Είδαμε και προτείνουμε: Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Κάντ

 Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Κάντ του Rainer Werner Fassbinder

Θέατρο Άνεσις

Δεν θα υπήρχε καλύτερη επιλογή έργου από Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ για να φέρει αντιμέτωπες περιόδους και καταστάσεις της ανθρώπινης υπόστασης. Το έργο αναπτύσσει μια ιστορία σχεδόν εξ ολοκλήρου μέσα στον ορίζοντα της ανατροπής και του βλέμματος: μια πλούσια σχεδιάστρια μόδας, η Πέτρα, ερωτεύεται με πάθος την Κάριν, μια νεαρή κοπέλα από εργατική τάξη, την οποία μια φίλη της είχε συστήσει. Η νεαρή κοπέλα την εγκαταλείπει και η Πέτρα καταρρέει για να συνειδητοποιήσει αργότερα ότι τα κίνητρά της δεν ήταν τόσο η ρομαντική αγάπη όσο η εγωιστική επιθυμία να υποτάξει και να κατέχει το είναι ενός άλλου όντος.

Η πλοκή διαδραματίζεται στη Γερμανία, σε ένα δωμάτιο που λειτουργεί και ως στούντιο μόδας. Κεκλεισμένων των θυρών, θα λέγαμε. Στο δωμάτιο αυτό η Πέτρα κοιμάται, τηλεφωνεί, τρώει και δέχεται τους φίλους και την οικογένειά της. Μένει εκεί, πίσω από κλειστές πόρτες με τη Μαρλέν, τη βοηθό της στην οποία δίνει συνεχώς εντολές με απότομο τρόπο. Η Μαρλέν δεν μιλάει ποτέ και γι’αυτό δίνει την εντύπωση πως είναι βουβή.

Πάνω σε κούκλες βρίσκονται τα ρούχα της Πέτρα (εκπληκτικές δημιουργίες της σχεδιάστριας Λουκίας), υπερβολικά στολισμένα, που στοχεύουν στο εξής παράδοξο: να προσφέρουν την απόλυτη και εφήμερη ομορφιά ενός αντικειμένου το οποίο σε λίγους μήνες θα θεωρείται ξεπερασμένο. Και μέσα σε αυτό το υπόβαθρο ομορφιάς που βασίζεται στο εφήμερο, κάτι που και η ίδια η Πέτρα έχει από καιρό συνειδητοποιήσει, θα αναπτυχθεί αυτή η καταστροφική ιστορία αγάπης, η οποία βασίζεται στην κυρίαρχη ιδεολογία που κληρονομήσαμε από τον ρομαντισμό και που θέλει την Αγάπη ( ίσως να είναι και απλά μόνο Έρωτας) να μπορεί να καταργήσει τα πάντα: κάθε είδους διαφορά που βασίζεται στην κοινωνική τάξη, στο χρήμα, στη μόρφωση, την καταγωγή, κλπ.

Στρέφοντας το ενδιαφέρον της σε μια γυναίκα για να καταλύσει τα δεσμά και τις συμβάσεις που την πνίγουν (και που στις οποίες συμμετέχει) και που προέρχονται από τον κόσμο των ανδρών, η Πέτρα θα κλονιστεί τόσο πολύ, όταν η σχέση της με την Κάριν καταρρεύσει, ώστε ο θυμός της θα αποτελέσει μια καταστροφική επίθεση σε αυτό το σύμπαν μέσα στο οποίο και από το οποίο ζει. Το κείμενο του Φασμπίντερ και η εξαιρετική διασκευή της Έφης Ρευματά ρίχνουν φως στο βάθος του χαρακτήρα της Πέτρα, η οποία στο τέλος ξεπερνά τον συναισθηματισμό για να γίνει μια ισχυρή έκφραση υπαρξιακής απογοήτευσης. Τα πάντα ερμηνεύονται μέσα από την έννοια του βλέμματος (όπως το περιγράφει ο φιλόσοφος Jacques Lacan), τόσο από το παραμορφωμένο από τον έρωτα βλέμμα της Πέτρας όσο και από την διεισδυτική και εύγλωττη ματιά του Αντώνη Καρναβά- που ενσαρκώνει το ρόλο της Μαρλέν. Το βλέμμα αυτό που δεν χρειάζεται λόγια για να αντανακλάσει, σαν σε καθρέπτη, συναισθήματα, καταστάσεις, απογοητεύσεις, υποταγή και έρωτα. Η σκηνοθεσία βασίστηκε στο να αναδείξει την ψυχολογία των χαρακτήρων, την ανάλυση των σχέσεων εξουσίας, των σχέσεων των δυο φύλων, της γνώσης και του χρήματος, τη γέννηση της αγάπης –που στην προκείμενη περίπτωση ταυτίζεται λανθασμένα με το ερωτικό πάθος- και την απώλεια.

