκειου Αγοράς. Εκεί οι μαυραγορίτες μετατρέπονταν καθημερινά σε χρηματιστές της πείνας και του θανάτου. Σε αγαστή συνεργασία με τις δυνάμεις Κατοχής, που ήταν οι βασικοί προμηθευτές, αυτοί οι επιτήδειοι διαμόρφωναν τη νέα τάξη της κατοχικής κοινωνίας. Ήταν οι νεόπλουτοι μαυραγορίτες. Ο Αγραφιώτης, αλλά και οι περισσότεροι Αθηναίοι, τους χώριζαν σε δύο κατηγορίες. Στη «μαρίδα», που την έβρισκες κάθε ημέρα στην Αιόλου για να πουλήσει τρόφιμα σε τιμές που καθημερινά αυξάνονταν, και στους «χονδρέμπορους». Οι τελευταίοι ήταν οι πιο αδίστακτοι. Χτυπούσαν αλύπητα την αστική τάξη της Αθήνας, που πριν από την Κατοχή κρατούσε την οικονομία της χώρας στα χέρια της. Σαν γύπες, τους άρπαζαν κοσμήματα, λίρες, έπιπλα, σπίτια, τις περιουσίες τους και τους έδιναν λίγο χρόνο ζωής…

Κατά τη διάρκεια της έρευνάς του ο Αγραφιώτης θα έρθει αντιμέτωπος με εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς, και θα χρειαστεί να δώσει τη μεγαλύτερη μάχη με τον ίδιο του τον εαυτό. Αναπάντεχα, το μονοπάτι του θα συναντηθεί με εκείνο κάποιων αφανών ηρώων.
 
Μια ομάδα πολιτών προσπαθεί να γλιτώσει τη χώρα από την τρομερή κρίση του λιμού, βάζοντας το γενικό καλό πάνω από την ύπαρξή τους. Πραγματικοί ήρωες είναι τα πρόσωπα της διπλανής πόρτας που όταν κληθούν από τις ανάγκες και τις περιστάσεις αναλαμβάνουν αυτό που λέμε συλλογική ευθύνη. Μεγάλη κουβέντα αυτή του Νίκου Καζαντζάκη: «Ν’ αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω».

…Στη βιτρίνα του ζαχαροπλαστείου Βυζάντιο περίοπτη θέση είχαν κάτι παστέλια. Σε προπολεμικούς καιρούς δεν θα έπιαναν χώρο ούτε στα κάτω ράφια με τα πολυκαιρισμένα ζαχαρωτά, τώρα ήταν οι κράχτες του μαγαζιού. Μύριζαν σχετικά καλά, τουλάχιστον έτσι αντιλαμβανόταν ο Αγραφιώτης, όμως στην τσέπη του δεν είχε άλλα λεφτά, ούτε του είχαν μείνει άλλα έπιπλα στο σπίτι του για να τα «σκοτώσει» προς βρώσιν. Δεν παρήγγειλε τίποτε, ο σερβιτόρος έδειξε κατανόηση, του έφερε ένα ποτήρι νερό να σκοτώσει και αυτός την ώρα του…

 

Στο δεύτερο ιστορικό μυθιστόρημα του Πάνου Αμυρά, μεταφερόμαστε στην Ελλάδα του 1943, όταν οι πρώτες φλόγες του Εμφυλίου τυλίγουν τη χώρα. Oι Ιταλοί συνθηκολογούν και ο πλήρης έλεγχος της Ελλάδας περνά στους Γερμανούς, που γίνονται πιο σκληροί και αδίστακτοι. Την ίδια ώρα η Αθήνα συνταράσσεται από μια διπλή απαγωγή παιδιών. 

Υπό μυστηριώδεις συνθήκες εξαφανίζονται η εξάχρονη κόρη ανώτατου διπλωμάτη της Γερμανικής Πρεσβείας και ο πεντάχρονος γιος της Ελληνίδας υπηρέτριάς του. 

Ο υπαστυνόμος Νίκος Αγραφιώτης βρίσκεται στην πρωτεύουσα με νέα ταυτότητα, διαλυμένη ζωή και έχοντας αναλάβει μια μυστική αποστολή που θα κρίνει σε έναν βαθμό την πορεία των επιχειρήσεων των Συμμάχων στη Μεσόγειο. Τα σχέδιά του, όμως, θα ανατραπούν με δραματικό τρόπο, καθώς θα υποχρεωθεί να διεισδύσει στα άδυτα της διαβόητης Ειδικής Ασφάλειας.

