Είδαμε και προτείνουμε: ο θάνατος του εμποράκου

Η σκηνοθετική προσέγγιση του Γιώργου Νανούρη στον Θάνατο του Εμποράκου απέδειξε πως το αριστούργημα του Άρθουρ Μίλερ παραμένει ανατριχιαστικά επίκαιρο. Με μια λιτή αλλά ευφυή σκηνογραφία, έντονες ερμηνείες και έναν Βλαδίμηρο Κυριακίδη στον καλύτερο ίσως ρόλο της καριέρας του, η παράσταση κατάφερε να αναδείξει τον πυρήνα του έργου: τη συντριβή του ανθρώπου μέσα σε ένα σύστημα που τον εξαντλεί και τον εγκαταλείπει.  

Ο Νανούρης δημιούργησε μια παράσταση που ισορροπεί ανάμεσα στον ρεαλισμό και τη συμβολική αφήγηση. Το αφαιρετικό σκηνικό του Γιώργου Γαβαλά, με γεωμετρικούς τσιμεντένιους όγκους, λειτούργησε εξαιρετικά ως ο λαβύρινθος μέσα στον οποίο ο Γουίλι Λόμαν εγκλωβίζεται, αδυνατώντας να διαχειριστεί την αποτυχία του. Η περιστρεφόμενη σκηνή ενίσχυσε τη ροή, επιτρέποντας στα γεγονότα να ξετυλίγονται δυναμικά και αποφεύγοντας στατικές σκηνές που θα μπορούσαν να επιβραδύνουν το έργο.  

Η σκηνοθεσία απέφυγε τις υπερβολές, διατηρώντας έναν γοργό ρυθμό που εξυπηρετούσε τη δραματουργία, αν και υπήρχαν στιγμές όπου οι συγκρούσεις άγγιζαν το μελοδραματικό. Ωστόσο, αυτό δεν αναιρούσε τη συναισθηματική ένταση· αντίθετα, την έκανε σχεδόν αφόρητη – ακριβώς όπως πρέπει να είναι σε ένα έργο σαν αυτό.  

Ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης ως Γουίλι Λόμαν ήταν συγκλονιστικός. Κατάφερε να αποδώσει την τραγική φιγούρα του ήρωα με απόλυτη φυσικότητα, αποφεύγοντας υπερβολές και κλισέ. Ο Λόμαν του ήταν ένας άνθρωπος που βρίσκεται σε αποσύνθεση: ένας κάποτε φιλόδοξος πωλητής που σταδιακά μετατρέπεται σε ένα φάντασμα του εαυτού του, αδύναμος να δεχτεί την αποτυχία του. Η ερμηνεία του Κυριακίδη ήταν σχεδόν διαπεραστική – κάθε μορφασμός, κάθε σιωπή του, μετέφερε το βάρος των ανεκπλήρωτων προσδοκιών.  

Στο πλευρό του, η Έφη Μουρίκη στον ρόλο της Λίντα ήταν συγκινητική, αποτυπώνοντας την αγάπη και την απόγνωση μιας γυναίκας που βλέπει τον σύζυγό της να διαλύεται μπροστά στα μάτια της. Ο Ρένος Ρώτας ως Χάπι έδωσε μια πιο συγκρατημένη ερμηνεία, σε αντίθεση με τον Κωνσταντίνο Γώγουλο ως Μπιφ, ο οποίος κατάφερε να μεταφέρει την οργή και την απογοήτευση του γιου που προσπαθεί να ξεφύγει από το παρελθόν. Σε κάποιες σκηνές, οι εντάσεις ανάμεσα σε Μπιφ και Γουίλι ήταν υπερβολικά φορτισμένες, αλλά αυτό δεν αφαιρούσε κάτι από την αποτελεσματικότητα των ερμηνειών.  

Αξίζει να σημειωθεί πως και οι δευτερεύοντες ρόλοι ήταν άρτια αποδοσμένοι. Ο Δημήτρης Γεροδήμος ως Τσάρλι πρόσθεσε μια ανθρώπινη διάσταση στο δράμα του Λόμαν, ενώ ο Γιάννης Βαρβαρέσος ως Χάουαρντ, το αφεντικό του πρωταγωνιστή, ενσάρκωσε άψογα την αδιαφορία του νέου κόσμου για τους «παλιούς» που δεν είναι πλέον χρήσιμοι.  

Η παράσταση ο Θάνατος του Εμποράκου ήταν μια εμπειρία βαθιά συναισθηματική και έντονη. Ο Νανούρης προσέγγισε το έργο με σεβασμό και φρέσκια ματιά, χωρίς να το αποκόψει από τη διαχρονική του ουσία. Οι ερμηνείες –ιδιαίτερα του Κυριακίδη– ανέδειξαν τη σύνθετη ψυχοσύνθεση των χαρακτήρων, ενώ το σκηνικό και οι φωτισμοί ενίσχυσαν το βάρος της αφήγησης.  

Ίσως οι στιγμές υπερβολικής έντασης να μπορούσαν να εξισορροπηθούν, αλλά σε ένα έργο τόσο σπαρακτικό, αυτή η συναισθηματική φόρτιση ήταν αναπόφευκτη. Στο τέλος, το κοινό έμεινε παγωμένο, απορροφώντας το βάρος μιας ιστορίας που εξακολουθεί να συγκλονίζει, αποδεικνύοντας πως η πτώση του ανθρώπου μέσα σε ένα απάνθρωπο σύστημα είναι διαχρονική – και, δυστυχώς, πάντα επίκαιρη.

Της Ελένης Μπάρκα, 10/03/2025