Είδαμε και προτείνουμε: «Οξυγόνο»

 

Το «Οξυγόνο» του Ιβάν Βιριπάγιεφ, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Κουτλή, είναι μια εμπειρία που σε ρουφάει σαν μια ανάσα ζωής – βαθιά, γεμάτη ένταση και νόημα. Δεν είναι απλώς μια θεατρική παράσταση· είναι ένας ζωντανός διάλογος για τις πιο βαθιές ανάγκες, τις έντονες αντιφάσεις και τα διαχρονικά ερωτήματα της ανθρώπινης ύπαρξης. Μέσα από την ιστορία του Σάσα και της Σάσα, ο έρωτας και η πίστη γίνονται άλλοτε καταφύγιο και άλλοτε σύγκρουση, όπως το οξυγόνο που μπορεί να σε ζωντανέψει αλλά και να σε κάψει. 

Το οξυγόνο δεν είναι μόνο βιολογική ανάγκη – είναι η ίδια η ουσία που κρατά την ψυχή μας σε κίνηση. Η παράσταση είναι μια εσωτερική έκρηξη, μια συνεχής πάλη για τη στάση ζωής που επιλέγουμε. Ο καθένας μας έχει το δικό του «οξυγόνο» – εκείνη την ουσία που μας γεμίζει, μας δίνει κίνηση, μας κάνει να θέλουμε να ξυπνήσουμε την επόμενη μέρα. Είναι ο έρωτας; Είναι η αλήθεια; Είναι η ελευθερία; Ή μήπως είναι κάτι σκοτεινό, ένας πόθος που μας πνίγει καθώς μας τρέφει;

Οι πολιτικές και θρησκευτικές εντάσεις, όπως η σύγκρουση μεταξύ Ισραηλινών και Αράβων, λειτουργούν ως φόντο για την εξερεύνηση της πίστης και της αλήθειας. Το ερώτημα «Σε τι πιστεύεις; Σε τι ορκίζεσαι;» αποκτά πολιτική και υπαρξιακή διάσταση, φωτίζοντας την ανάγκη για κάτι ανώτερο που να μας δίνει ανάσα σε έναν κόσμο που μας πνίγει. 

Η παράσταση όμως δεν είναι μόνο οι λέξεις – είναι τα οπτικά εφέ που κόβουν την ανάσα. Ο Γιώργος Κουτλής μετατρέπει τη σκηνή της Στέγης σε έναν ζωντανό οργανισμό, έναν εκρηκτικό συνδυασμό από φώτα, χρώματα, μουσική και κίνηση. Τα οπτικά εφέ, με λέιζερ και στροβοσκοπικούς φωτισμούς, δημιουργούν έναν κόσμο που μοιάζει να πάλλεται στον ρυθμό της ζωής. Οι δύο DJs στα decks δεν είναι απλώς συνοδεία – είναι η καρδιά της εμπειρίας, η πνοή που κινεί τους 25 ηθοποιούς και χορευτές στη σκηνή.

Ο θίασος, σαν ένας ζωντανός οργανισμός, κινείται ασταμάτητα, σαν να μην μπορεί να σταματήσει να αναπνέει. Χορεύουν, φωνάζουν, αγγίζουν τα όρια της ύπαρξης. Η σκηνή θυμίζει rave party, αλλά είναι και κάτι παραπάνω: ένας τόπος όπου η ζωή γίνεται γιορτή και μάχη μαζί. Ο ρυθμός είναι ασταμάτητος, οι εικόνες είναι εκθαμβωτικές, και κάθε στιγμή είναι γεμάτη ενέργεια που ξεχειλίζει. 

Η αφήγηση μετατρέπεται σε μια φιλοσοφική αναζήτηση, όπου το οξυγόνο είναι το μόνο ζητούμενο. Κάθε χαρακτήρας, κάθε κίνηση, κάθε λέξη περιστρέφεται γύρω από αυτήν την ιδέα: Τι μας δίνει ανάσα και τι μας την κόβει; Στον πυρήνα του έργου, η ιστορία του Σάσα και της Σάσα αποκαλύπτει την ατέρμονη εσωτερική μάχη του ανθρώπου. Δύο πλάσματα που αγαπούν, φωνάζουν, πληγώνουν και πληγώνονται, ανοίγουν τις ψυχές τους σαν να προσπαθούν να αναπνεύσουν σε έναν κόσμο που τους στερεί τον αέρα. Ο έρωτάς τους είναι το πεδίο της μάχης – μια σύγκρουση ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, ανάμεσα στην επιθυμία να ζήσουν και στον φόβο ότι τίποτα δεν είναι αρκετό.

Η εμπειρία του «Οξυγόνου» δεν είναι μια απλή θεατρική πράξη. Είναι ένας χορός της ύπαρξης, ένα rave party όπου το σώμα δεν μπορεί να σταματήσει να κινείται γιατί, αν σταματήσει, όλα τελειώνουν. Αυτός ο ασταμάτητος ρυθμός γίνεται η μεταφορά για τη ζωή μας. Όταν παλεύουμε, όταν συνεχίζουμε να προχωράμε μέσα από τις πληγές και τις ανασφάλειες, τότε είμαστε ζωντανοί. Όταν επιλέγουμε να σταματήσουμε, όταν αφήνουμε το φόβο και την απάθεια να μας κυριεύσουν, τότε χάνουμε το «οξυγόνο» μας.

Η εσωτερική μάχη είναι το μεγαλύτερο μάθημα αυτής της παράστασης. Η μάχη να παραμείνεις ακέραιος όταν όλα γύρω σου διαλύονται. Η μάχη να πιστεύεις σε κάτι – οτιδήποτε – ακόμα κι όταν η πίστη σου κλονίζεται. Η μάχη να ανακαλύψεις αν το «οξυγόνο» σου είναι κάτι που χτίζει ή κάτι που καταστρέφει.

Αλλά αυτή η μάχη δεν είναι μοναχική. Ο κόσμος του «Οξυγόνου» είναι γεμάτος σώματα που κινούνται μαζί, ψυχές που συγκρούονται και ενώνονται. Είναι ένα υπενθύμισμα ότι, ακόμα κι αν το «οξυγόνο» μας είναι διαφορετικό, η ανάγκη να ανασαίνουμε είναι κοινή.

Ο καθένας μας κουβαλά το δικό του μανιφέστο για το τι τον κάνει να ζει. Το «Οξυγόνο» δεν σου λέει τι πρέπει να είναι αυτό. Απλά σου ζητά να το βρεις. Να παλέψεις γι’ αυτό. Να το κρατήσεις ζωντανό, ακόμα κι όταν ο κόσμος γύρω σου προσπαθεί να το αφαιρέσει.

Η σκηνοθεσία του Κουτλή καταφέρνει να συνδυάσει τη φιλοσοφία του Βιριπάγιεφ με την ένταση της σύγχρονης ζωής, δημιουργώντας μια εμπειρία που δεν αφήνει κανέναν αδιάφορο. Η παράσταση είναι ένας ύμνος στην ανάγκη να αναπνέουμε – όχι μόνο με τα πνευμόνια μας, αλλά και με την ψυχή μας. Γιατί, τελικά, αυτό που μας κάνει ανθρώπους δεν είναι το ότι αναπνέουμε, αλλά το ότι επιλέγουμε να αναπνέουμε με νόημα.

Το «Οξυγόνο» δεν είναι μόνο θέατρο. Είναι ζωή.

Της Αλεξίας Βλάρα, 25/11/2024