Προσωπικότητες που έδρασαν στο σκοτάδι, αντιστασιακές οργανώσεις, μια διαρκής μάχη του ανθρωπισμού απέναντι στην κτηνωδία. Ο συγγραφέας δεν προσφέρει απλά ένα συνηθισμένο αστυνομικό ανάγνωσμα. Στόχος του οι αναγνώστες να νιώσουν μέρος της ιστορίας, να δεθούν με τους τραγικούς ήρωες που παλεύουν για να σώσουν ζωές χωρίς να χάσουν την ψυχή τους.

Και στα δύο βιβλία ο Πάνος Αμυράς μας φέρνει κοντά στην ανατριχιαστική εποχή της Κατοχής, όμως στο τέλος, μερικές αισιόδοξες σκέψεις μένουν στον αναγνώστη: Ο ανθρωπισμός είναι ισχυρότερος από την κτηνωδία. Η αλήθεια από την προπαγάνδα. Ο ηρωισμός από την προδοσία.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Είδαμε και προτείνουμε: «Rayman ούρλιαξε» στο Θέατρο Σφενδόνη

  Η θεατρική παράσταση "Rayman ούρλιαξε", σε σκηνοθεσία του Περικλή Μουστάκη, προσφέρει μια ξεχωριστή εμπειρία στο θεατή, ενώνοντας την υψηλής αισθητικής σκηνοθεσία με την πνευματική εμβάθυνση του περιεχομένου.  Η εξαιρετική ερμηνεία του Χάρη Φραγκούλη στον κεντρικό ρόλο του Rayman προσθέτει στοιχεία ευαισθησίας και συγκίνησης στην ανάπτυξη του χαρακτήρα και των θεμάτων που αναδεικνύονται. Η παράσταση αναδεικνύει με επιδεξιότητα την αμφιλεγόμενη σχέση μεταξύ της επιστήμης και της ανθρώπινης ψυχής, ενσωματώνοντας φιλοσοφικά ερωτήματα για τη φύση της πραγματικότητας και της ανθρώπινης ύπαρξης.  Η σκηνοθετική προσέγγιση διακρίνεται για την αρμονική σύνθεση του φυσικού και του μεταφυσικού, δημιουργώντας έναν μοναδικό και συναρπαστικό κόσμο που κεντρίζει το ενδιαφέρον του θεατή. Το θέατρο Σφενδόνη αποδεικνύεται ιδανικός χώρος για την παρουσίαση μιας τόσο πολυεπίπεδης και πρωτοποριακής παράστασης.  Με την ενθάρρυνση των θεατών να κρατήσουν ανοιχτό μυαλό και να εξερευ

Είδαμε και προτείνουμε: ΤΕΛΕΙΟΙ ΞΕΝΟΙ

  Οι τέλειοι ξένοι Η παράσταση " Οι τέλειοι ξένοι" του Π. Τζενοβέζε, σε σκηνοθεσία Γιώργου Πυρπασόπουλου & Πέτρου Λαγούτη προσφέρει μια συναρπαστική εξερεύνηση στην ανθρώπινη ψυχολογία και στις πολυσύνθετες σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων στη σύγχρονη κοινωνία. Η απλή αλλά ενδιαφέρουσα πλοκή κεντρίζει το ενδιαφέρον του κοινού, ενώ η ιδέα του παιχνιδιού με τα κινητά τηλέφωνα δημιουργεί μια συναρπαστική δυναμική που αποκαλύπτει τα μυστικά και τις αλήθειες που κρύβουν οι χαρακτήρες. Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι εξαιρετικές, με τη Μυρτώ Αλικάκη, τον Πέτρο Λαγούτη και το Δημήτρη Ξανθόπουλο να ξεχωρίζουν για την αυθεντικότητα και το συναισθηματικό βάθος των ερμηνειών τους. Η συνολική αίσθηση που προκαλείται είναι αυτή της πραγματικότητας και της ανθρωπιάς, καθώς ο καθένας από τους χαρακτήρες αποκαλύπτει τα δικά του προσωπικά τραύματα και αναζητά τη συγχώρεση και την αποδοχή. Η σκηνοθεσία είναι λιτή και αποτελεσματική, επικεντρώνοντας την προσοχή στις ερμηνείες και στην απε

Η Eλληνίδα συγγραφέας που ετοιμάζεται για το Hollywood

  "Το Βιβλίο Που Γράφεται Μόνο Του"   της   Κορίνας   Λυμνιούδη  ένα εκρηκτικό μείγμα   fantasy&   sci   fi, που αποκαλύπτει τα πλέον συναρπαστικά μυστικά στην καρδιά της Πνευματικής λογοτεχνίας, γράφτηκε μέσω “channeling” σε 49 ώρες συγγραφής και χτύπησε την πόρτα του Hollywood.  