Η Πέτρα Φον Καντ, που προέρχεται από ένα αστικό υπόβαθρο σε μια παρηκμασμένη Γερμανία ( θα μπορούσε να είναι σε μιαν οποιαδήποτε σημερινή πόλη της Ευρώπης), είναι το σύμβολο της αναζήτησης συναισθηματικής σταθερότητας σε μια περίοδο κρίσης για την οποία λέμε πως «έχουν χαθεί όλες οι αξίες».

Η Κάριν, αυτό το περιθωριακό, απαίδευτο και αισθησιακό ον που περιφρονεί την αγάπη, αλλά και που την εκμεταλλεύεται για δικό του όφελος;

Και οι δύο θα δώσουν στον εαυτό τους την ψευδαίσθηση της ευτυχίας και τα δάκρυα που τρέχουν θα είναι πραγματικά πικρά. Γιατί ο Φασμπίντερ θέλει να αποδείξει ότι η αγάπη – στην προκείμενη περίπτωση λεσβιακή -δεν μπορεί να ξεφύγει από το παλιό πρότυπο της ζήλιας και της κατοχής, της καταπίεσης και της εξάρτησης που καθιέρωσαν οι άνδρες, και από την οποία θέλησε τόσο επίμονα στο παρελθόν να ξεφύγει και η ίδια η Πέτρα.

Θα ήθελα να στρέψω λίγο την προσοχή στη σημασία του πίνακα του Πουσέν, ο Μίδας και ο Βάκχος (1629), στον τοίχο του δωματίου. Ο μύθος που αναπαριστά είναι γνωστός: ο Μίδας εκλιπαρεί τον Βάκχο να του αφαιρέσει το δώρο που ο ίδιος του είχε ζητήσει, δηλαδή στο να μετατρέπει σε χρυσό όλα όσα αγγίζει, καταλήγοντας στο να μην μπορεί πλέον ούτε να φάει ούτε να πιεί. Ο Μίδας… που ταύτισε την ευτυχία με τα υλικά αγαθά, ανίκανος να καταλάβει που βρίσκεται το νόημα της ζωής…

Συγκλονιστική η ηθοποιία της Βίκυς Βολιώτη στο ρόλο της Πέτρας. Δεν διστάζει να «τσαλακωθεί», να μετατρέψει τον πόνο της σε θρήνο, να απαρνηθεί όλα όσα μέχρι πρότινος αγαπούσε – το παιδί της, τη μητέρα της, τη φίλη της- για ένα πάθος τόσο εφήμερο… Ανάλαφρη και κυνική η Κατερίνα Αγγελίτσα στο ρόλο της Κάριν, για την οποία η αγάπη είναι απλώς ένα διαβατήριο για μιαν άκοπη ζωή.

Αποκαλυπτικό το video wall στο τέλος της παράστασης με την Πέτρα να νιώθει τόσο δυνατά συναισθήματα, να υποφέρει τόσο πολύ και να δείχνει την εξάρτησή της, καταστρέφοντας όλα όσα αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος του κόσμου της. Δεν πρόκειται απλά για τη συναισθηματική απογύμνωση ενός ατόμου αλλά μιας ολόκληρης κοινωνίας. Συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές!

Μαρία Κουμαριανού,19/4/2024

   «Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ»

                                                Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ

                                                   4 τελευταίες παραστάσεις

                                       Κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21:00

                                               Θέατρο Άνεσις - Μικρή Σκηνή

 

                                                   

Η Έφη Ρευματά  σκηνοθετεί στη Μικρή Σκηνή του Θεάτρου Άνεσις, το αριστούργημα του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, φωτίζοντάς το μέσα από μια διαφορετική οπτική, με τρεις ηθοποιούς επί σκηνής και τα κουστούμια της Λουκίας, σε πρώτο πλάνο. Η παράσταση, που  έχει αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές ρίχνει αυλαία στις 25 Απριλίου.

Τον ομώνυμο ρόλο ερμηνεύει η Βίκυ Βολιώτη, μαζί της: η Κατερίνα Αγγελίτσα και ο Αντώνης Καρναβάς.

