Εκδόσεις Παπαζήση | ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ - Η ΜΑΣΣΑΛΙΑ | ΜΟΥΣΙΚΟΥΔΗ ΙΩΑΝΝΑ |

 

ΙΩΑΝΝΑ ΜΟΥΣΙΚΟΥΔΗ

ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ
Η Μασσαλία κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα μέσα από επίσημες αρχειακές πηγές και μαρτυρίες

Πρόλογος: Αλέξανδρος Κιτροέφ

Τα θεμέλια της πρώτης ελληνικής Κοινότητας στη Μασσαλία μπαίνουν το 1820 με την ίδρυση της ελληνορθόδοξης Εκκλησίας από εμπόρους, κυρίως Χιώτες, εγκατεστημένους ήδη μόνιμα στο λιμάνι. Η Κοινότητα ενδυναμώνεται με τη σταδιακή άφιξη άλλων εμπόρων από την Κωνσταντινούπολη και τα Ιόνια νησιά, γίνεται σύντομα σημαντικό μέλος της ελληνικής επιχειρηματικής διασποράς και επιβάλλεται στην οικονομική και κοινωνική ζωή της πόλης. Στις αρχές του 20ού αιώνα, μέλη των ίδιων πάντα αρχοντικών εμπορικών οικογενειών διοικούν την Κοινότητα και την ελληνορθόδοξη Εκκλησία.
Μετά το 1916, η σύνθεση και η κοινωνικοοικονομική διαστρωμάτωση της τοπικής ελληνικής διασποράς μεταβάλλονται ριζικά από διαδοχικά κύματα προσφύγων και μεταναστών. Αμφίδρομες σχέσεις και αλληλεπιδράσεις δημιουργούνται μεταξύ των κυρίων συνιστωσών της νέας πολυπληθούς και ετερογενούς παροικίας, οι οποίες εκφράζονται ανάλογα με τις ιστορικές συνθήκες και τα πρόσωπα, διαταράσσουν την κοινωνική συνοχή της και συντελούν αναπόφευκτα στην τελική και πλήρη διαφοροποίησή της.
Η πολύμορφη και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συλλογική οργάνωση και δραστηριότητα στους κόλπους της μασσαλιώτικης ελληνικής παροικίας κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, αποτυπώνει ανάγλυφα τον σταδιακό μετασχηματισμό της. Στόχος αυτού του βιβλίου είναι να φωτίσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τους πρωταγωνιστές και τα γεγονότα, και να αναδείξει τον τρόπο έκφρασης, διατήρησης και επιβίωσης της ελληνικής ταυτότητας στην πόλη.
Παρουσιάζονται για πρώτη φορά τόσο οι μεγαλοαστικές φιλανθρωπικές πρακτικές, οι ελιτίστικοι όμιλοι και λέσχες, όσο και οι προσφυγικοί συνοικιακοί σύλλογοι αλληλεγγύης, τα ναυτεργατικά σωματεία, οι αριστερές οργανώσεις του Μεσοπολέμου και του Εμφυλίου καθώς και οι εκκλησιαστικές ενώσεις. Μέσα από εξονυχιστική καταγραφή επιχειρείται η σφαιρική προσέγγιση των παραγόντων που διαμόρφωσαν την τοπική συλλογική έκφραση και καταδεικνύεται η σταδιακή δημοκρατικοποίηση της ελληνικής παροικίας. Περιλαμβάνεται επίσης ένα λεπτομερές βιογραφικό λεξικό, συνοδευόμενο από σπάνιες φωτογραφίες αρχείων.
Είναι το αποτέλεσμα μακρόχρονης και ενδελεχούς έρευνας σε έναν τεράστιο όγκο αρχειακών τεκμηρίων και έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στη βιβλιογραφία για την ελληνική διασπορά στην Ευρώπη.
ISBN 978-960-02-4456-4, Σχήμα 17x24, Σελίδες 340, Βάρος(g) 604
Τιμή €19,00 (δεν συμπερ. 6% ΦΠΑ), Έκδοση Αθήνα 2025
https://papazissi.gr/product/sillogiki-organosi-kai-elliniki-diaspora/
 
Η συγγραφέας
Η Ιωάννα Μουσικούδη ζει και εργάζεται στη Μασσαλία όπου διδάσκει νεοελληνική γλώσσα και ιστορία. Είναι συνεργάτης ερευνήτρια στο εργαστήριο σύγχρονης ιστορίας TELEMMe, AMU-CNRS του Πανεπιστημίου Aix-Marseille. Έκανε αρχικά παιδαγωγικές σπουδές και στη συνέχεια σπούδασε στο τμήμα Ιστορίας–Αρχαιολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών από όπου έλαβε πτυχίο ιστορίας. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού (DEA) και διδακτορικού τίτλου (Doctorat) Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Paul Valéry–Montpellier III. Έχει εργαστεί ως Λέκτορας στο τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Aix-Marseille. Από τον Φεβρουάριο του 2025 αποτελεί αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών Μασσαλίας. Η τρέχουσα έρευνά της επικεντρώνεται στη σύνθεση, οργάνωση και ιστορική εξέλιξη της ελληνικής διασποράς στην ευρύτερη περιοχή της Μασσαλίας από τον 19ο αιώνα έως σήμερα. Οι κυριότεροι ειδικοί ερευνητικοί τομείς της περιλαμβάνουν την ελληνική συλλογική δραστηριότητα, την ελληνόγλωσση εκπαίδευση, τη διοίκηση της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και την ιστορία του Ελληνικού γενικού Προξενείου Μασσαλίας. Τα γενικότερα επιστημονικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στη μελέτη της ελληνικής διασποράς και μετανάστευσης παγκοσμίως, καθώς και στους τρόπους έκφρασης, διατήρησης και μετάδοσης της ελληνικότητας.