300 παραστάσεις και συνεχίζεται η κωμωδία του Δημήτρη Καρατζιά & Μάνου Αντωνιάδη «ELIZADETH» στον Πολυχώρο VAULT / Έως και την Κυριακή των Βαΐων (28 Απριλίου 2024)

  300 παραστάσεις και συνεχίζεται η κωμωδία   του Δημήτρη Καρατζιά και Μάνου Αντωνιάδη   « ELIZADETH »   κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21:15 & Κυριακές στις 18:15, έως και την Κυριακή των Βαΐων (28 Απριλίου 2024) στον Πολυχώρο VAULT            300 παραστάσεις συμπληρώνει η θεότρελη κωμωδία του Δημήτρη Καρατζιά και Μάνου Αντωνιάδη , E LIZADETH (βραβείο Καλύτερης Κωμωδίας της Χρονιάς, Σκηνοθεσίας και Α’ Ανδρικού ρόλου στα βραβεία κοινού του All4fun) και συνεχίζει την ξέφρενη πορεία της στον Πολυχώρο VAULT κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21:15 & Κυριακές στις 18:15, έως την Κυριακή των Βαΐων (28 Απριλίου 2024) . Μια κωμωδία που ανατρέπει κάθε θεωρία για τον κόσμο του θεάτρου.  

«ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΚΟΝΤΕΣΣΑΣ ΒΑΛΕΡΑΙΝΑΣ» ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΤΟΝ «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΣΜΟ»

  ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΚΟΝΤΕΣΣΑΣ ΒΑΛΕΡΑΙΝΑΣ  του Γρηγορίου Ξενόπουλου Η νέα παραγωγή του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια Στον ρόλο της Κοντέσσας Βαλέραινας,  η μεγάλη πρωταγωνίστρια Νένα Μεντή Το  Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού  παρουσιάζει από τις  20 Δεκεμβρίου  το θεατρικό έργο  «Το Μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας»  του Γρηγορίου Ξενόπουλου, στο  «ΘΕΑΤΡΟΝ» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» . Τη σκηνοθεσία του κλασικού ελληνικού έργου, που θεωρείται το αριστούργημα του Γρηγορίου Ξενόπουλου, υπογράφει ο  Πέτρος Ζούλιας  και τον ρόλο της Κοντέσσας Βαλέραινας υποδύεται η διακεκριμένη ηθοποιός  Νένα Μεντή .  Η  Μαρία Κανελλοπούλου  υποδύεται τον ρόλο της οικονόμου, ο  Νίκος Νίκας  τον γιο Κόντε Βαλέρη, ενώ η  Βασιλική Τρουφάκου  ερμηνεύει τον ρόλο της νεαρής νύφης. Μαζί τους, οι ηθοποιοί:  Δημήτρης Καπετανάκος, Δημήτρης Αριανούτσος, Μαριάννα Τουντασάκη, Γιώργος Λόξας, Φαίη Φραγκαλιώτη, Άννα-Μαρία Κατσουλάκη. 

Είδαμε και προτείνουμε: ΘΑ ΣΕ ΔΩ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ

  Θα σε δω στον παράδεισο ένα έργο τρυφερό-ρομαντικό- συγκινητικό-μεταφυσικό με ρυθμό, χιούμορ, κωμικές ατάκες, που από τις πρώτες του σκηνές κατακτάει τις καρδιές μας. Η Άννα Αδριανού, έμπειρη και ταλαντούχα όπως πάντα, στο ρόλο της ρόουζ, είναι η γυναίκα που είναι προσκολλημένη στο παρελθόν της, φαντάζεται, δεν μπορεί να ξεχάσει το μεγάλο της έρωτα, παρόλα αυτά η ίδια νοητά τον φέρνει πάντα στην καθημερινότητά της, του μιλάει και τον συναναστρέφεται! Ο Γιώργος Κοντοπόδης στο ρόλο του Ουαλς ως Φάντασμα φύλακας-άγγελος της ζωής τής, μας παραθέτει μία σπουδαία ερμηνεία, αρκετές φορές σαν αερικό, με χιούμορ συκίνηση και προβληματισμό. Το παζλ των ρόλων ολοκληρώνουν οι δύο νέοι ηθοποιοί γεμάτη ζωντάνια Δανάη Καλοπητα, που κάνει την πιστή βοηθό Αρλεν της Ρόουζ, όπου στο τέλος μας επιφυλάσσει μία έκπληξη και ο Νίκος Καραγιαννίδης στο ρόλο του νέου συγγραφέα Τζον, έχουν όλοι τους μία εντυπωσιακή χημεία που μας κρατούν καθηλωμένους καθόλη τη διάρκεια του έργου!! Η εντυπωσι