Ρένα Πέτρου: "Η ποίηση για μένα, είναι «το αποκούμπι» μου στις δυσκολίες, είτε δικά μου είτε άλλων, τα διαβάζω ξανά και ξανά και παίρνω δύναμη".

Τι σας ενέπνευσε να γράψετε την ποιητική συλλογή "Ο Καθρέφτης μου"; Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο γεγονός ή συναίσθημα που σας ώθησε να δημιουργήσετε αυτά τα 102 ποιήματα;

Σας ευχαριστώ πολύ για αυτή τη συνέντευξη. Εκείνο που με ενέπνευσε να γράψω την ποιητική συλλογή «Ο καθρέφτης μου» είναι ένα σύνολο συναισθημάτων και εμπειριών πολλών χρόνων. Υπάρχουν ποιήματα μέσα στη συλλογή που είναι γραμμένα εδώ και 30 χρόνια, δεν είναι κάτι πρόσφατο και συγκεκριμένο. Η συγγραφή ποιημάτων για μένα, είναι ένας τρόπος έκφρασης, δεν εξηγείται…. Πάντα λέω, ότι όσοι γράφουμε δεν σημαίνει ότι είμαστε πιο ευαίσθητοι από άλλους ανθρώπους που δεν γράφουν, απλά έχουμε βρει αυτό τον τρόπο έκφρασης, αυτόν το «δρόμο»… 

     Αναφέρατε ότι η ποίηση είναι το “αποκούμπι” σας και μια διαδικασία θεραπευτική. Πώς αυτή η δημιουργική διαδικασία σας βοήθησε προσωπικά;

Η ποίηση για μένα, ναι, είναι «το αποκούμπι» μου στις δυσκολίες, δηλαδή όταν περνάω κάτι δύσκολο πάντα ανατρέχω σε ποιήματα,είτε δικά μου είτε άλλων, τα διαβάζω ξανά και ξανά και παίρνω δύναμη. Ο τρόπος που λειτούργησε θεραπευτικά για μένα έχει να κάνει με τη δημιουργικότητα, δηλαδή όταν δημιουργείς κάτι το οποίο αρέσει και στους άλλους αυτό σε βοηθάει πάρα πολύ καθώς επίσης με βοήθησε πολύ να εξωτερικεύσω πράγματα για τα οποία δεν είχα άλλο τρόπο να εκφραστώ! Όταν εξωτερικεύουμε τον πόνο μας, αυτός μειώνεται, διαιρείται τον μοιράζονται και οι άλλοι… 

   Ποια είναι τα θέματα που κυριαρχούν στη συλλογή σας; Υπάρχουν συγκεκριμένα μοτίβα ή σύμβολα που επαναλαμβάνονται στα ποιήματά σας;

 Τα θέματα δεν είναι κάτι το οποίο το παραγγέλνει κανείς, τα θέματα προκύπτουν ανάλογα με τις δικές μου ανάγκες, με τις δικές μου απώλειες. Κυριαρχεί η νοσταλγία, η απώλεια, η αναπόληση και με συμβολικό μάλιστα τρόπο τις περισσότερες φορές. Ούτε μοτίβο υπάρχει συγκεκριμένο συνήθως τα ποιήματα τα γράφω σε ελεύθερο στίχο υπάρχουνε βέβαια κάποια με ομοιοκαταληξία υπάρχουνε κάποια με δεκαπεντασύλλαβο. Αυτά που έχουν γραφεί παραδείγματος χάρη με δεκαπεντασύλλαβο, ξεκίνησαν και μου ήρθαν οι δύο πρώτοι στίχοι έτσι οπότε σκέφτηκα, γιατί να μη το γράψω όλο έτσι; 

  Ποιο ήταν το πιο δύσκολο ποίημα που γράψατε στη συλλογή και γιατί;

 Μμμ…το δυσκολότερο ποίημα…. Δύσκολη ερώτηση γιατί είναι πάρα πολλά εκείνα που έχουν γραφτεί δύσκολα, με δύσκολες συνθήκες…θα έλεγα όμως πως εκείνα πού’ χουν γραφτεί με τη μεγαλύτερη δυσκολία, είναι και τα πιο όμορφα…. 