Στο βίντεο της παράστασης εμφανίζονται: η Αγγελική Παραδεισανού, η Ευδοκία Ρουμελιώτη και η Άντζελα Γκερέκου.

Σκηνοθετικό σημείωμα:

Μέσα σ’ ένα ατελιέ, με φόντο έναν πίνακα μπαρόκ, ανάμεσα σε κούκλες βιτρίνας και υπέρλαμπρα φορέματα, παρακολουθούμε ένα παιχνίδι εξουσίας με πρόσχημα τον έρωτα. Οι ρόλοι αντιστρέφονται πολύ γρήγορα, το θύμα γίνεται θύτης, ο θύτης θύμα, ο έρωτας γίνεται μίσος, το ψέμα αλήθεια, οι χαρακτήρες ξεδιπλώνονται, οι κούκλες απογυμνώνονται.

«Μ’ αρέσει να πηγαίνω σινεμά, να βλέπω αισθηματικά έργα, με πόνο και κλάματα…» λέει η Κάριν το φιλόδοξο μοντέλο όταν γνωρίζει την γνωστή σχεδιάστρια Πέτρα φον Καντ και εκείνη την ερωτεύεται παράφορα. Το θεατρικό έργο του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ «Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ» είναι ακριβώς αυτό: ένα αισθηματικό έργο με πόνο και κλάματα για όσους ξέρουν να κατακτούν κι όχι ν’ αγαπούν.

Έφη Ρευματά

 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ :

Μετάφραση – Διασκευή – Σκηνοθεσία: Έφη Ρευματά

Πέτρα Φον Καντ: Βίκυ Βολιώτη

Κάριν Τιμ: Κατερίνα Αγγελίτσα

Μαρλέν: Αντώνης Καρναβάς

Κοστούμια: Λουκία

Βοηθός Σκηνοθέτη: Βασιλική Ασίκογλου

Βοηθός Ενδυματολόγου: Lito Barre

Επιμέλεια Σκηνικού Χώρου: Μαργαρίτα Τζαννέτου

Μουσική Επιμέλεια: Φοίβος Σαμαρτζής

Κατασκευή LED - Υποστήριξη Φωτισμών: Αντώνης Καρανδεινός

 

ΒΙΝΤΕΟ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ:

Σκηνοθεσία: Σίμος Σαρκετζής

Παίζουν (με σειρά εμφάνισης)

Γκαμπριέλα Φον Καντ: Αγγελική Παραδεισανού

Ζιντονί Φον Γκραζεναπ: φιλική συμμετοχή η Ευδοκία Ρουμελιώτη

Στο ρόλο της Βαλερί Φον Καντ η Άντζελα Γκερέκου

Ηχολήπτης: Μαρίνα Σπαγουλάκη

Βοηθός Οπερατέρ: Ασημίνα Λυδία Διονυσόπουλου

Μακιγιάζ: Μαρία Νόρρα

Μακιγιάζ κ.Γκερέκου: Δημήτρης Δημητρούλης

 

 

Φωτογραφίες: Θοδωρής Φράγκος

Επικοινωνία / Δημόσιες Σχέσεις: Γιώτα Δημητριάδη

Εκτέλεση Παραγωγής: Χίλντα Ηλιοπούλου – Κατερίνα Γαρδέλη

Βοηθός Παραγωγής / Social Media: Βάγια Κυροδήμου

Διεύθυνση Παραγωγής: Αντώνης Λάμπρος

Παραγωγή: Bright Productions

Ευχαριστούμε τους: Μυρσίνη Κοντού, Ξένια Κούβελα, Λεωνίδα Μπατσολάκη

 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ :

Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Τετάρτη και Πέμπτη στις 21:00

Διάρκεια: 90 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)

Εισιτήρια: 18€( γενική είσοδος), 14€(φοιτητικό και άνω των 65), 10€ (ανέργων, ΑΜΕΑ και ατέλειες)

Προπώληση: Ταμείο θεάτρου Άνεσις  και στο more.gr

https://www.more.com/theater/ta-pikra-dakrya-tis-petra-fon-kant/

Θέατρο Άνεσις

Λεωφόρος Κηφισιάς 14, Αθήνα Αμπελόκηποι

 Τηλέφωνο  επικοινωνίας: 210.7718943

Για γκρουπ στο ταμείο του θεάτρου και στο 6944539898

 

Η παράσταση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα και με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.

Under the auspices and with the financial support of the Ministry of Culture.