Άγγελος Χατζάς: "Πρέπει να μας αφορά κάτι προσωπικά και αυτό να έχει πολιτική διάσταση, γιατί είμαστε όλοι κομμάτια μιας πολύ συγκεκριμένης πραγματικότητας, με πολύ συγκεκριμένα πολιτικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά".

 

Τι σας ενέπνευσε να επιλέξετε το βιβλίο του Εντουάρ Λουί "Αλλαγή: Μέθοδος" για θεατρική διασκευή;

Ο Εντουάρ Λουί ήταν μια αποκάλυψη για μένα, όπως μπορώ να φανταστώ και για όλους τους αναγνώστες του, που είναι φανατικοί και είναι πολλοί. Είναι η αμεσότητα κι η δύναμη της γραφής του κι ο λόγος πιστεύω πως είναι πως ξεκινάει από τόσο βαθιά προσωπικά πράγματα σε όλα του τα βιβλία. Τη σχέση του με την οικογένεια, την ομοφυλοφιλία, την πολιτική στράτευση.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση κατά τη διασκευή του έργου από τη λογοτεχνική στη θεατρική μορφή;

Να περιλάβουμε όλα τα βασικά ζητήματα που θίγει ή τουλάχιστον τα πιο ζωτικής σημασίας για μας, και φυσικά αυτό να γίνει μ’ έναν ενδιαφέροντα και ζωντανό θεατρικό τρόπο. Η γραφή του Λουί βοηθάει γιατί έχει αρκετή πρόζα και είναι δυναμική και ρέουσα. Έχει επίσης έναν πολύ ιδιαίτερο αποσπασματικό τρόπο που μας ενδιαφέρει και μας πολύ σαν ομάδα ,στο θέατρο.

Πώς προσεγγίσατε τη σκηνοθεσία ενός έργου με τόσο έντονα προσωπικά και πολιτικά μηνύματα;

Αυτά ακριβώς τα στοιχεία ήταν και τα πιο θελκτικά. Αυτά ήταν η έμπνευση. Εννοώ να μας αφορά κάτι προσωπικά και αυτό να έχει πολιτική διάσταση, γιατί είμαστε όλοι κομμάτια μιας πολύ συγκεκριμένης πραγματικότητας, με πολύ συγκεκριμένα πολιτικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Από κεί ξεκινάμε τη δική μας προσέγγιση.

Ποια είναι η προσωπική σας σχέση με τη θεματική της μεταμόρφωσης και της χειραφέτησης που διατρέχει το έργο;

Παλεύω για αυτά όλη μου τη ζωή. Και το να συναντιέσαι με τέτοια κείμενα και ανθρώπους είναι δώρο. Γιατί καταλαβαίνεις κατά κάποιον τρόπο την καθολικότητα της ανθρώπινης κατάστασης και τη σημασία της συλλογικότητας. Κι αυτό είναι ανακουφιστικό σίγουρα.

Η παράσταση εστιάζει στη σχέση του Εντουάρ με την Έλενα. Πώς αποτυπώνεται αυτή η σύνθετη δυναμική στη σκηνή;

Οι δύο μας με την Αργυρώ Λογαρά πλέκουμε επί σκηνής τον ιστό αυτής της σχέσης ως το βασικό κορμό της παράστασης, με την ουσιαστική συμβολή του Κωνσταντίνου Τσιγκρή, στη μουσική υποστήριξη μέσα από δημιουργικούς αυτοσχεδιασμούς.

 Πώς δουλέψατε με τους ηθοποιούς για να αποδώσετε την πολυπλοκότητα των χαρακτήρων και των ταξικών αντιθέσεων;

Ο Εντουάρ και η Έλενα ανήκουν σε διαφορετικές τάξεις όμως συναντιούνται σε μια πραγματική δυνατή φιλία. Σ’ αυτές τις δυνατές φιλίες πάντα υπάρχει κάποιο είδος συγγένειας που δεν μπορεί να εξηγηθεί απόλυτα. Είναι ίσως κάτι ερωτικό, έξω από το σαρκικό κομμάτι, αν μπορεί να υπάρξει κάτι τέτοιο. Αυτό νομίζω κάνει μια φιλία καθοριστική για τη ζωή δύο ανθρώπων.

Ποια είναι η δική σας ερμηνεία της «ελευθερίας» όπως την περιγράφει ο Εντουάρ Λουί στο βιβλίο του;

Ο ίδιος λέει ελευθερία απέναντι σ’ αυτό που οι άλλοι είχαν θελήσει από μένα. Δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε. Ελευθερία είναι ο αυτοπροσδιορισμός, η οργάνωση του εαυτού όπως την επιθυμεί και την φαντάζεται κανείς. Η ανεξαρτησία.

Πώς πιστεύετε ότι η παράσταση συνομιλεί με τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα της σύγχρονης Ελλάδας;

Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μια σκληρή και χυδαία επίθεση απέναντι στα φτωχά ,καταπιεσμένα και γενικά λιγότερο προνομιούχα στρώματα του πληθυσμού ,σε όλες τις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες. Αλλά και στα πιο πλατιά κοινωνικά στρώματα, εκτός από τους λίγους προνομιούχους που απολαμβάνουν την ασυλία των κυβερνήσεων. Και στη Γαλλία και στην Ελλάδα. Ξεκίνησε από τον νεοφιλελευθερισμό στην Αγγλία και την Αμερική και αποκτά στις πιο σύγχρονες κρίσεις ,ακόμα πιο σκληρό , και επιθετικό πρόσωπο. Ο Εντουάρ ντρέπεται να πει στη μάνα της φίλης του για τον πατέρα του που από βιομηχανικός εργάτης κατέληξε αναγκαστικά οδοκαθαριστής λόγω των μέτρων Σαρκοζί, με τσακισμένη μέση από εργοστασιακό ατύχημα.

Ποια συναισθήματα θέλετε να προκαλέσετε στο κοινό που θα παρακολουθήσει την παράσταση;

Συμπάθεια, αλληλεγγύη, δύναμη. Και φυσικά χαρά, διασκέδαση.

Μετά τις  παραστάσεις, πώς ελπίζετε ότι θα έχει επηρεαστεί το κοινό από το έργο και τα μηνύματά του;

Θέλουμε το κοινό μας, να διασκεδάσει, να σκεφτεί ,να αναλογιστεί δικές του καταστάσεις και το στοίχημα για μας είναι να κινητοποιήσουμε στο θεατή τη συγκίνηση για τα τόσο σύγχρονα ζητήματα που θέτει το έργο. 

Της Αλεξίας Βλάρα, 4/2/2025