  Πώς συνδυάζετε την αγάπη σας για την ποίηση με την επαγγελματική σας ζωή στην εκπαίδευση και τη διοίκηση επιχειρήσεων; Υπάρχουν κοινά στοιχεία μεταξύ αυτών των δύο κόσμων;

 Κοιτάξτε, θεωρώ πως ένας άνθρωπος που γράφει, μπορεί να κάνει ταυτόχρονα και οποιαδήποτε δουλεια στην επαγγελματική του καριέρα. Δεν θα έλεγα πως συνδυάζονται, το επάγγελμά μου με την συγγραφή ποιημάτων, θα έλεγα όμως ότι το να γράφω ποίηση είναι κάτι που με κάνει να βλέπω όλα τα πράγματα με μία δική μου κάπως ρομαντική οπτική. Αυτή όμως η ρομαντική οπτική με κάνει να δίνομαι με πάθος στην επαγγελματική μου καθημερινότητα. Κι αυτό, φυσικά, δεν είναι πάντοτε καλό, δεν είναι πάντοτε πλεονέκτημα…. Θα έλεγα ότι είναι περισσότερο μειονέκτημα…..(γελιο) 

     Αναφέρατε ότι η ποίηση απευθύνεται περισσότερο στο συναίσθημα παρά στη νόηση. Πώς διαμορφώνετε τα ποιήματά σας για να επιτύχετε αυτή την ισορροπία;

Κοιτάξτε, τα ποιήματα μου δεν τα διαμορφώνω επί τούτου, επειδή πηγάζουν από εσωτερική ανάγκη προκύπτουν διαμορφωμένα έτσι. Τώρα η ποίηση σίγουρα απευθύνεται στο συναίσθημα, δηλαδή κάποιες λέξεις απλές που μπαίνουν σε μία συγκεκριμένη σειρά μπορούν να σου γεννήσουν τόσα πολλά συναισθήματα, αυτή είναι η μαγεία της ποίησης… 

   Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε κατά τη συγγραφή και την έκδοση αυτής της συλλογής;

 Όπως είπα και παραπάνω γράφω πάρα πολλά χρόνια, ήθελα κάποια στιγμή να δω κάποια ποιήματά μου σε ένα βιβλίο συγκεντρωμένα μαζί, αυτή ήταν η πρόκληση, μπορούσε να έχει γίνει και πολύ νωρίτερα αλλά ήτανε τώρα φαίνεται η κατάλληλη στιγμή για να γίνει και προέκυψε πολύ ομαλά, δηλαδή η έκδοση κύλησε πάρα πολύ όμορφα για μένα σαν εμπειρία. Αυτό φυσικά οφείλεται και στον εκδοτικό οίκο Διάνοια που με «αγκάλιασε» από την πρώτη στιγμή και πραγματικά η συνεργασία μας είναι άψογη.

  Είναι αυτή η συλλογή περισσότερο μια προσωπική καταγραφή ή θεωρείτε ότι απευθύνεται σε ένα ευρύτερο κοινό; Ποιο μήνυμα ελπίζετε να μεταδώσετε στους αναγνώστες σας;

Η ποίηση θεωρώ πως είναι μία προσωπική καταγραφή αλλά το γεγονός ότι οι άνθρωποι στους οποίους επικοινωνείται, μοιράζεται, οι άνθρωποι που τη διαβάζουν και ταυτίζονται με κάποια ποιήματα, αυτό το γεγονός την κάνει συλλογική…. Το μήνυμα που ελπίζω να περάσω είναι ότι όλοι, λίγο έως πολύ, ταλανιζόμαστε από τα ίδια βάσανα γιατί είμαστε άνθρωποι, μας αφορούν οι ίδιοι πόνοι, αυτό είναι κάτι που μπορεί να μας δώσει δύναμη, να μας πει ότι δεν είμαστε μόνοι…. 

   Πώς συνδέεται η εμπειρία σας με τον εθελοντισμό και τη συμμετοχή σας σε πολιτιστικούς συλλόγους με τη λογοτεχνική σας δημιουργία;

 Η λογοτεχνική δημιουργία είναι κάτι που υπάρχει από μόνο του. Ωστόσο, η συναναστροφή μου με τους ανθρώπους και το γεγονός ότι υπάρχω μέσα σε ομάδες σίγουρα με βοηθάει στην εξωτερίκευση και φυσικά μου δίνει αυτοπεποίθηση το ότι κάποιοι άνθρωποι αναγνωρίζουν το έργο μου και ταυτίζονται με αυτό, αυτό είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή για μένα.

     Ποιες είναι οι επιρροές σας ως ποιήτρια; Υπάρχουν συγγραφείς ή καλλιτέχνες που σας έχουν επηρεάσει ιδιαίτερα;

Από μικρή μου άρεσε πολύ να διαβάζω ποίηση και σίγουρα όλοι έστω και υποσυνείδητα επηρεαζόμαστε…έτσι γίνεται σε όλες τις τέχνες άλλωστε. Θα έλεγα πως πολύ αγαπημένοι μου ποιητές είναι ο Καβάφης, ο Λειβαδίτης, ο Νικηφόρος Βρεττάκος και πολλοί πολλοί άλλοι φυσικά. 

Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείτε όταν γράφετε ποίηση; Είναι περισσότερο αυθόρμητη ή βασίζεται σε κάποια συγκεκριμένη μέθοδο ή τεχνική;

 Είναι πέρα για πέρα αυθόρμητη, δεν γίνεται αλλιώς, δεν υπάρχει αλλιώς. Δεν υπάρχει μέθοδος ή τεχνική, όταν γράφω ένα ποίημα είναι αυθόρμητο, είτε προκύψει άμεσα είτε με παιδέψει, όμως στο τέλος το «χτενίζω» ώστε να είναι ρυθμικό…μόνο αυτό… 

  Έχετε ήδη σκεφτεί το επόμενο λογοτεχνικό σας έργο; Σκοπεύετε να συνεχίσετε με την ποίηση ή σκέφτεστε να εξερευνήσετε και άλλα λογοτεχνικά είδη;

 Ναι, έχω κάνει κάποια σκέψη, παρόλο που δεν έχω πολύ ελεύθερο χρόνο αλλά πιστεύω ότι θα τα καταφέρω. Δεν πρόκειται για ποίηση, αν και έχω κι άλλα ποιήματα που δεν έχω εκδόσει, δηλαδή έχω γράψει περίπου 300 σε αυτά τα 35 χρόνια που γράφω και το βιβλίο μου έχει σχεδόν 100, επομένως κάποια στιγμή θα εκδόσω κι άλλη ποιητική συλλογή, όμως σε αυτή τη φάση σκέφτομαι το δεύτερο βιβλίο μου να είναι αυτοβιογραφία, όχι η δική μου, αλλά να είναι μια αυτοβιογραφία συγγενικού προσώπου, συγκεκριμένα του πατέρα μου. 

   Πώς αντιλαμβάνεστε την ποίηση σήμερα στην Ελλάδα; Πιστεύετε ότι έχει τη θέση που της αξίζει στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία;

 Κοιτάξτε όλοι ξέρουμε πως η ποίηση δεν αρέσει στον πολύ τον κόσμο, Είναι δύσκολη, είναι δύσπεπτη, αυτό είναι μία αλήθεια που εμάς δεν μας επηρεάζει, εμείς γράφουμε από εσωτερική ανάγκη δεν γράφουμε για να διαβαστούν ντε και καλά τα ποιήματά μας, για αυτό και εγώ 35 χρόνια δεν ασχολήθηκα ποτέ στον να εκδόσω, έγραφα, έγραφα, έγραφα, και τα μάζευα, και έλεγα κάποτε ίσως εκδόσω, δεν ήταν ο αυτοσκοπός μου. Όταν άρχισα να κοινοποιώ τα ποιήματά μου στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης και είδα ότι έχουν αντίκτυπο, τότε μου μπήκε η ιδέα ότι πρέπει να εκδόσω γιατί όχι; Λοιπόν, δεν μας αφορά ότι δεν αρέσει στον πολύ κόσμο η ποίηση ! Και σίγουρα δεν έχει τη θέση που της αρμόζει στη σημερινή Ελλάδα, αλλά πάρα πολλά όμορφα πράγματα δεν έχουν τη θέση που τους αρμόζει στη σημερινή Ελλάδα, δυστυχώς. Για αυτό νιώθω πολύ μεγάλη υπερηφάνεια όταν άνθρωποι από τον κύκλο τον δικό μου που κινούμαι, άνθρωποι που δεν έχουνε διαβάσει ποτέ τους ούτε ένα ποίημα, διαβάζουνε κάποια ποιήματά μου και μου λένε μα τι ωραία, τι ωραίο ποίημα το τάδε,μου θύμισε πχ το πατρικό μου σπίτι, τα χρόνια τα δύσκολα, με συγκίνησε, ταυτίστηκα, όταν λοιπόν ακούω αυτά τα λόγια η χαρά μου είναι μεγάλη, αυτό είναι και το μεγάλο κέρδος. 

    Πώς βλέπετε την εξέλιξη της ποίησης και τη δική σας εξέλιξη ως ποιήτρια; Τι θα θέλατε να επιτύχετε στο μέλλον;

Τα όμορφα πράγματα σε αυτό τον κόσμο ολοένα και φθίνουν. Δεν ξέρω τι θα συμβεί με την ποίηση. Εγώ εύχομαι να συνεχίσουν να υπάρχουν άνθρωποι που θα γράφουν ποίηση και άνθρωποι που θα διαβάζουν και θα ταυτίζονται μαζί της. Για τη δική μου εξέλιξη το μόνο που έχω να πω,είναι μακάρι να μπορώ στο μέλλον -να έχω την ευλογία- να γράψω κι άλλα ποιήματα, αυτό είναι η μόνη μου ευχή, να μπορώ να γράφω, γιατί δεν γράφεις κατά παραγγελία. 

    Τι συμβουλή θα δίνατε σε νέους συγγραφείς που επιθυμούν να ασχοληθούν με την ποίηση;

 Ακούστε, δεν υπάρχει « Θέλω να ασχοληθώ με την ποίηση», αν είναι θα έρθει η ποίηση και θα σε βρει …

Της Αλεξίας Βλάρα, 1/9/2024