Τα γεγονότα της δραματοποιημένης αφήγησης "Παρθεναγωγείο Βόλου - ένα σχολείο μέσα στη ζωή και τη φύση" εκτυλίσσονται στις αρχές του 20ου αιώνα, τότε δηλαδή, που επιχειρείται για πρώτη φορά η εφαρμογή των αρχών του εκπαιδευτικού δημοτικισμού στη Μέση Εκπαίδευση. Στην παράσταση παρουσιάζονται σε ελεύθερη απόδοση αποσπάσματα από την αλληλογραφία του πρωτοπόρου παιδαγωγού, Αλέξανδρου Δελμούζου, με προσωπικότητες των αρχών του 20ου αιώνα και με τη μετέπειτα σύζυγό του Φροσύνη, καθώς και αποσπάσματα από τα πρακτικά της Δίκης του Ναυπλίου.
Στις αρχές του 20ου αιώνα, με αφορμή τη μετάφραση του Ευαγγελίου και της Ορέστειας στη δημοτική, σημειώνονται στην Αθήνα αιματηρά επεισόδια που εντείνουν την πολιτικοποίηση του γλωσσικού ζητήματος. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1908, στον Βόλο, ο διανοούμενος γιατρός και εμπνευστής του Ανώτερου Δημοτικού Παρθεναγωγείου, Δ. Σαράτσης, προτείνει τη διεύθυνση του σχολείου στον νεαρό, τότε, εκπαιδευτικό Αλ. Δελμούζο. Εκείνος, τολμά να εφαρμόσει ένα καινοτόμο, για την εποχή του, μαθητοκεντρικό παιδαγωγικό σύστημα. Δίνει έμφαση στη νεοελληνική πραγματικότητα, τις φυσικο-μαθηματικές επιστήμες, την τεχνική εκπαίδευση, την παρατήρηση στη φύση, τα γαλλικά…. Παράλληλα, δε διστάζει να χρησιμοποιήσει τη δημοτική γλώσσα στη σχολική τάξη.
Η λειτουργία του ΑΔΠ δεν αργεί να διχάσει την κοινωνία του Βόλου. Στο ήδη ταραγμένο κλίμα της εποχής, το σχολείο θα κλείσει με διάφορες αφορμές, τον Μάρτιο του 1911, τρία χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας του. Τον Απρίλιο του 1914, ο ιδρυτής του σχολείου, Σαράτσης και ο διευθυντής του,
ο «εθνικός» παιδαγωγός όπως τον απεκάλεσαν αργότερα, Δελμούζος, παραπέμπονται σε δίκη στο Ναύπλιο. Μάρτυρες υπεράσπισης είναι, μεταξύ άλλων, πολίτες του Βόλου και οι καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ν. Πολίτης και Χρ. Τσούντας, με συνήγορο υπεράσπισης τον νομικό συνάδελφο τους και μετέπειτα ακαδημαϊκό, Κ. Τριανταφυλλόπουλο. Μάρτυρες κατηγορίας είναι, μεταξύ άλλων, πολίτες του Βόλου με πρωτοστάτες τον Επίσκοπο της περιοχής και τον διευθυντή της εφημερίδας του Βόλου Κήρυξ. Το δικαστήριο θα κηρύξει αθώους όλους τους κατηγορουμένους και θα επιβάλλει τα έξοδα της δίκης εις βάρος του Δημοσίου. Το δίτομο έργο «Το Παρθεναγωγείο του Βόλου» του Χαράλαμπου Γ. Χαρίτου (εκδ. Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας-Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, 1989), είναι η ιστορική πηγή στην οποία κυρίως βασίστηκε το κείμενο της παράστασης μαζί με τα στενογραφημένα πρακτικά της Δίκης του Ναυπλίου (1915). |
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου